اخبار ویژه‌نامه

حتماً بارها و بارها این جمله را که یک فنجان چای بخوریم تا خستگی از تنمان دربرود شنیده‌اید. واقعاً چای چیست که خستگی را از تنمان به در می‌کند؟ داستان تاریخچه چای روایتی آمیخته با افسانه‌های دور است و همین افسانه‌ها ردیابی منشأ چای را سخت می‌کند. بر اساس افسانه چینی، تاریخچه چای به سال ۲۷۳۷ قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد؛ زمانی که امپراتور شن نونگ، حاکم و دانشمند بزرگ، به‌طور تصادفی چای را کشف کرد.

صنعت شیرینی و شکلات در ایران پیشینه‌ای طولانی دارد. لااقل شیرینی ایرانی همیشه تاریخ همراه سنت و فرهنگ غذایی ایرانیان بوده و اکنون نیز توانسته به‌رغم مشکلات موجود خود را حفظ کند. البته در فضای رقابتی بازار صنایع مواد غذایی در دنیا، به دلیل تحریم و سیاست‌های داخلی اشتباه این صنعت مثل همه صنایع ایرانی دچار خسارت‌های بسیاری شده است. برای مثال بررسی سهم ایران از بازار صادرات صنایع غذایی در سال ۲۰۲۳ نشان می‌دهد که ایران تنها سهمی ۳/ ۰درصدی را به خود اختصاص داده است. داده‌های اعلام‌شده نشان می‌دهد صادرات صنایع غذایی در جهان در بازه زمانی مورد بررسی حدود ۷۰۰ میلیارد دلار بوده که ایران از این بازار تنها سهمی ۳/ ۰درصدی را به خود اختصاص داده است که سهم شیرینی و شکلات در این عدد نیز لحاظ شده که خود عدد بسیار ناچیزی است. برآورد آمارهای مرکز گمرک ایران نشان می‌دهد؛ صنایع غذایی سهم ۷/ ۳درصدی از تولید ناخالص داخلی و سهم ۱۸درصدی از کل اشتغال صنعتی را دارد. سهم صنایع غذایی از ارزش‌ افزوده بخش صنعت حدود ۱۱ درصد و سهم صادرات آن نیز ۷/ ۳ درصد از کل صادرات صنایع است. از سوی دیگر در حال حاضر هشت هزار و ۳۰۰ واحد صنعتی ثبت‌شده با اشتغال ۳۶۱ هزار نفر و تولید ۴۰ میلیون تن فرآورده غذایی در کشور فعال هستند. پیشتر رئیس کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران اعلام کرده بود؛ اقلام عمده صادراتی در جهان عبارت‌اند از محصولات لبنی، شیرینی و شکلات، نوشیدنی‌ها، گوشت و فرآورده‌های گوشتی که شرکت‌های ایرانی به‌ویژه در قالب برند حلال که متقاضیان فراوانی در کشورهای مسلمان و غیرمسلمان دارد، می‌توانند از فرصت‌های موجود بهره ببرند و حجم صادرات صنایع غذایی را افزایش دهند. اما داود بایرامی، عضو هیات‌مدیره انجمن صنفی بیسکویت، شیرینی و شکلات ایران در گفت‌و‌گو با دنیای اقتصاد معتقد است؛ اگرچه کمیت و کیفیت محصولات شیرینی و شکلات ایران بالاست، اما تحریم‌ها و سیاست‌های ارزی و بحث نااطمینانی داخلی سبب شده، صنعت پول‌ساز و صادراتی شیرینی و شکلات نتواند آنچه استحقاق آن را دارد به دست بیاورد و نتواند در میان غول‌های بزرگ صنعت شیرینی و شکلات جهان خودنمایی کند.

