ظرفیتی که خاک می‌خورد
قطب معدنی کشور نیازمند توجه
اکنون از ۶۸ نوع ماده معدنی شناسایی‌شده در کشور، ۵۱ نوع آن در آذربایجان غربی موجود بوده و این استان در زمینه مواد معدنی باریت، طلا، میکا و سنگ‌های تزئینی بیشترین تولید کشور را به خود اختصاص داده است.
آذربایجان‌غربی نیمی از تولید باریت، نیمی از ذخیره طلای کشور و عنوان قطب اول در زمینه تولید سنگ‌های تزئینی را در اختیار دارد، ظرفیت کم‌نظیری که تاکنون چندان موردتوجه مسوولان قرار نگرفته است.
این استان توان صادرات محصولات و مواد اولیه موردنیاز صنایع و کشورهای منطقه، ارزآوری و کمک به منابع ملی و صنعت داخلی را در حد وافر دارد و تلاش مسوولان برای ایجاد زیرساخت‌های لازم می‌تواند موجب رونق و توسعه استان و حتی کشور شود.
این در حالی است که تمام این ظرفیت‌ها تاکنون دردی از دردهای مردم این استان در بخش اقتصادی، اشتغال و نیز توسعه را حل نکرده و نمونه بارز آن شهرستان محروم تکاب است که صاحب نخستین معادن طلای کشور است.
نبود واحدهای فرآوری، عقب‌ماندن از تکنولوژی روز، ماشین‌آلات و تجهیزات قدیمی در کنار خلأ شهرک و گمرک تخصصی در زمینه تولید و صادرات معادن از مهم‌ترین مشکلات پیش روی قطب معادن کشور است مشکلاتی که اگر حل آنها موردتوجه قرار گیرد شاه‌کلیدی برای توسعه اقتصاد استان و منطقه خواهد بود.
معدن از کلیدهای اصلی دستیابی به توسعه
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی معتقد است یکی از بخش‌های مهم و اثرگذار در اقتصاد کشور، بخش معدن و صنایع معدنی است، بی‌شک نقش معدن در اقتصاد کشورهای جهان منحصر به مشارکت در افزایش تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی نشده، بلکه سهم معناداری نیز در ایجاد فرصت‌های شغلی و کاهش فقر در کشورها دارد.
جعفر صادق اسکندری با بیان اینکه این استان به‌دلیل دارا بودن ۵۱ نوع ماده معدنی یکی از سه قطب اصلی در بخش معادن کشور به شمار می‌رود، افزود: اکنون ۴۵۰ واحد معدنی دارای پروانه بهره‌برداری داریم و ۲۵۰ گواهی کشف مواد معدنی نیز در استان صادر شده است.
وی با بیان اینکه معادن ماهیت غیرقابل تجدیدشوندگی دارند، گفت: میلیون‌ها سال طول می‌کشد تا شرایط زمین‌شناسی زمینه تشکیل یک نوع ماده معدنی را فراهم کند، از این رو موقعیت استفاده از این ذخایر معدنی ممکن است برای هر کشوری تنها یک‌بار پیش بیاید.
اسکندری تاکید کرد: بهتر است این ذخایر شناسایی و با به‌کارگیری فناوری‌های نوین برای توسعه اقتصادی و ایجاد صنایع مولد مورد بهره‌برداری قرار گیرند به‌نحوی‌که تخریب منابع آیندگان صورت نگیرد و زیان‌های زیست‌محیطی برای نسل‌های آینده به بار نیاید.
وی مجموع استخراج مواد معدنی در استان را ۶ تا ۵/ ۶ میلیون تن برشمرد و خاطرنشان کرد: عمده مواد معدنی استخراج‌شده طلا، سیلیس، سنگ‌آهن، کانی‌های غیرفلزی، سنگ‌های مرمر، گرانتن و گرانیت به همراه باریت بوده که استان را در رده سه استان اول از نظر تنوع مواد معدنی قرار داده است.
