رشد بورژوازی در قرن ۱۴ میلادی، جنبش اصلاحگری دینی در قرون ۱۵ و ۱۶، انقلابهای سیاسی و روی کار آمدن سلطنتهای مطلقه غیردینی در قرون ۱۶ و ۱۷، انقلاب صنعتی در قرن ۱۷، انقلابهای علمی و معرفتی قرون ۱۶ تا ۱۹، کشف قاره آمریکا و سرزمین رویایی هندوستان در قرن ۱۵، انقلاب روشنگری در قرن ۱۸ و سرانجام انقلابهای دموکراتیک قرن نوزدهم در اروپا، همگی در سیری طبیعی و تدریجی اما پر از چالش میان نیروهای قدیم و جدید، به قدرتمندی غرب و ضعف دیگر نقاط جهان انجامید.(رندال،۱۳۵۳)