مجتمع صنایع غذایی و کشاورزی گلها در سال ۱۳۱۸ به صورت سنتی فعالیت خود را از پله نوروزخان آغاز کرد. در آن دوره زمانی که ادویه‌جات و سبزیجات خشک در کاغذهای قیفی‌شکل به فروش می‌رسید، بنیان‌گذار گلها اولین کسی بود که از ملوان‌های روسی نایلون‌های یک طرف دوخت خریداری و مواد غذایی را با کمک اتوهای زغالی در آن بسته‌بندی کرد. در آن دوره نسل اول گلها با توجه به مقتضای زمان و شرایط جامعه و نیاز آن دوره تصمیم مهمی گرفت، که آن مهم پایه‌گذار مجموعه عظیم و ماندگار امروزی شده است.

از آنجا که صادرات برای اقتصاد ملی فایده‌های بسیاری دارد، هرگونه نوسان در این جهت می‌تواند ضررهای زیادی به اقتصاد کشور وارد کند. امروزه ما در عصر ارتباط جهانی به سر می‌بریم؛ روزگاری که صادرات کالاها از عوامل اصلی توسعه محسوب می‌شود، زیرا با فرستادن محصولات داخلی به کشورهای دیگر، علاوه بر افزایش رقابت و ارتقای کیفیت‌ها، فرصت‌های بیشتری برای توسعه صنایع داخلی، اشتغال و تخصص‌های مختلف فراهم می‌شود. هرچند صادرات در عین اثربخشی قابل توجهی که دارد، بدون مدیریت درست با چالش‌های خاص خود روبه‌رو خواهد شد. به‌طور مشخص می‌توانیم به صادرات کالای پرطرفداری به نام شکلات اشاره کنیم. مقصد اصلی صادرات شکلات ایران به کشورهایی مانند عراق، پاکستان و ترکمنستان است، اما در کمال تعجب در حال حاضر مثلاً در کشوری مانند عراق، دیگر به‌ندرت شکلات ایرانی دیده می‌شود. این موضوع تجربه شخصی من است. زمانی که حدود سه ماه پیش به عراق سفر کردم، در مقایسه با دو سال گذشته که در تمام مارکت‌ها حدود ۹۰ درصد شکلات ایرانی بود ولی اکنون، به کمتر از ۱۰ درصد تنزل پیدا کرده است.

رشد قابل توجه صنعت شیرینی و شکلات از آنجا نشات می‌گیرد که در ادوار مختلف، دست دولت از صنعت شیرینی و شکلات کوتاه بوده است. از آنجا که این کالا از منظر دولت در شمار کالاهای لوکس قرار می‌گرفته پس در روند قیمت‌گذاری آن هم دخالتی نکرده است و بخش خصوصی در این حوزه ورود کرد؛ پس به همین دلیل، بهره‌وری بالا و رشد کیفیت در این صنعت قابل مشاهده است. بنابر آنچه در صنعت شیرینی و شکلات رخ داده، بدون ورود دولت، بخش خصوصی به شکل اتوماتیک و خودکار، توانایی آن را دارد که تولید را ارتقا دهد و در بازارهای داخلی و خارجی، موفق عمل کند. البته، فعالان صنعت شیرینی و شکلات نیز مانند بقیه فعالان اقتصادی در بازه زمانی چند سال اخیر، از مشکلات کشور، بی‌نصیب نمانده‌اند. مشکلاتی مانند قطعی برق، نبود خوراک ژنراتور، نوسان‌های ارز و تعهد ارزی، از جمله مسائلی است که از میزان چابکی فعالان بخش شیرینی و شکلات کاسته است.

صنعت شکلات ایران یکی از بخش‌های مهم و استراتژیک صنایع غذایی کشور محسوب می‌شود. این صنعت با وجود پتانسیل‌های فراوان، امروزه با چالش‌های متعددی روبه‌رو است که نیازمند توجه جدی و اقدامات اساسی است. به عنوان فعال این صنعت، ضروری می‌دانم نگاهی واقع‌بینانه به وضعیت کنونی این بخش داشته باشم و چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی آن را مورد بررسی قرار دهم.

