سیاست خارجی

سید حسین موسویان دیپلمات سابق ایرانی در توییتی نوشت: زمانی‌‌‌که مسوول کمیته سیاست خارجی دبیرخانه شورای امنیت ملی ایران بودم (۱۳۸۴-۱۳۷۷)، پیشنهاد فرمان عفو عمومی برای ایرانیان خارج از کشور را دادم. این پیشنهاد من در آن مقطع به جایی نرسید اما شرایط فعلی ایجاب می‌کند که دولت ایران این پیشنهاد را بررسی کند.

از دولت علم به بعد مداخله شاه در سیاست خارجی روز افزون شد و نخست‌وزیر و وزیر خارجه نقشی در این زمینه نداشتند و صرفا تابع و مجری اوامر شاه بودند. به‌عنوان نمونه هنگامی که اختلاف ایران و عراق در بهار سال۱۳۴۸ (۱۹۶۹) دو کشور را به آستانه جنگ رساند، نخست‌وزیر و وزیرانی که در شرایط اضطراری عضو شورای عالی دفاع ملی بودند هنگامی از جریان امر آگاه شدند که به نیروهای مسلح فرمان آماده‌باش داده شده بود و هر آن احتمال برخورد نظامی می‌رفت.

اقتصاد نیوز: ریچارد هاس، رئیس اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا با انتشار یادداشتی در باب چین و تایوان و همچنین آمریکا در همین سایت، به آینده چین در عصر تازه قدرت نمایی «شی» اشاره دارد.

ایرنا: محسن پاک‌‌‌آیین، کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی نشست شورای امنیت سازمان ملل از سوی آمریکا را مذبوحانه، بی‌‌‌ارزش و فاقد رسمیت بین‌المللی خواند و گفت: «نشست شورای امنیت برای اعمال فشار علیه ایران انجام شد و فاقد ارزش بود و ایالات‌متحده در این نشست به هدف خود نرسید.»

دنیای‌اقتصاد: تسلط جمهوری‌‌خواهان بر مجلس نمایندگان یا سنا در انتخابات میان‌‌دوره‌‌ای هفته آینده می‌‌تواند تلاش‌‌های دولت بایدن برای دفاع از اوکراین را پیچیده کند، تایید سفیران کلیدی ایالات متحده را کُند کند و منجر به تحقیق علنی از مقاماتی شود که در خروج ایالات متحده از افغانستان در سال گذشته دخیل بودند. به نوشته روزنامه نیویورک‌‌تایمز، به لطف اختیارات گسترده رئیس‌جمهور به عنوان فرمانده کل، کنگره اهرم بیشتری بر امور داخلی دارد تا سیاست خارجی. اما اگر جمهوری‌‌خواهان تقویم‌‌های قانون‌‌گذاری، ریاست کمیته‌ها و…

ایسنا: حشمت‌‌‌الله فلاحت‌‌‌پیشه، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی با اشاره به انتخاب ریشی سوناک به عنوان نخست‌‌‌وزیر انگلستان گفت: «ریشی سوناک برای محکم کردن پایگاه خود در کشور و در بین محافظه‌‌‌کاران انگلیس در سیاست خارجی همچنان مداخله‌‌‌گر و توسعه‌‌‌طلب پیش می‌‌‌رود.» فلاحت‌‌‌پیشه ادامه داد: «اتفاقی که در انگلستان افتاده به هر حال متاثر از تحولاتی است که در داخل این کشور تحت عنوان ادامه مسیر اقتصاد نولیبرالی از آن یاد می‌شود و نیز تحت تاثیر برگزیت. این دو عامل از یکسو سرنوشت انگلستان را مشخص…

دنیای‌اقتصاد: اولاف شولتز، صدراعظم آلمان به همراه یک هیات تجاری بلندپایه در اولین سفر یکی از رهبران گروه هفت به چین در سه سال اخیر روز گذشته با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین دیدار کرد. تمرکز رهبر آلمان بر تقویت روابط اقتصادی با پکن منجر به انتقاد از وی به‌دلیل انعقاد قرارداد با کشوری شده است که رقیب جدی بلوک غرب محسوب می‌شود.

