اخبار بازار پول و ارز

مطالبات معوق به عنوان یکی از چالش‌‌‌های دیرینه سیستم بانکی ایران، همواره بر پایداری و کارآیی آن تاثیرگذار بوده است. رشد روزافزون این مطالبات، ناترازی در ترازنامه بانک‌‌‌ها را تشدید کرده و توانایی آنها را در اعطای تسهیلات جدید محدود کرده است. در این راستا، توسعه بازار ثانویه مطالبات به عنوان یک ابزار مالی کارآمد، می‌تواند نقش مهمی در مدیریت این چالش ایفا کند.

ایسنا: داده‌ها نشان داد تورم ژاپن در ماه سپتامبر از سه درصد به ۲.۵ درصد کاهش یافته است. بر اساس آخرین گزارش منتشر شده توسط اداره آمار ژاپن، تورم سالانه ژاپن در ماه سپتامبر به ۲.۵ درصد رسید که نسبت به سه درصد گزارش شده در ماه اوت کاهش یافته است. رقم منتشر شده توسط اداره آمار ژاپن انتظارات تحلیلگران را برآورده کرد.در ماه سپتامبر، قیمت مواد غذایی ۳.۴ درصد نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل و ۱.۴ درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافت. افزایش قیمت برق کمترین میزان را در سه ماه اخیر ثبت کرد، زیرا تاثیر حذف یارانه انرژی در ماه مه کاهش یافت و هزینه سوخت بسیار کندتر افزایش یافت. شاخص قیمت مصرف‌‌‌‌‌کننده (CPI) بدون مواد غذایی تازه و انرژی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲.۱ درصد رشد کرد، در حالی که شاخص بدون احتساب مواد غذایی تازه ۲.۴‌درصد به صورت سالانه افزایش یافت. در همین حال، نرخ تورم اصلی به کمترین میزان در پنج ماه گذشته یعنی ۲.۴ درصد رسید که نسبت به ۲.۸ درصد در ماه اوت کاهش ثبت کرد.اکونومی گزارش کرد، با انتشار این گزارش، شاخص نیکی ۲۲۵ ژاپن با ۰.۳ درصد افزایش به بالای ۳۹ هزار واحد در حالی که شاخص تاپیکس با ۰.۲۵ درصد افزایش به ۲۶۸۵ رسید.

بانک مرکزی به یادداشتی که روز ۱۴۰۳.۰۷.۲۸ در صفحه ۶ با عنوان «پول ملی حرمت دارد» منتشر شد، پاسخ داد. متن پاسخ بانک مرکزی در ادامه آمده است.

بانک مرکزی: محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی با استعفای محسن کریمی از معاونت امور بین الملل این بانک موافقت کرد. فرزین ضمن تقدیر و تشکر از زحمات دکتر کریمی در مدت تصدی معاونت امور بین‌الملل بانک مرکزی، طی حکم جداگانه‌ای اصغر ابوالحسنی، قائم مقام این بانک را با حفظ سمت به‌عنوان سرپرست معاونت بین‌الملل بانک منصوب کرد.

بعد از سفر رئیس‌ جمهوری اسلامی ایران به کشور قطر و سخنرانی در سومین اجلاس مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا (ACD) موضوع تشکیل ارز مشترک آسیایی مثل یوروی اتحادیه اروپا، بیش از پیش مورد توجه کارشناسان قرار گرفت و باز این سوال مهم پرتکرار شد که چرا ۳۵کشور عضو این مجمع در ۲۲سال گذشته نتوانستند پول مشترک خود را ایجاد کنند تا از تحریم‌ها و نوسانات ارزی در امان بمانند و متضرر نشوند.

رشد اقتصادی چین در سه‌ماه سوم سال۲۰۲۴ به ۴.۶درصد رسید که نسبت به سه‌ماه دوم سال، کاهش۰.۱واحد درصدی را نشان می‌دهد. این کاهش نرخ رشد که پایین‌ترین سطح از سه‌ماه ابتدایی۲۰۲۳ محسوب می‌شود، نگرانی‌ها درباره توانایی دولت در دستیابی به اهداف سالانه را افزایش داده است. بحران در بخش املاک، کاهش تقاضای داخلی و ادامه تنش‌های تجاری با غرب از عوامل اصلی کاهش سرعت رشد اقتصادی به شمار می‌آید. تهدید تورم منفی نیز بر چالش‌ها افزوده و ممکن است پکن را وادار به اقدامات بیشتری کند. در واکنش به کاهش سرعت رشد اقتصادی، دولت چین و بانک مرکزی این کشور بسته‌های حمایتی و محرک‌های اقتصادی را اجرا کرده‌اند، اما تحلیلگران همچنان نسبت به کفایت این اقدامات برای دستیابی به رشد ۵درصدی هدف‌گذاری‌شده تردید دارند.