صنعت شیرینی و شکلات کشور یکی از پرافتخارترین زیربخشی‌های صنعت غذا با صادراتی بیش از یک میلیارد دلار بود که در عرض چند سال با بیش از ۵۰ درصد افت روبه‌رو شد و این در حالی است که به شهادت فعالان این صنعت، میلیاردها تومان در این صنعت هزینه‌های زیرساختی در حوزه بازاریابی و برندسازی صورت گرفته تا شرکت‌های ایرانی بتوانند رقبای خود را از بازارهای منطقه کنار بزنند.

پرویز بیوک، متولد ۱۳۲۵ تبریز، تحصیلات کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه وایومینگ ایالات‌متحده آمریکا، عضو هیات‌رئیسه و رئیس انجمن شیرینی و شکلات کشور، عضو هیات نمایندگان ادوار مختلف اتاق بازرگانی تبریز، بنیان‌گذار، مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره صنایع غذایی شونیز است. با او درباره شروع کارش در جوانی تا تجارب کارآفرینی‌اش گفت‌وگو کردیم. این کارآفرین کهنه‌کار به تشریح وضعیت کنونی و آینده صنعت بیسکویت، شیرینی و شکلات پرداخت و یادآور شد که مسیر موفقیت دائمی است و باید همیشه در حال حرکت بود.

شرکت زمزم ایران در سال ۱۳۳۴ هجری شمسی تاسیس شد. این شرکت نخستین شرکت تولیدکننده نوشابه گازدار در ایران است. زمزم برای اولین‌بار در تهران فعالیت خود را آغاز کرد و در حال حاضر با هفت دهه قدمت تولید در ایران، گام‌های خود را در صادرات منطقه‌ای مستحکم می‌کند. زمزم ایران در ابتدا فعالیت خود را با یک خط تولید آغاز کرد ولی هم‌اکنون شرکت‌هایی در شهرهای مختلف ایران دارد که محصولات مختلف را تحت لیسانس زمزم تولید می‌کنند.

لیلی زواره‌ای: اشتغال صنعتی حتی در استانی با پیشانی‌نوشت تولید، به مساله‌ای برای کارفرمایان تبدیل‌شده است. کار به‌جایی رسیده که صاحبان واحدهای صنعتی برای جبران کمبود کارگر موردنیاز خود به فکر استفاده از نیروی کار غیر ایرانی افتاده‌اند. مدت‌هاست در شهرک‌های صنعتی اصفهان آگهی‌های استخدام نیرو، بی‌جواب مانده و ظاهرا کاهش نرخ بیکاری و افت مشارکت اقتصادی نیز موید کمبود کارگر است. شواهد میدانی اما از ازدحام نیرو در تاکسی‌های اینترنتی و مشاغلی مانند دلالی و واسطه‌گری خبر می‌دهد. حالا اما خبر آمده که در انگشت‌شمار استان‌های کشور ازجمله اصفهان، نرخ اشتغال صنعتی زنان حتی از ۵۰درصد هم گذشته و گویا علی‌رغم نرخ مشارکت اقتصادی زنان، جای خالی نیروی کار مردانه در این استان‌ها را پرکرده‌اند.اینکه بانوان در این استان‌ها به‌عنوان نیروی فارغ‌التحصیل و ماهر با قرارداد امن کاری و حقوق مکفی استخدام‌شده و یا صرفا به‌صورت کارگر ساده و با کف حقوق اداره کار مشغول خدمت هستند، مشخص نیست اما به‌طور حتم صرفه اقتصادی کارگاه و کارفرما هم در این چرخش بازار کار لحاظ شده است! از سوی دیگر شغل صنعتی تنها کار کردن در کارگاه‌ها و کارخانه‌های بزرگ مانند فولاد و خودروسازی را شامل نشده و نساجی، صنایع‌دستی، صنایع غذایی و کارگاه‌های کوچک را نیز شامل می‌شود.