ایسنا: جمعی از سفرا و دیپلمات‌‌‌های پیشین در خصوص تحولات سیاست خارجی و شرایط جاری کشور بیانیه‌‌‌ای منتشر کردند. در بخش اول این بیانیه که با عنوان «تعامل سازنده با جهان ضامن امنیت، توسعه و منافع ملی» منتشر شده آمده است: «تامین منافع ملی و مصالح شهروندان اولویت سیاست خارجی هر کشور است و تحقق ارزش‌‌‌‌‌‌هایی همچون ثبات سیاسی، امنیت و افزایش قدرت ملی، ارتقای جایگاه بین‌المللی کشور، رفاه اقتصادی و تامین آینده‌‌‌ای روشن و با ثبات برای مردم و ارتقای کرامت آنها در تعامل با جهان است.»

ايسنا: پوتین روز پنجشنبه در یک گردهمایی کارشناسان سیاست خارجی گفت که استفاده از سلاح هسته ای تاکتیکی به نفع روسیه نیست.

روزنامه اعتماد: اگر واقعا روس‌ها از تسلیحات ایرانی در جنگ با اوکراین استفاده کرده‌اند، ضروری است که ایران از طریق دستگاه سیاست خارجی وارد گفت‌وگو با روسیه شده و مستقیم به مسکو اعلام شود که راضی نیستیم که چنین اقداماتی انجام شود.

ايسنا: رئیس‌جمهور ایران در مراسم دریافت استوار‌نامه سفیر جدید کویت تاکید کرد: مسیر برادری و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای دستور کار اصلی سیاست خارجی ایران در منطقه است و کارشکنی دشمنان خللی در این روند نخواهد داشت.

ایسنا: حشمت‌‌‌الله فلاحت پیشه، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه سیاست آمریکا این است که به برجام و مذاکرات احیای آن بازگردد، گفت: «سیاست کلی آمریکا درباره ایران مبتنی بر «کنترل» آن با هدف کاهش چانه‌‌‌زنی‌‌‌اش در منطقه است و برجام یکی از این سیاست‌‌‌هاست.»

در حال حاضر عوامل بیرونی موثر بر روند بازارسهام یعنی انتظارات تورمی و شوک ارزی ناشی از حرکت در مدار صعودی نیز نتوانسته بورس را در وضعیتی قرار دهد تا اصلاح قیمتی را در این بازار رو به اتمام ارزیابی کنیم. سرمایه‌گذاران بازارسهام به این نتیجه رسیده‌اند که در محاسبات خود نسبت به بازگشت شاخص کل به محدوده تعادلی اشتباه کرده‌اند.

ايسنا: فلاحت‌پیشه درباره موضع وزیر امور خارجه کشورمان که بر خلاف آمریکایی‌ها بر تلاش و خواست آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای تاکید دارد، معتقد است: اینکه آقای امیر عبداللهیان سعی می‌کند خلاف آمریکایی‌ها موضع‌گیری کند درست نیست و این موضع‌گیری به نفع ایران نیست.

ايسنا: سیدعلی سقاییان؛ سفیر پیشین کشورمان در ارمنستان با بیان اینکه شاهد تحرک جدیدی در سیاست خارجی به ویژه با همسایگان شمالی هستیم، گفت: «‌با توجه به اینکه نیروهای برون‌منطقه‌‌ای قصد تغییر ژئوپلیتیک منطقه را به نفع خودشان و قدرت‌های فرا‌‌منطقه‌‌ای برای نفوذ در منطقه دریای خزر داشتند و درصدد تغییر مرزهای جغرافیایی تاریخی بودند، ایران به سرعت موضع خودش را نشان داد و به دنبال ابتکاری که به خرج داد و مانور نظامی که برگزار شد پیام صریحی اعلام کرد مبنی بر اینکه ایران به هیچ‌وجه تغییر مرزهای تاریخی و…

حمید ابوطالبی معاون سیاسی سابق رئیس‌جمهور ایران در رشته توییتی نوشت: اینکه می‌گویید تحریم تسلیحاتی خاتمه یافته است، موضوع پهپادها و موشک و... در بند۴ ضمیمهB در۲۲۳۱ و در متن ۷۹صفحه‌‌ای ۲۰۱۵/ ۵۴۶/ S برای مدت هشت سال است و نه پنج سال؛ اینکه می‌گویید پهپادها (UAV) به ۲۲۳۱ ربط ندارد، ربطش رادر ۲۰۱۵/ ۵۴۶/ S می‌توانید پیداکنید؛ اینکه می‌فرمایید دیپلماسی سردرگم نبوده و هوشمندانه است، آن‌هم به دلیل: بحران در روابط با آژانس و کاهش همکاری‌‌ها، افزایش تنش میان ایران و اروپا و آغاز تحریم‌های دوباره، پس از…

انتخاب: کنعانی گفت: برخی از سفارتخانه‌های خارجی مقیم در تهران در طول اغتشاشات اخیر در ایران رفتارهای غیردیپلماتیک داشتند که با رصدی که به عمل آمد تذکرات لازم داده شده است.

