اخبار بازارها

روز گذشته فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در پاسخ به پرسش خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» مبنی بر تصمیم دولت مبنی بر برنامه دولت در زمینه اصلاح قیمت حامل‌های انرژی گفت: « دولت به دنبال تنظیم قیمت‌ها به شکلی است که متناسب با سطح زندگی مردم و نرخ تورم باشد. سیاست افزایش تدریجی قیمت‌ها که در دولت‌های گذشته نیز دنبال می‌شد، همچنان مدنظر است.» او در این‌باره ادامه داد: «هرگونه تغییر قیمت نیازمند بررسی دقیق و تمهیدات اجتماعی است تا از واکنش‌های ناگهانی جلوگیری شود.» در سال‌های گذشته تورم‌ بالا و مزمن موجب شده تا قدرت اقتصادی ایرانیان کاهش و نرخ فقر افزایش یابد.

با گسترش فناوری‌‌‌های دیجیتال و ورود بانک‌های چالشگر به بازار، شاهد تغییرات عمده‌‌‌ای در نحوه ارائه خدمات بانکی به نسل کودک و نوجوان هستیم. طبق گزارش‌‌‌ها، سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌ها در حوزه بانکداری کودک و نوجوانان به بیش از ۱.۱میلیارد دلار رسیده است و نئوبانک‌هایی مانند Greenlight و Revolut توانسته‌‌‌اند توجهات زیادی را به خود جلب کنند. این بانک‌ها با ارائه خدمات و محصولاتی متناسب با نیازهای این گروه سنی، سعی دارند تا آنها را از کودکی تا بزرگسالی همراهی کنند.

سیاست‌های نظارتی در نظام بانکی مدرن به سیاست‌های نظارتی خرد (Microprudential) و سیاست‌های نظارتی کلان (Macroprudential) تقسیم می‌شوند که هرکدام از این دو به‌صورت جداگانه نقش مهم و مکمل در مدیریت ریسک‌ها و نظارت بر سیستم بانکی ایفا می‌کنند. سیاست‌های نظارتی کلان به ریسک‌های سیستمیک میان بانک‌ها می‌پردازد و هدف اصلی آنها حفظ ثبات کل سیستم بانکی است. در مقابل، سیاست‌های نظارتی خرد بر عملکرد و سلامت هر بانک به‌صورت فردی می‌پردازد و هدف اصلی آن ممانعت از ورشکستگی بانک‌ها و محافظت از سرمایه‌گذاران است.

بانک مرکزی: براساس آمار چک‌های مبادله‌ای در آذرماه سال جاری، بیش از ۸میلیون و ۳۰۰هزار فقره چک به ارزشی بالغ بر ۷۳۰هزار میلیارد تومان در سامانه چکاوک مبادله شد که از این میزان، بیش از ۷میلیون و ۵۰۰هزار فقره به ارزش ۶۲۸هزار میلیارد تومان وصول شده است. براساس اطلاعات سامانه انتقال تصویر چک (چکاوک) طی آذر ماه سال جاری، نسبت تعداد چک‌های وصولی به مبادله‌ای، ۹۰.۶درصد و نسبت مبلغ چک‌های وصولی به مبادله‌ای ۸۶درصد است. نسبت تعداد چک‌های وصولی به مبادله‌ای در آبان ماه سال جاری، ۹۰.۹درصد و نسبت مبلغ چک‌های وصولی به مبادله‌ای ۸۶درصد بود. براساس اطلاعات این گزارش، میزان مبادلات چک در آذرماه نسبت به ماه قبل از نظر تعداد، ۱۲.۲درصد و از نظر مبلغ، ۶.۲درصد کاهش نشان می‌دهد. همچنین بیشترین نسبت تعداد چک‌های وصولی به مبادله‌ای در استان‌های گیلان، قم و کرمان بوده است. از لحاظ ارزشی نیز بیشترین نسبت چک‌های وصولی به مبادله‌ای در استان‌های زنجان، گیلان، البرز، فارس و مرکزی بوده است.

پس از ثبت رکورد قیمتی در ۸ بهمن‌ماه، قیمت دلار در بازار آزاد روز گذشته با کاهش مواجه شد و به کانال ۸۳ هزار تومان بازگشت. به نظر می‌رسد که قیمت دلار پس از روند افزایشی روزهای گذشته در حال تجربه کردن اصلاح قیمتی است. از طرفی سیگنال‌هایی از تمایل ایران و آمریکا برای مذاکره مشاهده می‌شود، اما مواضع مقامات ایرانی نشان می‌دهد که ایران برای مذاکرات چارچوب و خطوط قرمز مشخصی قائل است.

کشمکش میان سیاست‌های حمایتی ترامپ و تورم‌گریزی فدرال‌رزرو، باعث شده که چشم‌انداز سرمایه‌گذاران در خصوص سطوح نرخ بهره در کوتاه‌مدت و بلندمدت، با هاله‌ای از ابهام همراه شود. جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو پیش‌تر گفته بود که نرخ بهره را تنها با توجه به شرایط اقتصادی تنظیم خواهد کرد. با توجه به موضع محکم فدرال‌رزرو، انتظار می‌رود که این نهاد در برابر درخواست‌های ترامپ مقاومت کند.

بازار: رئیس اتحادیه طلا گفت: طبق قوانین در فروش آنلاین، باید طلا به صورت فیزیکی تحویل شود، اما ارقامی که از مردم اخذ می‌شود پایین‌‌‌تر از آن چیزی است که بتوان در قبال آن طلا تحویل داد.

بانک مرکزی سوئد‌(ریکس‌‌‌بانک) نرخ بهره کلیدی خود را برای آخرین بار به ۲.۲۵ درصد کاهش داد. این کاهش ۰.۲۵ درصدی که مطابق با پیش‌‌‌بینی‌‌‌ها بود، به دنبال کنترل تورم و کندی رشد اقتصادی صورت گرفت.

