اقتصاد ایران

مرکز آمار ایران روز پنج‌شنبه ۲۵ خرداد ۱۴۰۲، نرخ رشد اقتصادی سال ۱۴۰۱ را به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۰ معادل ۸/ ۴‌درصد اعلام کرد. از زمان انتشار آمار مذکور تاکنون، گمانه‌‌‌زنی‌‌‌های متعددی درخصوص تفسیر نرخ رشد اعلام‌‌‌شده، مطرح شده است و عده‌‌‌ای آن را نشانه رونق‌گرفتن اقتصاد ایران دانسته‌‌‌اند؛ گروهی دیگر هم نظر متفاوتی دارند.

بانک‌مرکزی و مرکز آمار ایران در گزارش‌‌‌هایی همسو نرخ رشد اقتصادی کشور در سال ۱۴۰۱ را در محدوده ۵‌درصد اعلام کرده‌‌‌اند؛ اعدادی که به‌نسبت بالاتر از پیش‌بینی‌‌‌های بین‌المللی و تحلیل‌‌‌های داخلی و تا حدی غافلگیرکننده بوده است. بسیاری با طرح سوال درباره دلایل رشد تشکیل سرمایه در یکی از سخت‌‌‌ترین سال‌های نیم‌قرن اخیر که توام با اعتراضات گسترده سیاسی و نوسانات چشمگیر اقتصادی بود، سعی در فهم چرایی رشد نسبتا بالای اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۱ دارند. به نظر می‌رسد این دغدغه درستی است و نکات بسیاری نیز…

سال ۱۴۰۲ با بی‌ثباتی قیمتی شدیدی نسبت به سال‌های گذشته آغاز شد. در حالی که تجربه نوسانات در سال‌های قبل باعث شد بسیاری از فعالان اقتصادی عطای تولید را به لقایش ببخشند و در بهترین حالت کسب‌وکار فعلی خود را حفظ کنند، تغییرات قیمتی در دو ماهه ابتدای سال نشان از وضعیت بسیار دشواری داشت. امری که در انتظارات تورمی و التهاب بازارهای دارایی به خوبی مشهود شد و باعث شد نهادهای دولتی به سمت سانسور اطلاعات و آمار رسمی بروند. با وجود این، در خرداد ماه روند فزاینده انتظارات متوقف شد. گمانه‌زنی‌ها از تفاهمی…

دنیای‌اقتصاد: چهارمین همایش اقتصاد صنایع پلاستیک ایران با همکاری مجموعه رسانه‌ای «دنیای‌اقتصاد» و انجمن ملی صنایع پلیمر ایران از فردا آغاز به کار می‌کند. تبیین چشم‌انداز صنعت پلیمر در سال جاری، بررسی نقش و جایگاه صنایع پلاستیک در اقتصاد کشور و ارائه پیش‌بینی کارشناسی از سیگنال‌های اقتصادی جهت‌دهنده به بازار پلیمرها، از مهم‌ترین موضوعات مورد بررسی در این همایش خواهد بود.

دولت سیزدهم زمانی روی کار آمد که اقتصاد کشور با مجموعه‌ای از ابرچالش‌ها مواجه بود. سه سال قبل از روی کار آمدن این دولت، معادلات اقتصاد ایران به واسطه خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام به‌هم ریخت و دستاوردهایی که به واسطه دیپلماسی به‌دست آمده بود، به یکباره از دست رفت. در نتیجه زمانی که دولت سیزدهم عهده‌دار کشور شد، مشکلات زیادی برای اداره اقتصاد کشور پیش‌روی خود دید که در کمتر کشوری به‌صورت همزمان رخ داده است.

ایسنا: در ۲ ماه نخست امسال، کمترین میزان رشد نقدینگی در ۵ سال اخیر به ثبت رسید.

نام‌گذاری سال ۱۴۰۲ و همچنین سیاست‌های کلی هفتمین برنامه توسعه پنج ساله کشور به درستی نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در بازه‌های زمانی کوتاه و میان‌مدت، رشد تولید و توسعه صنایع را هدف‌گذاری کرده است. اگرچه در طول سال‌ها و دهه‌های گذشته توفیق قابل‌توجهی در تحقق برنامه‌ها و عملیاتی کردن شعارهای تعیین‌شده برای هر سال نداشته‌ایم، اما واقعیت این است که برای عبور از شرایط کنونی اقتصاد بحران‌زده کشور، عملا هیچ راه‌حلی به جز ایجاد رشد و توسعه متوازن، پایدار و فراگیر در بخش‌های تولیدی و صنعتی نداریم.