کیهان: معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور در دولت روحانی نوشت: بیاییدصادق باشیم و عوام‌فریبی نکنیم: اینکه میگویید تحریم تسلیحاتی خاتمه یافته است، موضوع پهپادها وموشک و…در بند۴ضمیمهB در۲۲۳۱ ودرمتن ۷۹صفحه‌ای ۲۰۱۵/۵۴۶/S برای مدت هشت سال است ونه پنج سال؛ اینکه میگوییدپهپادها(UAV) به ۲۲۳۱ ربط ندارد، ربطش رادر ۲۰۱۵/۵۴۶/S میتوانید پیداکنید.

دنياي اقتصاد: سیاست و موضع سنتی و رسمی ایران در منطقه قفقاز بعد از فروپاشی شوروی همواره تعادل و موازنه بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان بوده است و این راهبرد تا قبل از جنگ دوم قره‌باغ در سال ۲۰۲۰ نقطه ثقل سیاست خارجی ایران در مرزهای شمالی بوده است. اما با شروع جنگ قره‌باغ در شهریور ۱۳۹۹ و حمایت اعلانی تهران از آزادسازی مناطق اشغالی توسط جمهوری آذربایجان و مهم‌تر از آن تحولات پسابحران یعنی همراهی ترکیه با باکو و طرح‌های جاه‌طلبانه برای تغییر مرزها، جمهوری اسلامی حداقل در سطح اعلانی تلاش کرده تا مواضع…

انتخاب: قاسم محبعلی، کارشناس سیاست خارجه درباره تاثیر ادعای فروش پهپاد به روسیه توسط ایران بر مذاکرات، عنوان کرد: «بخشی از اثراتش روشن شده است؛ یعنی تحریم‌های اروپایی و مواضعی که در قبال تحولات داخلی ایران گرفتند و تغییر مواضع آمریکا، همه و همه آثار همراهی با روسیه است. این آثار تازه دارد روشن می‌شود. طبیعتا وقتی در کنار یک جنگ می‌‌ایستید، عواقبش را باید تحمل کنید.»

رحمن قهرمان‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل درباره سرنوشت برجام گفت: «حتی اگر دموکرات‌‌ها در انتخابات آتی کنگره اکثریت را در سنا حفظ کنند، باز هم دولت بایدن با همین دست فرمان در مذاکرات احیای برجام جلو می‌‌رود و تمایل چندانی برای دادن امتیازات بزرگ به ایران نخواهد داشت.» قهرمان‌پور با اشاره به مواضع مقامات آمریکایی درباره اینکه برجام دیگر در اولویت موضوعات سیاست خارجی این کشور نیست و همراهی مقامات اروپایی با این مواضع آمریکا توضیح داد: «به نظرم هنوز نمی‌توان از خاتمه برجام سخن گفت. اما واقعیت این…

فرهاد چاره‌دان کارشناس تجارت بین‌الملل در توییتی نوشت: چرا چین جسورتر خواهد شد؟ به سه دلیل: تمرکز آقای شی بر سیاست خارجی؛ حذف و کنار رفتن مخالفان از بدنه بوروکراسی؛ انتصاب متحدان سیاسی بیشتر در ساختار قدرت؛ چین در سال‌های آتی جسورتر و قاطعانه‌تر در عرصه بین‌المللی رفتار خواهد کرد! چین با شی به‌دنبال رتبه اول اقتصاد جهان است.