بانک مرکزی برزیل به ریاست گابریل گالیپولو، نرخ بهره را یک درصد افزایش داد و به ۱۳.۲۵ درصد رساند. این تصمیم، در راستای مهار تورم و با وجود نگرانی‌‌‌ها درباره استقلال بانک مرکزی از دولت چپ‌‌‌گرای لولا دا سیلوا، اتخاذ شده است.

ایسنا: اسکات بسنت با ۶۸ رای موافق در برابر ۲۹ رای مخالف، به عنوان وزیر خزانه‌‌‌داری در سنای آمریکا تایید شد تا این مدیر صندوق تامینی، مهم‌ترین شغل مالی دولت جدید را برای پیش بردن برنامه اقتصادی بلندپروازانه ترامپ، به دست بگیرد.

ایسنا: بازار دارایی‌‌‌های مالی دیجیتال روسیه در سال ۲۰۲۴، بیش از چهار برابر رشد کرد. آژانس تحلیلی و رتبه‌‌‌بندی اعتباری روسیه (ACRA) اعلام کرد که ارزش بازار دارایی‌‌‌های مالی دیجیتال روسیه تا پایان سال ۲۰۲۴، از ۱۵۰ میلیارد روبل (معادل ۱۵.۴ میلیون دلار) فراتر رفت.

بیش از دو ماه از دومین محدودیت و سنگ‌اندازی سازمان تامین اجتماعی برای فعالیت پلتفرم‌های آزمایشگاهی می‌گذرد و در این مدت دو نامه برای تسهیل فعالیت کسب‌وکارهای این حوزه ارسال شده؛ اما نه تنها به آ‌ن نامه‌ها توجهی نشده است، بلکه به نظر می‌رسد بررسی صدور مجوز برای این پلتفرم‌ها از دستور کار جلسه اخیر هیات مقررات‌زدایی خارج شده.

سیتنا: دیپ‌سیک‌(DeepSeek) که یک شرکت نوآفرین چینی ساخته است، از چت‌جی‌پی‌تی شرکت اوپن‌ای‌آی (OpenAI) پیشی گرفته و به پرامتیازترین اپلیکیشن رایگان «اپ‌استور» اپل در آمریکا تبدیل شده است. ویژگی‌های هوش مصنوعی این اپلیکیشن به‌دلیل هوشمندی و کارآیی بیشتر در مقایسه با محصولات شرکت‌های معروف آمریکایی مانند اوپن‌ای‌آی تحسین شده است. اما این محبوبیت سوال‌های نگران‌کننده‌ای نیز در سیلیکون‌ ولی ایجاد کرده است، جایی که برخی معتقدند محبوبیت و قدرت این دستیار جدید می‌تواند صنعت عظیم هوش مصنوعی آمریکا را تضعیف کند.

ایسنا: شرکت اوپن‌ای‌آی (OpenAI) شروع به ارائه نسخه‌ای از چت‌جی‌پی‌تی کرده است که برای سازمان‌های دولتی ایالات‌متحده طراحی شده است. به گزارش انگجت، این نسخه موسوم به «ChatGPT Gov» شامل بسیاری از ویژگی‌های موجود در این چت‌بات مشهور، از جمله دسترسی به مدل GPT-۴o است. اوپن‌ای‌آی می‌گوید با در دسترس قرار دادن محصولات خود در اختیار دولت ایالات‌متحده، هدف ما این است که اطمینان حاصل کنیم که هوش مصنوعی در خدمت منافع ملی و منفعت عمومی است و با ارزش‌های دموکراتیک هماهنگ است، در حالی که به سیاستگذاران قدرت می‌دهیم تا مسوولانه این قابلیت‌ها را برای ارائه خدمات بهتر به مردم آمریکا ادغام کنند.

ایسنا: تعدادی از واردکنندگان موبایل از یک انحصار و ایجاد رانت صحبت می‌کنند. به گفته این افراد، حدودا یک‌ماهی است که ثبت سفارش واردات آی‌فون با رویه تجاری باز شده، اما عملا تا به امروز، یک ثبت سفارش هم توسط ما انجام نشده است. آنچه اکثر صنف واردکنندگان تلفن همراه به آن معترضند این است که رانت و انحصاری خاص برای تعداد محدودی ایجاد شده که تنها تعدادی شرکت بزرگ و قدیمی امکان ثبت سفارش برای آی‌فون‌های ۱۶ دارند.

مهر: تی‌موبایل و اسپیس‌ایکس‌(متعلق به ایلان ماسک) پس از دریافت مجوز کمیسیون فدرال ارتباطات مشغول آزمایش شبکه موبایل استارلینک هستند. این آزمایش قابلیت ارسال پیامک به وسیله ماهواره را فراهم می‌کند. از سوی دیگر ویژگی‌های دیگر مانند تماس صوتی و انتقال داده در آینده به این سرویس افزوده می‌شوند.

ایسنا: گوگل به دادگاه عالی اروپا گفت جریمه ۴.۳ میلیارد یورویی که هفت سال قبل، محکوم به پرداخت آن شده، به نوآوری این شرکت صدمه زده است و خواستار لغو این حکم شد. وکیل گوگل در این خصوص به دادگاه گفت: «گوگل مسوولیت خود را طبق قانون به چالش نمی‌کشد یا از آن طفره نمی‌رود، اما کمیسیون هم در هنگام انجام تحقیقات، زمانی که به دنبال تغییر شکل بازارها و مدل‌های کسب‌وکار رقابتی است و هنگامی که جریمه‌های چندین میلیارد یورویی را تحمیل می‌کند، مسوولیت دارد.»