سکه طلا طرح جدید در قله تاریخی خود معامله می‌شود. فشار معاملات جهانی طلا به بازار سکه و طلای داخل کشور سرایت کرده است. درصورت تداوم رشد قیمت فلز زرد در معاملات جهانی، قیمت سکه طلا نیز به روند افزایشی خود ادامه می‌دهد. در روزهای پایانی هفته گذشته قیمت این کالای سرمایه‌ای در کانال تاریخی ۵۱ میلیون تومانی ثبت شد.

مهر: چالش‌های جمعیتی اروپا در حال تبدیل‌شدن به یک بمب ساعتی برای اقتصاد منطقه هستند و بانک مورگان استنلی پیش‌بینی بدی برای اثرات آن بر تولید ناخالص داخلی ارائه داده است. به گزارش بانک مورگان‌استنلی، جمعیت سالخورده اروپا تا سال۲۰۴۰ می‌تواند به‌دلیل افزایش طول عمر مردم و کاهش نرخ تولد، ۴درصد از تولید ناخالص داخلی منطقه یورو را کاهش دهد. این بانک بر اساس پیش‌بینی‌ها مبنی بر کاهش ۶.۵درصدی جمعیت در سن کار اروپا تا سال۲۰۴۰، کاهش قابل‌توجهی در تولید ناخالص داخلی پیش‌بینی می‌کند و درنتیجه میزان تولید و درآمدهای مالیاتی را کاهش می‌دهد. انتظار می‌رود ایتالیا بزرگ‌ترین قربانی این کاهش باشد؛ زیرا جمعیت سالخورده حدود ۶درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را در ۱۵سال آینده کاهش می‌دهد.

هر اونس طلای جهانی روز گذشته به قله تاریخی ۲۷۱۶ دلار دست یافت و برای چندمین بار در سال جاری رکورد دیگری را به ثبت رساند. این فلز گران‌بها در سال ۲۰۲۴ با بیش از ۳۱ درصد رشد قیمت مواجه بوده است. از دلایل رشد قیمت طلای جهانی می‌توان به کاهش نرخ بهره اروپا در روز پنج‌شنبه و شهادت رهبر مقاومت فلسطین در کنار سایر عوامل اشاره کرد.

ایسنا: مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که موج تورم جهانی در حال عقب‌نشینی است و به ثبات قیمت‌ها رسیدیم. کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول‌(IMF) تاکید کرد تورم جهانی در حال کاهش و اقتصاد جهان به تدریج به وضعیت ثبات قیمت‌ها بازگشته است. جورجیوا اعلام کرد که بانک‌های مرکزی با موفقیت با تورم مقابله کرده‌اند، محدودیت‌های زنجیره تامین کاهش یافته و قیمت موادغذایی و انرژی تعدیل شده است. کریستالینا جورجیوا، کار بانک‌های مرکزی بزرگ در مهار تورم را ستود، اما خاطرنشان کرد که این دستاوردها جهانی نبوده است. جورجیوا همچنین هشدار داد که تجارت بین‌الملل دیگر موتور رشد سابق نخواهد بود و بر گسترش سیاست‌های محدودکننده در میان بسیاری از اقتصادها تاکید کرد.

ایبنا: بانک مرکزی ترکیه به سیاست انقباض پولی خود پایبند است. به گزارش الجزیره، بانک مرکزی ترکیه نرخ بهره را بدون تغییر در ۵۰ درصد نگه داشت، اما هشدار داد که داده‌های اخیر عدم اطمینان در مورد تورم را افزایش داده است که نشانه‌ای از تمایل به انقباض پولی پیش از انتظارات برای شروع چرخه تسهیل در سیاست‌های پولی در ماه‌های آینده است. کمیته سیاست این بانک گفت: «در ماه سپتامبر، مسیر زیربنایی تورم افزایش جزئی را ثبت کرد و عدم اطمینان پیرامون سرعت بهبود تورم با توجه به داده‌های دریافتی افزایش یافت.»

