اقتصاد ایران

دنیای اقتصاد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که برای سیاستگذاران، مردم و فعالان به‌عنوان سه ضلع مهم اقتصاد کشور اهمیت دارد، عبور از بن‌بست اقتصادی و رسیدن به رونق پایدار است. کارشناسان معتقدند که حال خوش اقتصاد در وضعیت کنونی ایران، بستگی به تصمیم‌های مهم در عرصه سیاست دارد. در شرایط کنونی نمی‌توان انتظار داشت که تنها با تاکتیک‌های اقتصادی، مشکلات حوزه اقتصاد را از میان برداشت. رویدادی که در روزهای اخیر در عمل قابل مشاهده است؛ به‌طوری‌که می‌توان اثر توافق‌های سیاسی بر شاخص‌های بازاری را احساس کرد. موضوعی که تایید…

دنیای‌اقتصاد: تولید شرکت‌های صنعتی بورسی در بهمن‌ماه، هم نسبت به ماه قبل و هم نسبت به سال قبل، روند افزایشی را در پیش گرفت. یکی از عوامل موثر بر این موضوع، افزایش نرخ ارز در بهمن‌ماه بود. نوسانات نرخ ارز در بهمن‌ماه، اتفاقات مثبتی را برای فعالیت‌‌‌های بورسی رقم زد.

دنیای اقتصاد: هفته‌نامه «تجارت فردا»، در ویژه‌نامه نوروزی خود به خاطرات خداداد فرمانفرماییان پرداخته است. در این شماره ویژه، نسخه انگلیسی گفت‌وگوی مفصل حبیب لاجوردی و خداداد فرمانفرماییان، اقتصاددان و تکنوکرات برجسته دوران پهلوی، در پروژه تاریخ شفاهی ایران به فارسی ترجمه و منتشر شده است. فرمانفرماییان سابقه ریاست بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه را در کارنامه خود دارد.

بهاره چراغی: سال ۱۴۰۲ از هر لحاظ دارای اهمیت مضاعف است. آمار خط فقر تصویر وخیم‌‌‌تری را نشان می‌دهد، نرخ تورم در سال‌جاری به کانال‌‌‌های بالاتر جهش یافته و رشد اقتصادی نیز به دالان‌‌‌های پایین‌‌‌تر نزول کرده است. در این میان، دولت مسیر دشواری را پیش‌‌‌رو دارد و در عین حال، مانند روال و سنت دولت‌‌‌های قبل، سعی دارد دستاورد‌های فوری ارائه کند، در حالی که فضای مانور محدودی دارد و ابزارهای سیاستی آن فرسوده شده‌‌‌اند. کشتی اقتصاد کشور در شرایط پرتلاطم، چه در عرصه بین‌المللی و چه در حوزه مسائل داخلی، در حال حرکت…

از فردای پیروزی انقلاب اسلامی در ایران نوعی نظام اقتصادی در کشور ما شکل گرفت که مهم‌ترین ویژگی آن نقش مسلط دولت بود. البته در نظام اقتصادی پیش از انقلاب اسلامی نیز دولت وزن زیادی داشت و در سال‌های منتهی به انقلاب سال ۱۳۵۷ یعنی اواسط دهه ۱۳۵۰ خورشیدی این وزن به‌شدت سنگین‌‌‌تر هم شده بود. در واقع، با افزایش بی‌سابقه درآمدهای نفتی که تماما در اختیار دولت قرار می‌‌‌گرفت، رژیم سلطنتی، به‌ویژه شخص خود شاه، دچار این توهم شده بود که اقتصاد ایران دیگر محدودیت مالی ندارد و اجرای هرگونه پروژه…

تجارت خارجی در اقتصاد ایران نیازمند استراتژی حساب‌شده است تا از چرخه تصمیمات روزمره خارج شود. اصلی را که این استراتژی باید بر آن استوار شود علم اقتصاد به ما می‌دهد. این اصل، رقابت‌افزایی است که کارآمدی و رفاه را افزایش می‌دهد. ابزاری هم که در دست تصمیم‌گیران است، رفع ممنوعیت‌ها و جایگزین‌کردن آنها با تعرفه است.

راهبری یک کسب‌وکار خصوصی که بخواهد سالم کار کند این روزها به کاری توان‌‌‌فرسا تبدیل شده است. به گمان من شش‌تنگنای زیر بیشترین نقش را در این شرایط سخت دارند:

سال ۱۴۰۱ برای اقتصاد ایران سال تلخ و سیاهی بود و به نظر می‌رسد در فقدان شجاعت و تصمیم برای ایجاد تغییرات بنیادین در رویه‌‌‌های اشتباه گذشته، سال ۱۴۰۲ اگر از سال ۱۴۰۱ بدتر نباشد، از آن بهتر نیست.