دنیای اقتصاد: مسوولان تیم اقتصادی دولت، داده‌های رشد اقتصادی را پیش از نهادهای آماری اعلام کردند. داود منظور، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه، آمارهای رشد اقتصادی مرکز آمار ایران برای سال ۱۴۰۱ را در شبکه اجتماعی منتسب به خود منتشر کرد. بر اساس این آمار، اقتصاد‌ ایران در سال ۱۴۰۱ رشدی معادل ۸/ ۴ درصد را ثبت کرده است. رشد اقتصادی بدون احتساب بخش نفت نیز به ۵/ ۴ درصد رسیده است. سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز آمار رشد اقتصادی بانک مرکزی را با نفت به میزان ۳/ ۵ درصد و بدون نفت در سطح ۵/ ۴ درصد اعلام…

صنعت ایران، به تبع مشکلاتی که تمامی اقتصاد ایران با آن روبه‌روست، با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند و به دلیل ویژگی‌‌‌های محصولی که تولید می‌کند، با چند مشکل منحصربه‌‌‌فرد هم روبه‌روست. در میان این مشکلات، آنچه در درازمدت توجه به آن ضروری است، مساله عقب‌‌‌افتادگی در استفاده از زیرساختارهای مدرن است که در دنیای امروز پاره جدانشدنی هر فعالیت مولد شده است. صنعت ما در حال از دست دادن ارتباط خود با دنیاست و اگر نتواند این عقب‌‌‌افتادگی را جبران کند، لاجرم جایی در دنیای آینده نخواهد داشت؛ نه در…

البرز نظامی: در سالیان اخیر که ویروسی به نام «تحریم» کل اکوسیستم اقتصاد را به هم ریخته، مرگ‌ومیر برندهای ایرانی هم شدت گرفته است. این موضوع دلایل روشنی دارد. از زمانی که تحریم به مهمان ناخوانده اقتصاد ایران بدل شده، تجارت کُند شده و رگ‌‌‌های دادوستد کالا چه در مسیرهای داخلی و چه در مسیرهای خارجی با انسداد یا تنگنا روبه‌رو شده است. مداخلات دولت نیز به‌شدت بر جریان تولید و تجارت اثرگذار بوده و افت درآمدهای ملی، زمینه‌‌‌ساز کسری بودجه، تورم و کاهش قدرت خرید شده است. در فضایی که این حجم از مشکلات وجود دارد،…

مدیر بازار مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس‌کالای ایران بیان کرد: ابزارهای مشتقه آنقدر قدرتمند هستند که با رونق‌گرفتن و فراگیر شدن این ابزارها در اقتصاد ایران، تمام دغدغه‌های برنامه‌ریزی برای تولید، نوسانات قیمت و مشکلات مربوط به قیمت‌گذاری کالاها در صنایع فولادی و فلزی، پتروشیمی‌ها و سیمانی‌ها و همچنین صنعت ساختمان برطرف می‌شود.

دنیای اقتصاد: تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی که فعالیت آنها قدمت بسیاری دارد طی سال‌های گذشته بارها در اقتصاد ایران خبرساز شده است. اخیرا تعطیلی کارخانه «داروگر» به دلیل برخی مشکلات مالیاتی و بدهی‌ها دوباره این موضوع را بر سر زبان‌ها انداخت. هرچند کمی بعد خبر بازگشایی آن منتشر شد اما به نظر می‌رسد این کارخانه به آخر خط خود رسیده و با تنفس مصنوعی زنده مانده است. کارشناسان دلایل بسیاری، از جمله سیاستگذاری‌های نادرست در زمینه خصوصی‌سازی و واگذاری‌ها یا مدیریت دستوری اقتصاد، را ریشه‌های این معضل عنوان می‌کنند. به…

سیاست‌هایی که منجر به تغییر زندگی و حیات طبیعی آدمیان می‌شوند، تنها یک سیاست اشتباه نیستند. این سیاست‌ها حکایت از آن دارند که تصمیم‌گیرندگان به‌طور عجیبی اصرار بر آن دارند که رویکردهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی‌شان صحیح است و برای عبور از مشکلاتی که این رویکردها ایجاد کرده، حاضرند زندگی طبیعی و حیات معمولی شهروندان را که محصول حق ذاتی آنان و تجربه جوامع بشری در گذر قرن‌ها است، دچار دگرگونی کنند.