نرخ اسکناس آمریکایی در معاملات غیررسمی روز گذشته همچنان در میانه‌های کانال ۶۳ هزار تومانی نوسان کرد. بررسی نمودار قیمت این ارز گویای آن است که نرخ دلار زیر مرز ۶۴ هزار تومانی درحال نوسان است و تنها تلاش شاخص ارزی جهت عبور از رقم ۶۴ هزار تومان ناموفق بوده است. درنتیجه به عقیده تحلیلگران سقف کوتاه‌مدت قیمت دلار آزاد می‌تواند بازه ۶۳ هزار و ۹۰۰ تا ۶۴ هزار تومان باشد.

با شروع طرح عرضه خودروهای وارداتی، باز هم رقابت بانک‌ها برای جذب منابع و مشتریان با ارسال پیامک آغاز شد. برخی از این بانک‌ها برای حفظ منافع خود و تشویق مشتریان به انتقال دارایی‌هایشان، طرح‌های تسهیلاتی با سود پایین و بازپرداخت ۲۰ماهه ارائه کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بانک‌ها طرح‌های رنگارنگی را برای ایجاد حساب وکالتی عرضه کرده‌اند و بر تعداد بانک‌های جدید نیز افزوده شده است. مطابق بررسی‌ها، بانک‌ها و خودروسازها به یک توافق نانوشته برای جذب منابع پولی دست یافته‌اند.

روز گذشته معاملات طلای جهانی در قیمت ۲۶۶۲ دلار گشایش شد و تا ساعت ۱۷ به وقت تهران به نزدیکی قله تاریخی خود در قیمت ۲۶۸۲ دلار‌ رسید.گفته می‌شود که علت اصلی رشد قیمت این فلز گران‌بها، کاهش بازدهی دلار و کاهش ارزش اوراق خزانه‌داری آمریکاست. با این حال فعالان بازار منتظر داده‌های بیشتری هستند تا با درک کامل‌تری به معاملات خود ادامه دهند. کاهش نرخ تورم بریتانیا احتمال کاهش نرخ بهره انگلستان را افزایش داد.

دیوان محاسبات کشور: دیوان محاسبات کشور ضمن ارائه تذکرات لازم، دریافت وثیقه‌های کافی توسط بانک مرکزی مطابق با قانون را مورد تاکید قرار داد. بررسی‌های فنی و تخصصی این نهاد نظارتی در جریان رسیدگی به قانون بودجه سال۱۴۰۲ نشان می‌دهد که تا پایان این سال، میزان بدهی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی به بانک مرکزی بابت اضافه‌برداشت بالغ بر ۵۰۱هزار میلیارد تومان بوده، لیکن بانک مرکزی بابت این بدهی‌ها صرفا به ارزش ۱۰۱هزار میلیارد تومان وثیقه اخذ کرده و این در حالی است که مطابق قانون بودجه سال مذکور باید معادل اضافه‌برداشت بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی از آنان وثیقه دریافت کند. دیوان محاسبات کشور ضمن ارائه تذکرات لازم در این خصوص، برای برقراری انضباط مالی بیشتر، اهتمام دستگاه‌ها در عمل به قوانین بودجه سنواتی و دریافت وثیقه‌های کافی توسط بانک مرکزی مطابق با قانون را مورد تاکید قرار می‌دهد.

بانک‌مرکزی: شبکه بانکی کشور از ابتدای امسال تا روز ۲۵مهرماه مبلغ ۱۳۲هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزندآوری به ۶۱۷هزار و ۱۳۲متقاضی پرداخت کرده است. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در این مدت بیش از ۱۰۸هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به ۳۲۵هزار متقاضی پرداخت شده است. همچنین از ابتدای امسال تا ۲۵مهرماه مبلغ ۲۴هزار میلیارد تومان تسهیلات فرزندآوری به ۲۹۲هزار و ۱۳۲متقاضی پرداخت شده است. بر اساس این گزارش، محمد شیریجیان معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی نیز با اشاره به تمهیدات و تدابیر اتخاذشده در بانک مرکزی برای کاهش صف متقاضیان و امکان ثبت‌‌نام اولیه متقاضیان در کلیه ساعات شبانه روز در سامانه ازدواج و فرزندآوری گفت: آزادسازی مبلغ ۵۰هزار میلیارد تومان از سپرده قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی برای تسریع در پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزندآوری و کاهش تعداد متقاضیان در صف این تسهیلات از اقدامات خوب این بانک در ماه گذشته بود که این منابع باید حداکثر طی مدت سه ماه توسط ۷بانک‌ عامل منتخب صادرات ایران، رفاه کارگران، ملی ایران، تجارت، سپه، پست بانک ایران و ملت برای اعطای حداقل ۱۵۰هزار فقره تسهیلات ازدواج و ۱۰۰هزار فقره تسهیلات فرزندآوری به‌کار گرفته شود.