دنیای اقتصاد: هفته‌نامه «تجارت فردا» در آخرین شماره خود در سال ۱۴۰۱، به بررسی سالی که گذشت پرداخت و چشم‌اندازهای سال‌ آینده را تحلیل کرد. سبک و سیاق این شماره «تجارت‌ فردا» با هفته‌های قبل متفاوت است؛ تنوع موضوعات ویژه‌نامه پایان سال «تجارت فردا» شکلی همه‌جانبه به آن بخشیده است، تا آنجا که می‌توان آن را به سفر برد و مطالعه کرد. شماره اخیر این نشریه در گفت‌وگو با صاحب‌نظران به فضای سیاسی ایران می‌پردازد، جامعه را تحلیل می‌کند، سیاست خارجی را به نظاره می‌نشیند و عملکرد اقتصاد ایران را در سالی که گذشت مرور…

دنیای‌اقتصاد: تحلیل گزارش مرکز آمار ایران از رشد اقتصادی پاییز یک نکته نگران‌کننده دارد. رشد اقتصادی بدون نفت در فصل سوم سال جاری به ۶/ ۱درصد رسیده است. این رقم در ۸فصل اخیر کمترین سطح بوده است. رشد اقتصادی بدون نفت، درحقیقت نشان می‌دهد که وضعیت تولید بدون درآمدهای نفتی چقدر تغییر کرده است. البته همین بخش از اقتصاد نیز به شکل غیرمستقیم تحت تاثیر درآمدهای نفتی قرار می‌گیرد. نکته قابل توجه این است که در فصل سوم سال جاری رشد اقتصادی با نفت به رقم ۸/ ۲درصد رسیده است. اما نیمی از این رشد به‌دلیل گروه «استخراج…

از جمله چالش‌‌‌های رفاهی در اقتصاد ایران، چه در سال‌های اخیر و چه در سال آینده، می‌‌‌توان به نبود پایگاه اطلاعات اقتصادی منسجم از افراد حقیقی و حقوقی اشاره کرد. متاسفانه در کشور ما، پایگاه اطلاعاتی منسجمی از مردم، شرکت‌ها و... وجود ندارد. نتیجه این موضوع نیز مشخص است. زمانی که پدیده‌‌‌ای را به صورت کامل نمی‌‌‌شناسید و اطلاعات دقیق، جزئی، شفاف و به‌روزی از آن ندارید، طبیعی است که امکان برنامه‌‌‌ریزی برای آن هم وجود ندارد و نمی‌‌‌توانید تصمیم‌گیری درست و منسجمی داشته باشید. اگر بخواهیم برنامه‌ای…

ایلنا: سید کاظم دلخوش نماینده مجلس درباره این‌که برخی در گذشته عنوان می‌کردند مشکلات اقتصادی ارتباطی با تحریم‌ها ندارد، گفت: هرکسی گفته بیخود گفته است.

داریوش مجد: از سال ۱۳۹۶ تا اسفند ۱۴۰۱ قیمت دلار در ایران سه بار در سال‌های ۹۷،۹۹ و۱۴۰۱ افزایش چشمگیر داشت. از سوی دیگر با احتساب جهش ارزی سال ۱۴۰۱ اقتصاد ایران در سال‌های پس از جنگ تحمیلی با ۶ تکانه ارزی مواجه شده است. سهم دهه ۱۳۷۰ دو تکانه و سهم دهه ۱۳۹۰ به بعد چهار تکانه ثبت‌شده است. میانگین تغییرات قیمت دلار در دو تکانه دهه ۱۳۷۰ افزایش ۴۴ درصدی و میانگین تغییرات قیمت دلار در چهار تکانه ارزی دهه ۱۳۹۰ به بعد هم درمجموع افزایش ۱۰۵ درصدی است که حدود ۲/ ۵ برابر دو تکانه دهه۱۳۷۰ است. در شرایط محدودیت‌های…

مهدی دعوتی: حتی در اقتصاد‌‌‌هایی که مقدار زیادی نزدیک به اقتصاد باز و مبتنی بر بازار است یکی از وظایف دولت‌‌‌ها و قانون‌گذاران به نمایندگی از جانب مردم و به روش‌های قانونی، سعی در اصلاح خطاها و رویه‌‌‌های اشتباه، درجهت منافع عمومی است. این امر در اقتصادهایی که میل به تمرکزگرایی بیشتری دارند به دلیل نبود زیرساخت‌‌‌های رقابتی لازم، به مراتب بیشتر دیده می‌شود و عملا دولت باید مسوولیت بخشی از نقش اصلاحی بازار را به عهده بگیرد.

