یارانه انرژی

رئیس‌جمهور محترم از دستگاه‌های دولتی درخواست کرده‌اند ظرف یک هفته برنامه‌های خود را برای اصلاح الگوی مصرف انرژی ارائه دهند؛ به‌گونه‌ای‌که مبتنی بر عدالت اجتماعی باشد. از نظر علم اقتصاد، دلیل وضع نابسامان فعلی کاملا مشخص است.

دنیای‌اقتصاد: فعالان اقتصادی بخش‌خصوصی سه فوریت اقتصادی دولت را «کنترل نرخ‌تورم»، «ساماندهی هدفمندی یارانه»، «یکسان‌سازی نرخ ارز» اعلام کردند. بخش‌خصوصی با ارزیابی وضعیت اقتصادی معتقد است مهم‌ترین بحثی که مسوولان دولت باید به‌آن توجه کنند، کنترل و جلوگیری از رشد تورم است؛ چراکه اگر در ماه‌های آینده اوضاع به‌همین روال ادامه پیدا کند، وضعیت نامطلوبی شکل خواهد گرفت و نگرانی این است که در همه قیمت‌ها شاهد افزایش زیادی باشیم. در عین حال، آسیب‌شناسی نظام یارانه‌ای کشور به‌ویژه یارانه انرژی نیز موضوع دیگر است که…

دنیای اقتصاد: بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت آفریقا، نیجریه در پی اصلاحات اساسی در صنعت نفت خود و همینطور یارانه انرژی برآمده، اما بوروکراسی گسترده در‌این کشور موجب کندی روند اجرای آن شده است. به‌گزارش فایننشال‌تایمز،‌این طرح شامل تجاری‌‌سازی شرکت ملی نفت‌این کشور، تقویت بخش گاز و تسهیل روند جذب سرمایه‌‌‌گذاری از طریق کاهش نااطمینانی و راهکارهای دیگر است که در کنار آن هدف‌‌گذاری شده نفت و فرآورده‌‌های آن به‌قیمت جهانی به‌فروش برسد. با‌این حال، هنوز در‌این مورد اتفاقی رخ نداده و بهای بنزین در نیجریه در حال‌حاضر…

در هفته‌های اخیر کشور شاهد مشکل تامین برق بوده است و نحوه حل مساله از سوی متولیان نیز مداخله دستوری در قالب قطع مکرر دسترسی خانوار به برق شهری در بخش خانگی و همچنین عدم تامین برق صنایع بوده است.از سوی دیگر سلسله تصمیمات سیاستگذار سبب شد تا بازار سیمان و فولاد روزهای پرالتهابی را تجربه کند و قیمت محصول در این دو بازار با افزایش شدید مواجه شود.از آنجا که این نخستین‌بار نیست که فضای اقتصادی کشور و به‌طور مشخص‌تر بازارهای کالایی با اتخاذ تصمیمات یک‌باره ملتهب و سرگردان شده است، این نوشتار بر آن…

ایرنا: وزیر نفت گفت: سالانه ۷۰میلیارد دلار یارانه انرژی در بخش سوخت مایع و گاز در کشور پرداخت می‌شود.

دنیای اقتصاد: رسیدن به توسعه پایدار نیازمند سیاست‌های مدبرانه‌‌ای درخصوص تولید، توزیع و بهره‌برداری هوشمندانه و بهینه از انرژی است. در این مسیر اما قیمت‌گذاری بر کربن و اصلاح تدابیر مالیاتی نقشی پررنگ ایفا می‌کنند، گرچه این مسیر فراز و فرودهای بسیاری نیز خواهد داشت. به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد» به نقل از گزارش سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه در باب مالیات بر انرژی، کشورهای در حال توسعه و بازارهای در حال ظهور، برنامه مشخصی برای مالیات‌بندی کربن ندارند و جدای از آن وارد نظام‌های…

دنیای‌اقتصاد: اصلاحات تازه مجلس در بودجه ۱۴۰۰، توسعه‌ نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس در شهرک‌های صنعتی را در دستور کار توانیر قرار می‌دهد. اقدام تازه مجلس در راستای کاهش اعطای یارانه انرژی به صنایع بزرگ و صرف منابع حاصل از این صرفه‌جویی در دو بخش شهرک‌های صنعتی و توسعه مناطق روستایی است. به گزارش «ایرنا»، مدیرعامل شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران در این باره گفت: منابع حاصل از مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی برای کاهش یارانه انرژی صنایع بزرگ به توسعه نیروگاه‌های مقیاس‌کوچک، در شهرک‌های صنعتی اختصاص خواهد…

