موسی فرزان‌نیا، رئیس اتحادیه لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»:
صنف ما را آسیب‌پذیر تشخیص نداده‌اند
آنها هرسال در این ماه خودشان را برای بازار فصلی آماده می‌کردند. ماه نخست تابستان، وقتی بود که لوازم‌التحریرهای وارداتی و تولیدی به این بخش بازار می‌رسید و برای شهرهای مختلف ارسال می‌شد. این روزها اما در این راسته بازار، همه گوش به‌زنگ رسانه‌ها هستند تا نسبت به آینده شغلی خود تصمیم جدی‌تری بگیرند. موسی فرزان‌نیا، رئیس اتحادیه نوشت‌افزار و لوازم‌التحریر در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» درباره این روزهای همکارانش می‌گوید: «هر سال از همین موقع ما اصطلاحی داشتیم با عنوان «سرکلاسی» که تداعی‌کننده همان شب‌عید کاسبی ماست. متاسفانه امسال در بازار هیچ تحرکی وجود ندارد و همه همکاران منتظرند که آیا مدارس باز می‌شود یا خیر؟ همیشه در این وقت عمده‌فروش‌ها می‌آمدند خرید می‌کردند و کسری‌هایشان را جبران می‌کردند. ماه مرداد وقت خرید خرده‌فروش‌ها بود که کسری جنس مغازه‌هایشان را جور کنند و در شهریور که مصرف‌کننده‌ها برای خرید روانه بازار می‌شدند.»
فرزان‌نیا درباره تاثیر کرونا بر صنف فروشندگان نوشت‌افزار توضیح داد: «پیش از آغاز سال با شیوع بیماری، کسب‌و‌کارهای زیادی به حاشیه رفتند. آموزش آنلاین نیاز به قلم و دفتر را کم کرد و الان در این حوزه تنها امید فروشندگان دانش‌آموزان کلاس اول هستند که شاید برای مشق و دیکته به دفتر نیاز داشته باشند.» او درباره واردات نوشت‌افزار گفت:« همکاران ما ثبت سفارش انجام داده‌اند؛ اما بانک مرکزی هنوز تایید نکرده است و منتظر تایید این مرجع رسمی هستیم.»
صنف فصلی
رئیس اتحادیه لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار درباره تولید داخلی تصریح کرد: «تولیدکنندگانی داریم که بیشتر نیاز دانش‌آموزان را پاسخ می‌دهند. از پاک‌کن تا مداد و دفتر و خودکار تولید و روانه مدارس و خانه‌ها می‌کنند؛ اما اینها هم منتظر تایید بانک مرکزی هستند. مواد اولیه‌ای که قبلا سفارش داده‌اند در گمرک معطل مانده تا بانک مرکزی تایید و بعد کالا را وارد کنند. معمولا ثبت سفارش این عده پیش از سال جاری انجام شده اما همچنان تیک بانک مرکزی سبز نمی‌شود و در پی آن واحدهای تولیدی معطل رسیدن مواد مانده‌اند.»
معمولا وقتی بازاری با تقاضای ناگهانی و زیاد مواجه شود، امکان کمبود یا گرانی عرضه وجود دارد. موسی فرزان‌نیا در پاسخ به این پرسش که اگر در شهریورماه ناگهان بازگشایی مدارس اعلام شود آیا با موج کمبود و گرانی مواجه نمی‌شویم به «دنیای اقتصاد» گفت: «بعضی اصناف به‌روز هستند و قیمت‌هایشان تابع روز رشد می‌کند. صنف ما فصلی است. گرچه قیمت‌های کالاهایمان تابع ارز است، اما گرانی کالاهای مصرفی در صنف ما مثل ارز یا کالاهای وابسته مستقیم روزانه اتفاق نمی‌افتد. موج گرانی دیرتر از بقیه صنوف به ما می‌رسد.
البته این گرانی‌های اخیر در فروش ما تاثیر بسزایی داشته و مصرف را خیلی پایین آورده است. اگر این اتفاق طولانی‌مدت شود، کارخانه‌های تولیدی ما هم دچار مشکل خواهند شد.»
کاسب‌های فرهنگی
رئیس اتحادیه لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار درباره قدرت و تمکن مالی همکارانش توضیح داد: «همکاران پروانه‌دار حدود دوهزار نفرند که اغلب معلم‌های بازنشسته یا افرادی با سابقه فرهنگی هستند. حدود ۶۰۰ نفر هم هنوز پروانه دریافت نکرده‌اند. در شهرستان‌ها بیش از تهران با همکاران فرهنگی همکاری داریم. این مساله نشان می‌دهد اغلب آنها بنیه مالی چندان قوی ندارند و در هر واحد صنفی حداقل دو نفر و هزاران خانوار از این صنف کسب معاش می‌کنند. از آنجا که این شغل بیشتر فصلی است مغازه‌دار و خرده‌فروش علاوه بر کالای نوشت‌افزاری، بازی‌های فکری و گاه اسباب‌بازی می‌فروشند تا در بقیه ایام سال زمینه ارتزاق و درآمد داشته باشند. با شرایط جدید و پیش‌آمده اغلب کسانی که مغازه‌های استیجاری در اختیار داشتند، واحدهای صنفی را تعطیل می‌کنند. بعضی هم به امید بازگشایی مدارس این ماه‌های آخر سرکلاسی را دوام می‌آورند.» وی افزود: «متاسفانه در این روزها فروش خیلی پایین آمده و برخی که چک داشتند همین‌طور معطل مانده‌اند تا بلکه خبر بازگشایی مدارس چرخی از بازار بچرخاند.»
فرزان‌نیا با گلایه از ستاد ملی کرونا به «دنیای اقتصاد» گفت: «متاسفانه ستاد ملی کرونا صنف ما را در معرض آسیب قرار نداد و هیچ‌گونه تسهیلاتی به اعضای این صنف تعلق نمی‌گیرد. این در حالی است که غالب همکارانمان نیازی به حمایت مالی دولت اعلام نمی‌کنند و صرفا خواهان همکاری دولت در ایجاد تسهیل در کسب‌و‌کارشان هستند. با وزارت صمت و اتاق اصناف مکاتبه کردیم؛ اما گفتند ستاد ملی کرونا در این زمینه نظر می‌دهد و متاسفانه این ستاد صنف ما را در لیست مشاغل آسیب‌پذیر قرار نداد. در حالی که دانش‌آموز، معلم و کادر آموزشی با ما سر و کار دارند.»
رئیس اتحادیه لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار درباره امکان تغییر شغل و جهت سرمایه همکارانش در این صنف به «دنیای اقتصاد» توضیح داد:« خوشبختانه تجار ما روحیه قوی دارند و اگر ببینند در بازاری دچار رکود می‌شوند، جهت سرمایه‌گذاری را تغییر می‌دهند. از این رو بعضی از واردکننده‌ها سرمایه‌شان را به مسیر تولید برده‌اند که برای دنیای تجارت اتفاق خوبی به‌شمار می‌آید.»