رضا نيازمند: اگر به جمعیت‌های عظیمی که در انقلاب به خیابان‌ها ریخته می‌شدند دقت شود بیشترین افراد از کشاورزان بودند، بعد کارگران صنایع و بعد گروه‌های دیگر و این نشان می‌دهد که اصلاحات ارضی و توسعه صنایع چگونه در خدمت انقلاب قرار گرفتند.

ایلنا: وزیر اقتصاد اظهار کرد: حتما برنامه دولت و بانک مرکزی برای سال آینده کاهش نرخ تورم است و در زمینه تدابیر ارزی با توجه به اختیارات خوبی که به بانک مرکزی داده شده، امیدواریم بر این شرایط پرنوسان غلبه کند و مطمئنا برای سال آینده نرخ تورم کمتری نسبت به امسال خواهیم داشت.

صبا نوبری: طی دهه‌‌‌های گذشته، جهش‌‌‌های نرخ ارز در ایران یکی از چالش‌‌‌های مهم دولت‌‌‌ها بوده است؛ موضوعی که کارشناسان یکی از دلایل اصلی آن را سرکوب نرخ ارز عنوان می‌کنند. در واقع به دلیل وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، زمانی که این درآمدها به کشور وارد می‌‌‌شوند، دولت‌‌‌ها با عرضه آن در بازار، نرخ ارز را سرکوب می‌کنند؛ اما به محض اینکه به دلایل مختلف، از جمله تحریم، این درآمدها قطع می‌‌‌شوند، تزریق ارز به بازار از سوی دولت به‌عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌‌‌کننده آن مختل می‌شود و نرخ ارز که به صورت…

روزنامه کیهان روز پنج‌شنبه در یادداشت خود با عنوان «غربگرایان آدرس راه را در چاه می‌دهند!» با بیان اینکه در ماجرای تنش ارزی اخیر، جریان غربگرا دوباره نسخه قدیمی و امتحان پس‌داده سازش با غرب را به عنوان تنها راه‌حل مشکل اقتصاد ایران به میان کشید، نوشت: متاسفانه برخی شنیده‌ها حاکی است با وجود سابقه مردودی راهکار فوق، همچنان برخی افراد باقی مانده از دولت قبل مشغول القای این گزاره به مسوولان تصمیم‌ساز هستند که برای آرامش بازار ارز چاره‌ای جز بازگشت به همان نسخه رد شده نیست. این روزنامه در تیتر یک…

دنیای‌اقتصاد - محمدحسین شاوردی: در شرایطی که موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌‌‌ریزی ریاست‌جمهوری در حال تدوین سند ۱۴۱۰ صنعت است، بازخوانی وضعیت اقتصاد ایران از زاویه دید استادان علم اقتصاد می‌‌‌تواند راه را بر مغالطات فکری که در تدوین اسناد بالادستی کشور نقش مستقیم دارند، ببندد و مسیر توسعه صنعتی را شفاف سازد.

دنیای‌اقتصاد: مدیران شرکت‌ها در جریان یک نظرسنجی که با هدف «چکاپ وضعیت کسب‌وکارها در مواجهه با ریسک‌های مختلف اقتصادی و غیراقتصادی» انجام شد، پیش‌بینی خود از چشم‌انداز رشد اقتصادی و همین‌طور، آینده بنگاه تحت مدیریتشان را اعلام کردند. نتایج این نظرسنجی از افزایش نااطمینانی مدیران عامل نسبت به آینده - در مقایسه با نظرسنجی مشابه در سال گذشته- حکایت دارد؛ فقط ۵درصد از ۳۰۰ شرکت‌ منتخب در این پیمایش، به رونق اقتصادی در ۱۴۰۲ خوش‌بین هستند. این در حالی است که سال گذشته همین موقع، بیش از یک‌سوم مدیران عامل، رشد…

روزنامه اطلاعات نوشت: این روزها حال اقتصاد و کسب و کار مردم و حتی حال خود مردم چندان خوب و خوش نیست و فشار بر آنان مضاعف شده است.