ایبنا: دولت سنگال از یک برنامه توسعه ۲۵ساله رونمایی کرد که «پایه حاکمیت اقتصادی را از طریق رقابت، مدیریت منابع پایدار خواهد گذاشت.» به گزارش المیادین، به گزارش رویترز، این دستور کار هفت ماه پس از آن آغاز شد که رئیس‌جمهور باسیرو دیومای فای با وعده بهبود وضعیت معیشتی در این کشور غرب آفریقا به پیروزی قاطع انتخاباتی دست یافت. دیومای فای در مراسم آغاز به‌کار دولت خود گفت: «هدف ما ایجاد یک اقتصاد متنوع و انعطاف‌پذیر است.» او تاکید کرد: اقتصاد ما با مدل بهره‌برداری از مواد خام بدون فرآوری یا ارزش گذاری بومی قابل توجه خنثی شده است که بخش خصوصی محلی ما را بسیار ضعیف کرده است.مرحله اول طرح اقتصادی که هزینه آن ۳۰.۱میلیارد دلار است و از سال۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ اجرا می‌شود، با هدف کاهش کسری بودجه به ۳درصد از تولید ناخالص داخلی در طول آن دوره در مقایسه با ۴.۹درصد است. این برنامه از طریق ترکیبی از سرمایه‌های دولتی و خصوصی و مشارکت عمومی و خصوصی تامین مالی خواهد شد. بر اساس طرح جدید، دولت قصد دارد دسترسی به برق را از ۸۴درصد به ۱۰۰درصد برساند و سنگال را از نظر انرژی خودکفا کرده و ساختار تامین مالی کسری این کشور را برای بازسازی بدهی ملی تنظیم کند.

بانک مرکزی با موضع توافق بازخرید به اجرای عملیات بازار باز پرداخت و برای خرید ۲۴۹۰.۱هزار میلیارد ریال اقدام کرد.به گزارش بانک مرکزی، باتوجه به پیش‌بینی بانک مرکزی از وضعیت نقدینگی در بازار بین بانکی، موضع این بانک در این هفته توافق بازخرید بود از این رو بانک مرکزی عملیات بازار باز در قالب توافق بازخرید را در دستور کار خود قرار داد. بانک مرکزی در چارچوب مدیریت نقدینگی مورد نیاز بازار بین‌بانکی ریالی، عملیات بازار باز را به‌صورت هفتگی و موردی اجرا می‌کند.

در ماه‌های اخیر، بانک مرکزی روسیه با اتخاذ سیاست‌های پولی سخت‌گیرانه، نرخ بهره (Interest rate) را به سطوح بی‌سابقه‌ای رسانده است. این افزایش مداوم نرخ بهره با هدف کنترل تورم و مدیریت شرایط اقتصادی کشور پس از بحران‌های متعدد، به‌ویژه پس از تحریم‌های اقتصادی گسترده غرب علیه روسیه و خروج برندهای بین‌المللی از بازار روسیه، انجام گرفته است.

بانک مرکزی از اول فروردین ماه تا ۲۵ مهر ماه امسال، ۳۷میلیارد و ۶۸۳ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین کرده است. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در این مدت برای کالاهای اساسی و دارو ۸ میلیارد و ۱۶۳ میلیون دلار، برای کالاهای تجاری و بازرگانی ۲۰ میلیارد و ۳۲۳ میلیون دلار، برای خدمات ۸۶۶ میلیون دلار و برای واردات در مقابل صادرات ۸ میلیارد و ۳۳۱ میلیون دلار تامین ارز صورت گرفته است. بر اساس این گزارش، بانک مرکزی برای واردات کالاهای اساسی و کشاورزی شامل گندم، دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی ۶میلیارد و ۳۶۷ میلیون دلار و برای دارو، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی یک میلیارد و ۷۹۶ میلیون دلار ارز تامین کرده است.