صنعت برق ایران بزرگ‌ترین بخش یارانه‌ای انرژی در جهان است؛ بنابر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) ۴۶ درصد کل یارانه‌ای که در جهان برای برق پرداخت می‌شود مربوط به صنعت برق ایران بوده و سایر کشورها مجموعا ۵۴ درصد کل یارانه‌ای که برای برق پرداخت می‌شود را به خود اختصاص می‌دهند. مثلا روسیه با ۱۴۵ میلیون نفر جمعیت ۱۳ میلیارد دلار و چین با ۴/ ۱ میلیارد نفر جمعیت ۱۲ میلیارد دلار یارانه برق داده می‌شود و ایران با ۸۰ میلیون جمعیت ۵۱ میلیارد دلار یارانه برق می‌دهد. بر اساس این گزارش در سال ۲۰۱۹ در جهان…

د‌نیای اقتصاد‌: عضو هیات تنظیم بازار برق ایران گفت: بیشترین یارانه انرژی را پرد‌اخت می‌کنیم و مصرف برق بیشترین یارانه را د‌ر ایران د‌ارد‌. به گزارش «شانا» محمد‌ملاکی د‌ر نشست تخصصی «چالش‌های سرمایه‌گذاری بخش غیرد‌ولتی د‌ر صنعت برق و انرژی‌های تجد‌ید‌پذیر ایران» د‌ر ششمین کنگره راهبرد‌ی و نمایشگاه نفت و نیرو با بیان اینکه توجه به ساخت د‌اخل گرچه از وظایف وزارت نیرو نبود‌ه، د‌ر این زمینه کارهای خوبی انجام شد‌ه است، گفت: به یاد‌ د‌ارم د‌ر زمستان ۶۷ و تابستان ۶۸ خاموشی د‌ر سه نقطه کشور رخ د‌اد‌ و به جرات می‌توان…

خبرگزاری صدا و سیما: مدیربخش صنعت شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت گفت: ایران، رتبه اول پرداخت یارانه انرژی را در جهان دارد.

موضوع یارانه پنهان تخصیص یافته به صنایع بالادستی و لزوم توزیع سود سرشار این صنایع که بیش از هر چیز ناشی از دسترسی گسترده به منابع طبیعی و یارانه انرژی است، مدت‌هاست به‌صورت جدی در حال پیگیری است. اما مساله دیگری که درخصوص این صنایع نباید از نظر دور داشت، معافیت مالیاتی آنها به دلیل صادرات است.

محسن کرمانی: قیمت حامل‌های انرژی همواره یکی از بحث‌های پرچالش در اقتصاد ایران بوده است. بسیاری از اقتصاددانان قیمت ارزان انرژی را بلای جان اقتصاد کشور دانسته و خواستار حذف یا تقلیل این یارانه و آزادسازی قیمت‌های آن هستند. از طرفی با توجه به شرایط اقتصادی پیش‌رو لازم است که برنامه‌های حمایتی به‌صورت دقیق و هدفمندتر اجرا شوند تا ضمن کاهش هزینه‌های دولت، در حد امکان چتر حمایتی برای افراد نیازمند تحت پوشش گسترش یابد.

اصلاح یارانه انرژی در کشورهای مختلف با اهدافی در زمره حفظ امنیت انرژی، توزیع مناسب یارانه و بحث‌های محیط‌زیستی دنبال می‌شود. ایران سهم قابل‌توجهی در پرداخت یارانه انرژی از کل یارانه‌های انرژی پرداختی در جهان را دارد. یارانه برق با سهمی ۲۸ درصدی از کل یارانه انرژی پرداختی در سال ۹۷ رتبه اول را در بین حامل‌های مختلف دارد. روند فزاینده افزایش مصرف در کنار توجه به وضعیت رشد ظرفیت نصب شده بیانگر لزوم بازنگری در سازوکار قیمت‌گذاری حامل برق است.

سیاست‌های تعدیل قیمت حامل‌های انرژی در کشور ما در چندین نوبت اعمال شده است و سیاست‌گذار ایرانی در این تعدیل‌ها عمدتا به‌دنبال دو هدف مهم بوده: ۱- عدالت، ۲- کارآیی؛ اما به‌رغم دلسوزانه بودن این اهداف، به دلیل بی‌انضباطی در شیوه سیاست‌گذاری، این دو هدف محقق نشده است. کارویژه این یادداشت بررسی و ارزیابی این سیاست‌ها از منظر هدف عدالت و ارائه قواعد توزیع عادلانه یارانه انرژی در کشور از منظر مبانی اسلامی است.