گروه گزارش: قطعی برق امسال نشان داد که مدیریت بحران و پیش‌بینی شرایط خاص درگذشته چندان رخ نداده و تداوم روندهای معیوب ازجمله در دولت سیزدهم باعث رسیدن وضعیت به این نقطه یعنی قطعی برق، عدم سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌ها و صنایع گازی شده است. حالا دولت و جامعه متوجه عمق بحران شده‌اند و باید از الان شروع به کارکرد و دیگرکسی نمی‌تواند ادعا کند که ما متوجه شرایط خاص نشده‌ایم. اصفهان به‌عنوان قطب صنعتی و گردشگری برای نمایش دادن خود به جهانیان برق ندارد و خاموشی‌ها که از سطح شهر تا نشست خبری شهردار تداوم داشته، باعث ایجاد نارضایتی میان شهروندان شده است.باید پذیرفت که یکی از چالش‌های مهم استان صنعتی اصفهان، کاهش تولید در تابستان به دلیل کمبود و یا قطع برق است، این در حالی است که در سرتاسر این استان پهناور امکان تولید انرژی از خورشید به‌وفور فراهم است.

اصفهان کلان‌شهری با بامی بیش و برفی بیشتر ( برف که نه خاک و ریز گرد و این‌ها) است که از حق نگذریم با همه معایب ساختارهای بوروکراتیک کشور، سیستم مدیریت شهری‌اش ازجمله الگوهای زبانزد میان شهرهای بزرگ محسوب می‌شود، مثلا خیلی‌ها حسرت تمیز بودن خیابان‌ها، سبز بودن چمن‌ها یا جمع‌آوری زباله و پسماندش را می‌خورند.

باران مدرس: اینکه چرا ایرانی‌ها از هر فرصت تعطیلات برای حضور در شمال ایران استفاده می‌کنند، پرسشی است که پس از هر سفر تکرار می‌شود و پاسخی هم برای آن نیست. شواهد نشان می‌دهد که توزیع زمانی و مکانی سفر در ایران به‌شدت نامتوازن بوده و تبلیغات ناکافی برای ویژند(برند) گردشگری در برخی مقاصد غیرتکراری باعث شده است که گردشگران ایرانی از هر فرصتی حتی باوجود ناکافی بودن تاسیسات اقامتی و هتل، برای رفتن به شمال کشور استفاده کنند و موجی از تخریب محیط‌زیستی برجای بگذارند و هزاران تن زباله راهی طبیعت سرسبز و پهنه‌های آبی شمال کشور کنند. از سوی دیگر مقاصد مسافرتی دارای مکان‌های میراثی و گردشگری همانند اصفهان هم به دلیل عدم برنامه‌ریزی و ایجاد زیرساخت‌ها و رویدادهای مناسب تفریحی و فرهنگی به مکانی تکراری برای مسافران تبدیل‌شده‌ و در ایجاد وضعیت موجود سهم بزرگی دارند. در این میان تورم هتل و رستوران هم در تغییر مدل گردشگری ایرانیان تاثیرگذار بوده به‌طوری‌که مسافرت‌های طبقاتی شکل‌گرفته است.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان گفت: بنا بر آمار موجود، نرخ تورم استان اصفهان هر چند با رقم ۱.۱ روند کاهشی داشته است، اما طی دو ماه گذشته، استان‌های اصفهان و یزد بیشترین نرخ تورم کشور را داشته‌اند که بخشی از آن مربوط به هزینه مسکن بوده است.

با عنایت به برنامه راه اندازی کارگاه PCI ، تعویض موتور اسموک فن در کوره بلندها به عنوان یک اقدام تحولی در دستور کار قرار گرفت. موتوری با قدرت بالا که فرایند آماده سازی پودر زغال را فراهم می آورد.تلاشگران ذوب آهنی نحوه تعویض این موتور و اَهم دستاوردهای تحقق یافته از این طریق را در گفت‌وگو با خبرنگار ما تشریح نمودند.

مراسم تشییع پیکر غلامرضا خوشحال‌پور، پیشکسوت هنر نقالی اصفهان و ملقب به مرشد بستور که بدلیل ایست قلبی پنجشنبه پیش درگذشت، یک شنبه ۲۵ شهریور از مقابل خانه هنرمندان اصفهان برگزار و در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شد.

