کارشناسان در گفت‌وگو با «الجزیره» مطرح کردند
خودروسازان چینی؛ برنده ناخواسته تعرفه‌‌‌های ترامپ
بر اساس گزارش الجزیره، کاخ سفید استدلال می‌کند که این تعرفه برای حفاظت از صنعت خودرو ایالات متحده و تقویت پایه صنعتی و زنجیره‌‌‌های تامین این کشور ضروری است. بر اساس آمار اداره تحلیل اقتصادی آمریکا، این کشور در سال گذشته ۴۷۵ میلیارد دلار قطعات خودرو، موتور و وسایل نقلیه وارد کرده که بخش اعظم آن از مکزیک، ژاپن، کره‌جنوبی، آلمان و کانادا بوده است.
حضور چین در صنعت خودروی ایالات متحده از زمان آغاز اولین جنگ تجاری ترامپ در سال ۲۰۱۸ و اعمال تعرفه بر ۳۸۰ میلیارد دلار کالای چینی، محدود بوده است.
بر اساس داده‌‌‌های شرکت تحقیق بازار خودروسازی جاتو دینامیکس، در سال ۲۰۲۴، تنها ۰.۴درصد از فروش خودروهای سبک در آمریکا متعلق به وسایل نقلیه ساخت چین بوده است. این حضور محدود تا حد زیادی به دلیل شناخت پایین از برندهای چینی در آمریکا و تعرفه ۱۰۰ درصدی است که سال گذشته توسط جو بایدن، رئیس‌‌‌جمهور سابق ایالات متحده، اعمال شد. از سال ۲۰۲۷، فروش هرگونه سخت‌‌‌افزار یا نرم‌‌‌افزار خودروهای اصطلاحا «متصل» ساخت چین در آمریکا به بهانه نگرانی‌های امنیت ملی ممنوع خواهد شد. این سیستم‌ها که معمولا در خودروهای برقی یافت می‌‌‌شوند، امکان تبادل داده‌‌‌ها از طریق بلوتوث، وای‌‌‌فای یا ماهواره را فراهم می‌کنند.
سم فیورانی، معاون پیش‌بینی جهانی وسایل نقلیه در شرکت راه‌حل‌‌‌های اتوفارکست در این باره میگوید، خودروسازان چینی نسبت به رقبای جهانی خود، تاثیر فوری کمتری از تعرفه‌‌‌های آمریکا می‌‌‌پذیرند و این می‌تواند به آنها مزیت بلندمدت بدهد. او به الجزیره گفت، «در حالی که برندهای اروپایی، ژاپنی و کره‌‌‌ای به دلیل حضور در بازار آمریکا به لحاظ مالی تحت فشار قرار خواهند گرفت، برندهای چینی با رقبای ضعیف‌‌‌تری مواجه خواهند بود. هزینه حضور در بازار آمریکا به همه خودروسازان ضربه می‌‌‌زند، اما برندهای چینی به درآمد حاصل از فروش در آمریکا وابستگی چندانی ندارند.»
مزیت رقابتی
فیورانی افزود که با بالا رفتن هزینه‌‌‌ها برای رقبا به دلیل تعرفه‌‌‌ها، برندهای چینی ممکن است در بازارهای دیگر از مزیت رقابتی بیشتری برخوردار شوند. طبق نظر کارشناسان، این مزیت‌‌‌ها به ویژه در بازار خودروهای برقی مشهود خواهد بود، حتی اگر خودروسازان چینی کماکان از بازار آمریکا کنار گذاشته شوند.
چین در هر دو زمینه تولید خودروهای برقی و باتری‌‌‌های آنها تسلط دارد و سال گذشته شرکت بیوایدی چین با فروش داخلی قوی، از تسلا (متعلق به ایلان ماسک) از نظر درآمد سالانه در بازار جهانی پیشی گرفت. همچنین، شش شرکت از ۱۰ تولیدکننده برتر باتری خودروهای برقی در جهان، چینی هستند.
اگرچه تاثیر تعرفه‌‌‌های ترامپ بر شرکت تسلا که کمتر به قطعات خارجی وابسته است، محدود خواهد بود، اما کارشناسان می‌‌‌گویند این تعرفه‌‌‌ها به رقبای بالقوه بیوایدی مانند هیوندای کره‌جنوبی، نیسان ژاپن و بی‌‌‌ام‌‌‌و و مرسدس آلمان آسیب خواهند زد.
تو له، بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت سینو اتو اینسایتس میگوید، سیاست‌‌‌های تعرفه‌‌‌ای ترامپ و تلاش برای انتقال تولید به داخل آمریکا می‌تواند در بلندمدت برندهای آمریکایی را در زمین رقابت تضعیف کرده و در نهایت به نفع چین تمام شود.
او به الجزیره گفت، «واقعیت این است که اگر روند فعلی برای صنعت خودروی آمریکا ادامه یابد، ممکن است تا چهار سال دیگر رقابت‌‌‌پذیری خود را از دست بدهد. به جای سرمایه‌گذاری در انرژی پاک یا زیرساخت‌‌‌های شارژ، آنها بر بازگرداندن کارخانه‌‌‌ها به خاک آمریکا تمرکز کرده‌‌‌اند.»