ايسنا: سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از تهیه طرحی در مجلس به منظور تغییر در شیوه سهمیه بندی بنزین خبر داد.

دنیای اقتصاد: سرانه مصرف انرژی در ایران حدود دو و نیم برابر مصرف متوسط جهانی است که حاکی از ناکارآمدی و اسراف در این زمینه است. این اسراف علاوه بر تحمیل هزینه‌ای سنگین به جامعه و مصرف منابع نسل‌های آینده، موجب آلودگی زیست‌محیطی سختی در ایران شده است.

ایرنا: آمارهای شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نشان می‌دهد ۱۳ درصد از تولید ناخالص داخلی صرف پرداخت یارانه انرژی به فرآورده‌های نفتی شده که در این میان سهم بنزین از این یارانه، ۸/ ۱ درصد است.

یارانه انرژی همواره از بحث‌های پرچالش در اقتصاد ایران است. بسیاری از اقتصاددانان قیمت ارزان انرژی را بلای جان اقتصاد کشور دانسته و خواستار حذف یا تقلیل این یارانه و آزادسازی قیمت‌های آن هستند. از طرفی با توجه به شرایط اقتصادی پیش‌رو لازم است که برنامه‌های حمایتی به‌صورت دقیق و هدفمندتر اجرا شوند تا ضمن کاهش هزینه‌های دولت، در حد امکان چتر حمایتی برای افراد نیازمند تحت پوشش گسترش یابد.

نتایج مثبت کوتاه‌مدت پرداخت یارانه انرژی بر رفاه اجتماعی همواره حائلی در برابر در نظر گرفتن اثرات منفی بلندمدت آن بوده است، پرداخت یارانه شاید در نگاه اول رفاه و مطلوبیت بخش عمده جامعه را افزایش دهد اما این تاثیر، تاثیری گذرا است و در بلند مدت با ضربه به رشد اقتصادی نه‌تنها کمکی به افزایش رفاه نکرده که از میزان آن می‌کاهد. پیامدهایی که یارانه انرژی را به سرعت‌گیری در برابر رشد اقتصادی تبدیل می‌کند عبارتند از:

حسین شریعتمداری در یادداشت روزنامه «کیهان» نوشت:ایران با ۸۰ میلیون جمعیت، سالانه ۶۹ میلیارد دلار از بیت‌المال را برای یارانه انرژی هزینه می‌کند و از این نظر رتبه اول جهان را دارد ! در همین حال کشور چین با یک میلیارد و پانصد میلیون جمعیت سالانه ۴۴ میلیارد دلار بابت یارانه انرژی هزینه می‌کند! یعنی ۱۹ برابر ما جمعیت دارد ولی ۲۵ میلیارد دلار کمتر از ایران برای یارانه انرژی هزینه می‌کند!

تسنیم: همانگونه در نمودار می بینید، که به دلیل یکسان نگه داشتن قیمت حاملهای انرژی، ثروتمندان که بیش از فقرا مصرف انرژی دارند، به مراتب بیش از فقرا از یارانه انرژی برخوردارند.

ایران نوشت: با برگزاری سیزدهمین جلسه ستاد تهیه و تدوین بودجه، آخرین تکه‌های پازل نخستین بودجه دو سالانه کشور تکمیل شد. براساس اطلاعاتی که رئیس سازمان برنامه و بودجه درخصوص ویژگی‌های بودجه سال آینده داده است، مهم‌ترین سند مالی کشور با تغییرات گسترده‌ای در شکل و محتوا مواجه شده و در واقع پوست‌اندازی کرده است و تصویر کلی از تغییرات رویکردی در بودجه دو سالانه ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ را نشان می دهد.

دنیای اقتصاد: اعلام رتبه اول ایران در جهان در پرداخت یارانه انرژی موضوع پرداخت‌های انتقالی را داغ کرد. عموما حمایت‌های یارانه‌ای دولت‌ها با سه هدف دنبال می‌شود که شواهد کاملی علیه آنها وجود دارد. در نمونه اول، یارانه بنزین با هدف حمایت از عموم مصرف‌کنندگان پرداخت می‌شود که عملا براساس آمار واقعی، قشر ضعیف کمترین بهره را از آن دارند. دومین هدف کمک به تولید است. اما اختصاص برق ارزان‌قیمت به واحدهای کشاورزی و تولیدی در نهایت به استخراج بیت‌کوین به جای توسعه اقتصادی منجر شد. بهانه سوم یارانه‌ها اما اشتغال‌زایی…