دنیای‌اقتصاد: تاثیر پویش سیاست داخلی آمریکا بر تحریم‌‌های ضد ایرانی چه بوده و ایران برای مقابله با این تحریم‌‌ها باید چه اقداماتی انجام دهد؟ بر اساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های اتاق ایران منتشر کرده است، ایران همزمان با تلاش برای رفع تحریم‌‌های آمریکا، باید راه‌های تعامل پولی و مالی جایگزین را با کشورهای دیگر از جمله چین و روسیه دنبال کند؛ زیرا از این طریق فشار به آمریکا برای رفع تحریم‌‌ها افزایش می‌‌یابد. جای شک نیست که تحریم‌‌ها به ابزار سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است؛ اما این تحریم‌‌ها زمانی به اهداف خود…

فارس: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران که در پاسخ به دعوت همتای ارمنستانی خود به ایروان سفر کرده، پیش از ظهر روز شنبه ۳۰ مهر ماه با «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان دیدار و گفت‌‌‌وگو کرد. وزیر امور خارجه کشورمان در این دیدار اهمیت توسعه روابط با همسایگان از جمله ارمنستان در سیاست خارجی دولت، حمایت جمهوری اسلامی ایران از برقراری صلح دائم بین جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان و حل و فصل اختلافات مرزی و تثبیت مرزها و همچنین تمامیت ارضی کشورهای منطقه را مورد تاکید قرار داد و بر ضرورت تقویت…

سال ۱۴۰۱ با نام سال «تولید؛ دانش‌‌‌بنیان؛ اشتغال‌‌‌آفرین» نام‌گذاری شد. سیاست‌‌‌های کلی برنامه هفتم نیز اخیرا از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد. در بخشی از سیاست‌های کلی ابلاغی، به موضوع «تقویت رویکرد اقتصادمحور در سیاست خارجی، روابط منطقه‌‌‌ای و جهانی و تقویت پیوندهای اقتصادی با اولویت همسایگان» اشاره شده است.

فرارو: همزمان با وقوع اعتراضات و اغتشاشات اخیر در کشورمان و در عین حال، توقف مذاکرات اتمی وین و وضع تحریم‌‌‌هایی از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران و البته تقویت پیوند‌‌‌های تهران با قدرت‌‌‌های شرقی، بسیاری به طرح این سوال می‌‌‌پردازند که آینده روابط ایران با مجموعه جهان غرب و به طور خاص آمریکا چگونه خواهد بود؟ در این راستا، چهار کارشناس حوزه سیاست خارجی در گفت‌وگو با فرارو، به این پرسش پاسخ داده‌اند.

تسنیم: سخنگوی دستگاه سیاست خارجی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران با اتخاذ یک موضع شفاف و خلل ناپذیر همواره بر رعایت اصل بنیادین حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و یکپارچگی تمام کشورها از جمله اوکراین بر اساس اصول و اهداف منشور ملل متحد و حقوق بین الملل تاکید کرده است.

سند استراتژی امنیت ملی ایالات‌متحده آمریکا هفته گذشته منتشر شد و نوری بر نگاه ایالات‌متحده در حوزه امنیت ملی و سیاست خارجی تابید. در همین راستا، پل پیلار، استاد دانشگاه جورج‌تاون در یادداشتی برای موسسه مطالعاتی «رسپانسیبل استیت کرافت» به تجزیه و تحلیل اهمیت این سند پرداخته است.

در تاریخ سیاست خارجی آمریکا نقش دکترین‌‌‌ها در جهت‌‌‌گیری این کشور بارز و پررنگ است. دولت بایدن نیز در سند ۴۸صفحه‌‌‌ای خود با تصریح برخی از مهم‌ترین اصول مدنظر برای اداره جهان، رگه‌‌‌هایی قوی از تقابل میان دموکراسی‌‌‌ها و دیکتاتوری‌‌‌ها را برجسته ساخته است. شادی احمد به‌عنوان یکی از تحلیلگران متمرکز بر سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه، در یادداشتی که در اندیشکده بروکینگز منتشر شده، به تحلیل سند NSS پرداخته است.

دنياي اقتصاد-سعيده سادات فهري: نخستین و مهم‌ترین سند مکتوب راهبرد امنیت ملی آمریکا در دولت جو بایدن درباره ایران چه می‌گوید و از ایران چه می‌خواهد؟ قرار بود سند استراتژی امنیت ملی آمریکا در دولت بایدن-هریس در اوایل امسال منتشر شود که به‌دلیل حمله روسیه به اوکراین به تعویق افتاد تا اینکه در ١٣اکتبر ٢٠٢٢، دولت بایدن استراتژی امنیت ملی خود را منتشر کرد؛ به همین دلیل این نخستین سند استراتژیک و سیاست خارجی دولت جدید آمریکاست که در آن به‌طور رسمی به احیای برنامه جامع اقدام مشترک اشاره نشده و ترجیح داده شده از عبارت کلی «پیگیری…