نبود گمرک تخصصی سنگ
اسکندری میزان ذخیره قطعی معادن در حال بهره‌برداری آذربایجان غربی را ۲۲ میلیون و ۳۷۰ هزار تن و میزان استخراج اسمی معادن را نیز ۹۷ میلیون تن اعلام و اظهار کرد: اکنون ۱۹۲ نوع سنگ تزئینی از معادن استان همچون مرمر، مرمریت، تراورتن، کنگلومرا، چینی، گرانیت و بازالت استخراج می‌شود.
وی در زمینه صنایع مرتبط با مواد معدنی در استان گفت: در آذربایجان غربی ۸۰۵ واحد صنایع معدنی با اشتغال‌زایی ۲۱ هزار و ۷۳۷ نفر وجود دارد و عمده صنایع معدنی بزرگ موجود در این استان شامل صنایع استحصال طلا، نقره، جیوه و سیانور سدیم، صنایع سیمان، صنایع تولید آجر، صنایع تولید سفال، واحدهای شست‌وشو و دانه‌بندی شن و ماسه، تولید آسفالت، تولید انواع محصولات بتنی و سیمانی و صنایع دانه‌بندی و فرآوری سیلیس است. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی در خصوص ایجاد واحدهای فرآوری مواد معدنی در استان افزود: استان دارای ۶۰ واحد فرآوری مواد معدنی است اما به‌دلیل نبود تکنولوژی روز و نیز استفاده از تکنولوژی قدیمی در کنار کمبود ماشین‌آلات و تجهیزات موردنیاز بسیاری از این واحدهای فرآوری فعالیت قابل‌توجهی ندارند.
اسکندری ادامه داد: به این منظور با هدف توجه به ظرفیت معادن استان در سال گذشته همزمان با ایجاد چهار تا پنج واحد جدید فرآوری مواد معدنی پنج واحد فرآوری نیز بازسازی و نوسازی شد که تلاش داریم امسال نیز با ایجاد دو واحد بزرگ فرآوری مواد معدنی گام مهمی برای جبران عقب‌ماندگی استان در بخش معدن برداریم. وی درخصوص میزان صادرات مواد معدنی با توجه به هم‌مرزی با سه کشور خارجی اضافه کرد: متاسفانه باوجود هم‌مرزی با سه کشور خارجی و صادرات قابل‌توجه در بخش مواد معدنی به‌دلیل نداشتن گمرک تخصصی سنگ آمار دقیقی از میزان صادرات استان در این بخش وجود ندارد. اسکندری فرهنگ‌سازی فعالیت‌های معدنی، توجه به توسعه واحدهای فرآوری، تجهیز معادن استان به تکنولوژی روز دنیا، به همراه اعطای تسهیلات ویژه به این بخش را از راهکارهای توجه به معادن به‌عنوان شاه‌کلید توسعه در استان اعلام کرد.
بازسازی معادن نیازمند ۴۰۰ میلیارد تومان
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی از ایجاد پارک تخصصی و بین‌المللی فرآوری سنگ در خوی باهدف فرآوری سنگ و استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه صنایع معدنی منطقه خبر داد و افزود: تعداد ۲۵۰ معدن فعال در شمال استان وجود دارد که از این تعداد نزدیک ۳۰ درصد آن در شهرستان خوی است. اسکندری از شناسایی ۱۰ محدوده امیدبخش فلزی در آذربایجان غربی خبر داد و افزود: در کل استان دو پهنه جنوب و شمال به مساحت ۷۱۶۶ کیلومترمربع موردمطالعه قرار گرفت که از این میزان ۳۳۵کیلومترمربع منطقه امیدبخش نیز شناسایی شده است. اسکندری با بیان اینکه نوسازی و بازسازی ماشین‌آلات فرسوده معادن نیازمند ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار است، اضافه کرد: اکنون ۷ هزار نفر به‌صورت مستقیم و ۱۵ هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم در بخش معدن استان مشغول به‌کار هستند. اظهارات رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت آذربایجان غربی در حالی است که استاندار آذربایجان غربی هفته گذشته در نخستین جلسه شورای معادن استان، گفت: آذربایجان غربی از لحاظ معادن غنی بوده و پس از استان‌های کرمان، خراسان رضوی و اصفهان در رتبه چهارم کشور قرار دارد.
ارسال نظر