نفیسه زمانی نژاد: رتبه نخست اصفهان در طرد اتباع غیرمجاز در شرایطی اعلام شد که هشدارها و نگرانی‌ها از روند افزایشی حضور این ‌مهمانان همسایه شرقی در کشور، فراوان و دولتمردان با جدیتی بیشتر از هر زمان، سامان‌دهی حضور آن‌ها و ساخت دیوار مرزی با افغانستان را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

رئیس شورای اسلامی استان اصفهان گفت: در مدارس برخی از شهرستان‌های استان اصفهان حدود ۴۰ درصد دانش آموزان را اتباع تشکیل می دهند.

شهردار اصفهان گفت:خط دوم مترو قرار بود از میدان نقش‌جهان عبور کند، اما با مخالفت میراث فرهنگی و جمع‌بندی با این نهاد، عبور پروژه از زیرگذر میدان امام علی(ع) نهایی شد و میراث فرهنگی مجوز عبور خط دو مترو را از زیرگذر میدان امام علی(ع) صادر کرد.

مدیرکل آموزش و پرورش اصفهان گفت: سال تحصیلی ۱۴۰۴ - ۱۴۰۳ در استان با یک میلیون و ۱۵۰ هزار دانش‌آموز آغاز می‌شود که ۴۵ درصد آنها در کلانشهر اصفهان هستند.

مدیر امور آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی اصفهان از احداث شبکه‌های آبیاری و زهکشی در ١۵۶ هکتار از مزارع استان در پنج ماه نخست امسال خبر داد.

رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات(فتا) فرماندهی انتظامی اصفهان از برگزاری دوره‌های آموزشی برای شهروندان در باره شیوه‌های «خرید امن» در فضای مجازی خبر داد.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: از ابتدای سال جاری تا کنون ۴ هزار و ۴۸۳ مورد از واحدهای صنعتی و تولیدی سطح استان پایش و ارزیابی شدند.

رئیس اداره ارتباطات سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان از نجات جان ۲۳۸ شهروند از حریق و حوادث طی هفته گذشته توسط آتش نشانان خبر داد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان با اشاره به تامین ۱۳۷ سایت آماده سازی به مساحت بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ هکتار برای ۱۲۳ هزار واحد طرح نهضت ملی مسکن، گفت: پیشرفت فیزیکی طراحی و اجرای این پروژه‌ها حدود ۲۳ درصد است.

مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی استان اصفهان از برگزاری دومین دوره نمایشگاه فن آوری و نوآوری اصفهان در مهرماه سال جاری خبر داد.

نسیم زمانی :احداث ۲۰۰ هزار واحد مسکونی توسط شرکت‌های تعاونی مسکن در اصفهان ازجمله خدماتی است که حوزه تعاون در سال‌های پس از انقلاب داشته است؛ شرکت‌هایی که با فلسفه حذف واسطه‌های غیرضروری و ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا در جهت کاهش قیمت نهایی مسکن به‌علاوه مقابله با آفت احتکار، رانت و فساد اداری تاسیس شدند، که پروژه‌ها به‌دوراز هزینه‌های غیرواقعی و بدون دخالت واسطه‌ها به دست مصرف‌کننده واقعی برسد. حال آن‌که گزارش‌ها و آمار ،گویای شاکیان فراوان از تعدادی شرکت‌های تعاونی نسبت به خدمات‌دهی ،تاخیر و توقف پروژه‌های وعده داده‌شده از سوی آن‌ها است.

نزدیک به ۲ هفته دیگر ،تقریبا در اوایل مهرماه برگزاری دهمین دوره از انتخابات هیات مدیره سازمان نظام‌مهندسی ساختمان اصفهان وکل کشور برگزار می‌شود.

سخنگوی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با تاکید بر اینکه خانه تاریخی «سهروردی» تخریب نشده و در امان است، گفت: آنچه که دوستداران میراث فرهنگی را نگران کرده مربوط به گودبرداری در زمین مجاور این بنا بوده است.