عوامل مختلفی فرآیند توسعه صنعتی در ایران را سخت و آهسته کرده‌‌‌اند. شرایط بین‌المللی نامناسب، تضعیف ظرفیت اداری کشور با تهی شدن ادارات از تکنوکرات‌‌‌های شایسته، منابع طبیعی گسترده و تسلط ادبیات حکمرانی جریان اصلی (بهبود فضای کسب‌وکار، شفافیت، پاسخگویی و... در کل حکمرانی خوب) بر اصلاحات حکمرانی، برخی از این عوامل مهم هستند. با این حال عامل دیگری وجود دارد که به باور نگارنده تا حد زیادی ظرفیت دولت و اقتصاد ایران را برای اتخاذ برنامه توسعه صنعتی تحت‌تاثیر قرار داده و آن استقرار سیاسی توزیعی کشور ا…

نفت اکنون بیش‌از یک قرن است که در اقتصاد ایران حضور دارد؛ این حضور قاطع به‌گونه‌ای است که نقش اساسی آن در ساختار سیاسی و اقتصادی کشور به ندرت مورد انکار قرار گرفته است. شاید تنها اختلاف بر سر این نکته باشد که برخی معتقدند حضور نفت برای ایران پیامدهایی مصیبت‌بار داشته است؛ باوری که مسبوق به سوابقی است؛ از آن جمله نفت را در ایران شرکتی وابسته به کشوری کشف کرد که ابرقدرت زمان بود و نفت نداشت و نفت در جنگ جهانی مهم بود.

دنیای اقتصاد: وضعیت ناترازی شدید میان منابع و مصارف صندوق‌های بازنشستگی یکی از ابرچالش‌های اقتصاد ایران محسوب می‌شود. در سال‌های گذشته، اقتصاددانان بر ضرورت اصلاح صندوق‌ها تاکید کردند. در حال حاضر، بخش قابل توجهی از منابع صندوق‌ها از بودجه تامین می‌شود و این فشار هزینه‌ای، یکی از عوامل کسری بودجه در سال‌های اخیر بوده است. یکی از پازل‌های اصلی صندوق‌های بازنشستگی بحث افزایش سن بازنشستگی در ایران است. مطابق بررسی‌ها، میانگین سن بازنشستگی در ایران نسبت به کشورهای توسعه‌یافته پایین‌تر است. یکی از مهم‌ترین…

تسنیم: سخنگوی دولت گفت: دشمنان با وجود تحریم‌هایی که خودشان به ما تحمیل کرده‌اند تحمل رشد صادرات و مثبت شدن رشد اقتصادی را ندارند.

محمدفاضل نوربخش: پرسش از رونق اقتصاد ایران لاجرم به پرسش از رونق بورس و رونق سرمایه‌گذاری می‌‌‌انجامد؛ اما آیا در روزگاری که اقتصاد تحت فشار تحریم‌‌‌های مکرر است و تضعیف ارزش پول ملی، سوداگری را تشویق می‌کند و تورم را شدت می‌‌‌بخشد، امکان تحریک سرمایه‌گذاران ممکن است؟ در این باره باید گفت دست‌کم بازار سرمایه با تاثیر گرفتن از نرخ تورم تنش‌‌‌های زیادی را به خود دیده و چون این روند به نظر تداوم دارد، امکان پیش‌بینی تحولات آتی سخت خواهد بود.