در آستانه نشست سران پولی بانک مرکزی اروپا، تولید صنعتی در کشورهای گروه ۲۰ به میزان ۱.۸ درصد در ماه افزایش یافت که افزایشی بیشتر از حد انتظار بود. به علاوه در انگلستان رشد دستمزدها به پایین‌ترین سطح دو سال اخیر خود رسید که نشان‌دهنده کاهش فشارهای تورمی است و احتمال کاهش نرخ بهره در این کشور را قوت می‌بخشد.

در سال۱۹۹۲ توسط کمیته‌ای با نام شورای سیاستگذاری رقابت (CPC) که به رئیس‌جمهور و کنگره آمریکا مشاوره می‌داد در گزارش خود نوشت: «بر اساس سیاست‌ها و عملکرد کنونی، ایالات متحده به‌دلیل رشد کندتر نسبت به سایر کشورهای بزرگ صنعتی برای آینده‌ای قابل پیش‌بینی محکوم شده است.» این دوران، زمانی بود که آمریکا با نگرانی‌هایی درباره افول اقتصادی خود و عقب‌ماندن از ژاپن و اروپا مواجه بود. اما در عمل، این پیش‌بینی درست از آب درنیامد. ژاپن وارد یک دوره طولانی رکود شد، رشد اروپا کم‌فروغ شد و آمریکا با رونق نسبی اقتصاد خود به‌خاطر ظهور اینترنت مواجه شد.

روز گذشته روند معاملات بازار‌های ارز و طلا کاهشی شد. درحالی که شاخص‌های این دو بازار در معاملات روز دوشنبه رشد نرخ‌های قابل توجهی را تجربه‌ کرده‌ بودند، در بازار روز سه‌شنبه بخشی از هیجانات موجود در بازار تخلیه شد. تحلیلگران معتقدند که این افت ارزش ناشی از برداشت مثبت معامله‌گران از اخبار جدید است.

امسال برای طلادوستان تفاوتی نداشت که روی سکه بیاید یا پشت سکه، زیرا آنها در هر صورت برنده بودند. فلز زرد روند صعودی قدرتمندی را تجربه می‌کند و قیمت آن از ابتدای ۲۰۲۴ تا امروز، بیش از ۲۵درصد بالا رفته و اکنون در کانال ۲۶۰۰دلار در هر اونس قرار دارد. این رشد چشم‌گیر، سرمایه‌گذاران حتی آنهایی را که به دلایل احتیاطی طلا خریداری می‌کنند، منتفع کرده است.

مرکز مبادله ایران: ۱۳۷ کیلوگرم شمش طلا به ارزش بیش از ۷۴۰ میلیارد تومان در حراج پنجاه و نهم مرکز مبادله ایران مورد معامله قرار گرفت. در پنجاه و نهمین جلسه حراج شمش طلا که سه‌‌‌شنبه ۲۴ مهرماه ۱۴۰۳ در مرکز مبادله ایران برگزار شد، از مجموع ۱۶۲ کیلوگرم شمش طلای استاندارد عرضه شده در حراج‌های عمده و خرد تالار معاملات طلای این مرکز، ۱۳۷ کیلوگرم با میانگین قیمت پنج میلیارد و ۴۰۳ میلیون تومان به ازای هر شمش طلای استاندارد معامله شد.

نشست تحلیلی «ویژگی‌‌‌های نظارت موثر بانکی» با حضور کورش پرویزیان سرپرست پژوهشکده پولی و بانکی، حسن معتمدی رئیس هیات‌مدیره صندوق ضمانت سپرد، مهدی عطوان‌ صاحب‌نظر در حوزه نظارت بانکی، عبدالمهدی ارجمندنژاد مدیرکل حسابرسی و ریسک بانک مرکزی، مهدی قاسمی علی‌‌‌آبادی رئیس مرکز نوآوری و تحقیقات بانکداری اسلامی بانک پارسیان و علی ارشدی مدیر پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی روز سه‌شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۳ در پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی برگزار شد.