دنیای اقتصاد- میکاییل زین‌الدین: اقتصاددانان، صاحب‌نظران و فعالان اقتصادی در یک همایش، چالش‌های کسب‌وکارها در شرایط بحرانی را تشریح کردند. از نگاه کارشناسان، فضای اقتصاد کلان در یک دهه اخیر به‌ویژه در نیمه دوم دهه۹۰، شرایط جدیدی به خود گرفته است. وضعیت به‌وجودآمده باعث شده است که ترکیب متغیرهای پولی تغییر کند. مردم و آحاد اقتصادی در سال‌های گذشته، یادگیری خود را نسبت به شرایط اقتصادی افزایش دادند، حال آنکه این یادگیری و تجربه‌اندوزی در سیاستگذار کمتر مشاهده می‌شود. از سوی دیگر، ریسک‌های فضای بین‌المللی باعث شده است که اقتصاد…

دنیای‌اقتصاد- محمد آزاد: در یادداشت پیش به این مساله اشاره شد که چند مورد از مشکلات کلی بازرگانی، از جمله رفع تعهد ارزی و نیز برخی مشکلات کلی‌‌‌‌‌‌تر، در طول زمان تکرار شده‌اند و بی‌آنکه راه‌‌‌‌‌‌حلی مشخص برای آنها یافته شود، ادامه پیدا کرده‌‌‌‌‌‌اند و این مشکل همچنان وجود دارد. از جمله در اولین دور انتخابات اتاق‌های بازرگانی پس از کودتا و در سال‌۱۳۳۳ نامه سرگشاده‌‌‌‌‌‌ای به امضای شخصی به‌نام حاج سید‌ذبیح‌‌‌‌‌‌الله ملک‌‌‌‌‌‌پور به نیابت از عده‌ای تحت‌عنوان «بازرگانان روشنفکر‌» در روزنامه اطلاعات به چاپ رسیده و در آن…

دنیای‌اقتصاد، سعیده نبی‌زاده: توسعه صنعت فرانچایز به عنوان یک صنعت مردمی و مبتنی بر سرمایه‌های خرد می‌تواند منشأ تحول بسیار مناسبی برای اقتصاد ایران باشد، با این حال هنوز سهم چندانی از اقتصاد ملی را در اختیار ندارد. اما با راه‌اندازی انجمن فرانچایز هدفی تعریف شده تا بتواند سهم این صنعت را از اقتصاد به یک‌درصد برساند. برای این منظور در گفت‌وگو با محمدعلی ملایی، شورای سیاستگذاری و مدیرعامل انجمن فرانچایز به بررسی پیش‌نیازهای رسیدن به این سهم پرداخته‌ایم.

نوسانات قیمت ارز بار دیگر همه فعالان اقتصادی را نگران آینده کرده است و برخی از اقتصاددانان نسبت به دلاریزه‌شدن اقتصاد ایران هشدار داده‌‌‌اند. متغیر نرخ ارز و نوسانات آن، همچنین از مهم‌ترین متغیرهایی است که بر تصمیمات بازیگران بازار سرمایه اثر می‌‌‌گذارد. همزمانی این نوسانات با دوره ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۲ و تصویب آن در مجلس نیز موضوع را حساس‌‌‌تر کرده است. از این رو بدون بررسی تغییرات احتمالی نرخ ارز و اثرات تصمیمات بودجه‌‌‌ای دولت و مجلس بر متغیرهای اساسی اقتصاد و صنایع، امکان تحلیل سناریوهای…

ايسنا: آیت الله قربانعلی دری نجف آبادی گفت: واردات، صادرات، مناطق آزاد، خروج سرمایه و ... باید در کشور به خوبی مدیریت شود تا آرامش در جامعه حاکم باشد.

عباس عبدی نوشت: دهه شصتی‌ها مظلوم‌ترین نسل تاریخ اخیر ایران هستند، در عین حال که یکی از شایسته‌ترین نسل‌ها هم هستند و اثرات این دو ویژگی موجب نفرت بیشتر آنان از وضع موجود شد و در اعتراضات پاییز خود را بازتاب داد.

دنیای اقتصاد- زهره کهندل: کشور برای رسیدن به آنچه در چشم‌انداز خود متصور شده است باید حضور بخش خصوصی را در اقتصاد کشور پررنگتر کند تا به رشد اقتصادی مطلوب مورد نظر برسد. از اینرو نقش اتاقهای بازرگانی در اقتصاد کشوربه عنوان یک تشکل تاثیرگذار بیش از پیش، با اهمیت جلوه می کند. تحلیلگران اقتصاد ایران معتقدند به کار‌گیری تمام توان همراه با همکاری دو بخش دولتی و خصوصی و استفاده از مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی به دور از بخشی‌‌نگری با تدوین برنامه جامع می‌توان نظر هر دو بخش را جلب کرد. در آستانه انتخابات پیش روی اتاقهای بازرگانی…