بحث نظری و انتزاعی در زمینه تفکر و نظام لیبرالیسم با مبانی فلسفی و ایدئولوژیک دارای اهمیت خاصی است؛ اما وقتی برای اقتصاد ایران مفیدتر واقع می‌شود که بتوان ارتباط آن را به صورت عملیاتی در اقتصاد ایران و امکان و الزامات اجرای آن را به بحث گذاشت. اقتصاد هنجاری که به بایدها و نبایدها می‌‌‌پردازد، محل اختلاف‌نظر جدی اقتصاددانان است؛ وگرنه در اقتصاد اثباتی که به هست‌‌‌ها و نیست‌‌‌ها می‌‌‌پردازد، اگر مغرضانه و به دور از علایق و انتفاعات شخصی، گروهی و جناحی پرداخته نشود، اجماع وجود دارد. تبیین مبانی…

افول کیفی سطح مباحث اقتصادی در کشور بسیار نگران‌کننده و حاکی از حاکم‌شدن فضای فکری مشوش و آمیخته با تحلیل‌هایی است که در مطالعات و مسائل روز ریشه ندارند و عمدتا به برداشت‌هایی اسطوره‌ای از نظریات قدیمی متکی هستند.

ابتکار: روزنامه ابتکار به اظهارات اخیر محسن رضایی که خواستار صبر و حوصله مردم برای رفع مشکلات اقتصادی شده بود، واکنش نشان داده است.

داریوش مجد: حجم تراکنش دستگاه‌های کارت‌خوان و بررسی تراکنش‌های شاپرک نشان می‌دهد میزان معاملات خرد اقتصاد کشور در یک سال گذشته ۱۳درصد از تورم جامانده است. می‌توان گفت عدم رشد اقتصاد ایران در دهه اخیر و تورم بالا وضعیتی را ایجاد کرده که به‌واسطه آن درآمد حقیقی مردم از رشد قیمت‌ها جامانده و این موضوع خود را به‌صورت کاهش قدرت خرید و افت رفاه نشان داده است.

خبر آنلاین: سیامک قاسمی در کافه خبر خبرآنلاین گفت: در سال ۲۰۲۴ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. اثرات این انتخابات از اواخر امسال شروع می‌شود و این یعنی راند جدیدی از انتظارات تورم در ایران آغاز می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: مرکز آمار ایران در گزارشی شاخص‌های اشتغال سال۱۴۰۱ را منتشر کرد. براین اساس نرخ بیکاری سال۱۴۰۱ با ۲/ ۰درصد کاهش نسبت به سال قبل به ۹درصد رسید. این گزارش حاکی از آن است که مشارکت اقتصادی تغییر چشمگیری نداشته و تنها اندکی بیش از ۲۴۲هزار نفر به جمعیت فعال کشور اضافه شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار کار کشور توانسته است اندکی بیشتر از افزایش جعیت فعال کشور شغل ایجاد کند. بررسی‌ها حاکی از آن است سهم اشتغال بخش خدمات از ۵۰درصد عبور کرده و به ۶/ ۵۱درصد رسیده است. بخش صنعت نیز با سهم ۶/ ۳۳درصدی از…

صبا نوبری: کسری بودجه ساختاری یکی از مشکلات جدی اقتصاد ایران طی دهه‌‌‌های گذشته بوده است. دولت‌‌‌ها در ایران معمولا برای جبران کسری بودجه به سراغ استقراض مستقیم از بانک‌‌‌مرکزی می‌روند یا با دور زدن بانک‌‌‌مرکزی از منابع بانکی استفاده می‌کنند. در هر دو صورت، به دلیل دست‌‌‌اندازی به ذخایر بانک‌‌‌مرکزی با افزایش پایه پولی نقدینگی، ‌‌‌ تورم حاصل می‌شود. البته اوراق بدهی هم یکی از گزینه‌‌‌هایی است که برای جبران کسری بودجه به سیاستگذار توصیه می‌شود؛ اما به دلیل حجم زیاد کسری بودجه و افزایش نرخ بهره، بازپرداخت…

همه ما همواره در معرض وسوسه‌ها و تمایلات جذاب قرار می‌گیریم. غالب افراد زمانی که در مواجهه با وسوسه‌ها قرار می‌گیرند، تاب و تحمل مقابله با آن را ندارند و در بیشتر موارد اسیر موضوعات وسوسه‌انگیز می‌شوند. برخی هم تلاش می‌کنند با تقویت قوه اراده بر وسوسه‌ها غلبه کنند. عده‌ای نیز با اعمال محدودیت‌های خودساخته می‌کوشند، فاصله ایمنی خود را با وسوسه‌ها حفظ کنند.

خبر آنلاین: بررسی‌ها نشان می‌دهد کالری دریافتی ایران‌ها روندی کاهشی را در یک دهه شاهد بوده است .