در تاریخی که دلار در بالاترین قیمت خود قرار داشت (۱۹ هزار تومان) دو ایرانی در گفت‌وگو با وب‌سایت Cointelegraph که اخبار این حوزه را پوشش می‌دهد، اظهار کردند که به‌رغم کاهش چشمگیر قیمت ارزهای دیجیتال، به دلیل «ارزان بودن تعرفه برق در ایران» سرمایه‌گذاری آنها برای واردات دستگاه‌های استخراج ارز دیجیتال هنوز دارای حاشیه سود مناسبی است. وب‌سایتCoinDesk ضمن اشاره به یارانه سرشار حوزه انرژی در ایران و «هزینه کمتر از ۰۱/ ۰ دلار به ازای هر کیلووات ساعت برق»، به سرمایه‌گذارانی از «اوکراین، چین،…

دنیای اقتصاد: آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی از اختصاص یارانه به سوخت‌های فسیلی نشان می‌دهد ایران با پرداخت بیش از ۶۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ بیشترین یارانه انرژی را در جهان پرداخت کرده است. این آمار همچنین گویای آن است که میزان یارانه اختصاصی به مشتقات نفتی از جمله بنزین و گازوئیل در کشور جهش ۶۲ درصدی را تجربه کرده و ایران با جا گذاشتن عربستان در سال گذشته میلادی به جایگاه اول پرداخت یارانه کور رسیده است. افزایش قیمت‌های جهانی در کنار ثبات قیمت‌های داخلی و افزایش نرخ ارز سه عامل جهش یارانه‌ای ایران…

خبر آنلاین: سخنگوی صنعت برق با تاکید بر اینکه ایران بیشترین یارانه را به مصرف‌کنندگان برق پرداخت می‌کند، گفت: براساس اطلاعات موجود کشور ایران حدود ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف یارانه انرژی می‌کند و در سال ۲۰۱۷ بیشترین یارانه را به مصرف کنندگان برق خود اختصاص داده است.

تسنیم: مصر طی نامه‌ای به صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که یارانه‌های اکثر محصولات انرژی را تا ۱۵ ژوئن بر می‌دارد. به گزارش رویترز، این نامه به‌عنوان بخشی از بررسی برنامه وام ۱۲ میلیارد دلاری سه‌ساله مصر منتشر شد. این به آن معناست که قیمت بنزین، گازوئیل، نفت سفید و مازوت برای مشتریان افزایش می‌یابد. در حال حاضر این محصولات ۸۵ تا ۹۰ درصد قیمت جهانی را دارند. این نامه در ۲۷ ژانویه نوشته شده بود. نامه وزیر دارایی مصر و مدیر بانک مرکزی در گزارش صندوق بین‌المللی پول در ۲۸ ژانویه جای گرفت و پس از تخصیص…

گروهی از فارغ‌التحصیلان اقتصادی کشور با انتشار بیانیه‌ای، درخواست «حذف یارانه پنهان» برای تحقق عدالت اقتصادی، افزایش کارآیی و بهبود فضای رقابت اقتصادی را تکرار کردند. این بیانیه با اشاره به توزیع ناعادلانه بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان در قالب سوبسید قیمتی حامل‌های انرژی، این شیوه حمایتی را مخالف آرمان عدالت‌خواهی عنوان کرده و خواستار دگردیسی نظام حمایتی دولت شده‌است. در این بیانیه پیشنهاد شده‌است که نظام حمایتی از شکل فعلی که مبتنی‌بر «قیمت‌های یارانه‌ای» است، به نظام «درآمد…

اول- خبر ناگوار: طبق گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی، ایران با بیش از ۴۵ میلیارد دلار یارانه انرژی در صدر لیست اعطاکنندگان یارانه‌ انرژی در سال ۲۰۱۷ بوده است. در جهان، ۴۱ کشور هنوز یارانه انرژی اعطا می‌کنند که مجموع آن در سال ۲۰۱۷ بالغ بر ۳۰۲ میلیارد دلار بوده است؛ سهم ۴۵ میلیارد دلاری ایران برابر ۱۵درصد از مجموع یارانه‎های انرژی پرداختی در جهان می شود. به بیان دیگر، ایران در سال ۲۰۱۷ با در اختیار داشتن یک درصد از جمعیت جهان، معادل ۱۵درصد از کل یارانه‌های انرژی پرداختی در جهان را پرداخت…

خبر آنلاین: آژانس بین المللی انرژی به‌تازگی گزارشی از میزان یارانه انرژی در کشورهای مختلف جهان براساس داده‌های سال ۲۰۱۷ منتشر کرده و ایران نیز مطابق پیش‌بینی‌ها در صدر این جدول قرار گرفته است و چین نیز جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است.