اثر دومینویی
با این حال، طبق نظر نیک مارو، اقتصاددان ارشد آسیا در واحد اطلاعات اکونومیست، تامین‌‌‌کنندگان قطعات خودرو در چین ممکن است به دلیل وابستگی بیشتر به بازار آمریکا نسبت به خودروسازان چینی، از تعرفه‌‌‌ها آسیب بیشتری ببینند.
او به الجزیره گفت، خودروسازان چینی خیلی در آمریکا فروش ندارند، به ویژه به خاطر تعرفه‌‌‌های بالای وضع‌‌‌شده بر خودروهای برقی که چین در آنها پیشتاز است. اما تولیدکنندگان قطعات خودرو در چین تاریخی طولانی از صادرات به آمریکا دارند.
مارو افزود، اگر اختلالی رخ دهد، احتمالا بخش قطعات میانی زنجیره تامین تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، که می‌تواند «اثرات دومینویی» بر مونتاژ نهایی خودروها در آمریکا داشته باشد.
یکی از سوالات مهم در مورد تعرفه‌‌‌های ترامپ این است که چگونه تولیدکنندگان چینی و دیگر کشورها که کارخانه‌‌‌های خود را برای بهره‌‌‌گیری از توافق‌نامه تجارت آزاد آمریکا، مکزیک و کانادا (USMCA) به مکزیک منتقل کرده‌‌‌اند، تحت‌تاثیر قرار خواهند گرفت.
پس از جنگ تجاری ترامپ با پکن در سال ۲۰۱۸، بسیاری از تولیدکنندگان چینی فعالیت عملیاتی خود را ابتدا به آسیای جنوب شرقی و سپس به مکزیک منتقل کردند تا از تعرفه‌‌‌ها در امان بمانند. در نتیجه، تجارت مکزیک با آمریکا افزایش چشمگیری داشته و این کشور در سال ۲۰۲۳ جای چین را به‌‌‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایالات متحده گرفت. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۴۰درصد قطعات خودرو وارداتی آمریکا از مکزیک تامین شد، اما بسیاری از آنها در اصل توسط کارخانه‌‌‌های چینی تولید شده بودند که در هشت سال گذشته در مکزیک راه‌‌‌اندازی شده‌‌‌اند.
در حالی که خودروسازی مکزیک و کانادا به لطف USMCA از برخی معافیت‌‌‌ها از تعرفه‌‌‌های ۲۵ درصدی ترامپ برخوردار خواهند بود، مارو از واحد اطلاعات اکونومیست میگوید که انتظار می‌رود دولت مکزیک حضور تولیدی چین در این کشور را مجددا ارزیابی کند و در مذاکرات برای کاهش تعرفه‌‌‌های اضافی، بازنگری‌‌‌هایی انجام دهد. در جریان کارزار انتخاباتی خود در سال گذشته، ترامپ به اشتباه مدعی شد که مکزیک به خودروسازان چینی اجازه داده تا کارخانه‌‌‌هایی بسازند که خودروهای نهایی را بدون پرداخت مالیات به آمریکا صادر کنند. این مساله همچنان به‌ویژه پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ژانویه، محل اختلاف است. روزنامه فایننشال تایمز، به نقل از منابع آگاه، ماه گذشته گزارش داد که وزارت بازرگانی مکزیک تصویب احداث یک کارخانه تولیدی بیوایدی را به دلیل نگرانی‌ها از احتمال انتقال فناوری خودروهای هوشمند به خاک آمریکا، به تاخیر انداخته است.
فرصت بزرگ
تو له از شرکت سینو اتو اینسایتس میگوید ممکن است برخی شرکت‌های چینی به دنبال مجوز برای تاسیس کارخانه در آمریکا باشند. او افزود، «فکر می‌‌‌کنم فرصت بزرگی برای خودروسازان چینی به وجود خواهد آمد تا راهی برای تولید در ایالات متحده پیدا کنند.»
این اتفاق مشابه اقداماتی است که برخی دیگر از خودروسازان آسیایی انجام داده‌‌‌اند، از جمله هیوندای کره‌جنوبی که اخیرا پیش از موعد مقرر اعمال تعرفه، یک سرمایه‌گذاری ۲۱ میلیارد دلاری را در آمریکا اعلام کرد.
ایلاریا مارزوکو، عضو ارشد متخصص در کسب و کار و اقتصاد چین در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی معتقد است که چشم‌‌‌انداز خودروسازان چینی همچنان به دلیل محدودیت‌های فعلی در مورد «خودروهای متصل» که در ژانویه توسط دفتر صنعت و امنیت آمریکا وضع شده، نامشخص است.
او به الجزیره گفت، «بسیاری درباره توافق احتمالی برای سرمایه‌گذاری خودروسازان چینی در آمریکا گمانه‌‌‌زنی می‌کنند. اما جدای از مسائل سیاسی که چالش‌‌‌برانگیز هستند، محدودیت‌های فعلی بر خودروهای متصل این کار را بسیار دشوار می‌کند.»
