سیاستگذاری‌های نادرست در حوزه لوازم آرایشی
حدودا چهار سال پیش وزیر اسبق صمت بدون مشورت با فعالان بخش خصوصی برای صنعت آرایشی و بهداشتی دستور ممنوعیت واردات اعلام کرد و تا به امروز این بخشنامه برای اقتصاد ایران خلاف شعار سال «مهار تورم و رشد تولید» عمل کرده و امنیت اقتصادی ما را به خطر انداخته است. البته کشور در آن دوره در اوج تحریم‌های ناجوانمردانه آمریکا قرار داشت و فعالان صنایع گوناگون محدودیت‌ها را تحمل کردند، اما این ممنوعیت، فرصت‌های ویژه‌ای را برای قاچاقچیان ایجاد کرد.
این در حالی است که اگر کالاهای آرایشی و بهداشتی مورد نیاز کشور از مبادی رسمی وارد می‌شد، دولت عوارض و گمرکی دریافت می‌کرد و بودجه محقق می‌شد. اما این بخشنامه نه تنها کارآیی و اثرگذاری نداشت، بلکه سلامت جامعه و امنیت اقتصادی را به خطر انداخته است. درحالی‌که اگر شرکت‌های قانونی به صورت رسمی به واردات مبادرت می‌کردند موجب رونق اقتصادی، اشتغال پایدار، امنیت اقتصادی و محقق شدن بودجه شده و 8هزار نفر از کار بیکار نمی‌شدند. زمانی که این فرصت به قاچاقچیان داده شد، اشتغال هم از بین رفت و در نهایت باعث شد ما از توسعه‌یافتگی دور شویم.
نکته حائز اهمیت در این ارتباط نوع نگاه دولت‌ها به مقوله واردات و واردکنندگان است؛ وارد‌کننده غارتگر نیست و بازوی مهمی برای تولید کشور محسوب میشود. واردات باعث میشود تولید‌کننده‌های ایرانی احساس رقابت کنند و برای کنار زدن رقیبشان یا حداقل برابری با آنها در تولیدشان نوآوری داشته و محصولی با کیفیت بیشتر تولید کنند. این در حالی است که در فضای غیررقابتی کالاهای کیفی تولید نمی‌شود و این باعث عقب‌افتادگی صنعت در کشور میشود.
متاسفانه بیش از ۸۰ درصد تولیدکنندگان کشور محصولات کشورهای دیگر را کپی می‌کنند، ولی کپی کردن و بسته‌بندی، تولید محسوب نمی‌شود. از سوی دیگر در سه سال گذشته به دلیل ممنوعیت واردات و به دنبال آن کاهش تولید رسمی و قانونی لوازم آرایشی و بهداشتی، تولیدات زیر‌زمینی و غیرقانونی این اقلام افزایش چشمگیری داشته و سلامت جامعه و مصرف‌کننده نهایی را به خطر انداخته است. در حال حاضر لوازم آرایشی و بهداشتی نامرغوبی که در کارگاه‌های زیر‌زمینی تولید می‌شوند، در برخی فروشگاه‌های دوره‌ای و در متروها توسط فروشنده‌های دوره‌ای به فروش می‌رسد.
نکته‌ای که در این باره بسیار اهمیت دارد برندینگ محصولات آرایشی و بهداشتی است. شرکت‌های چند ملیتی که سال‌های زیادی است مسیر برندسازی را شروع کرده‌اند به خوبی رفتار مصرف‌کننده را رصد کرده و ذائقه و سلیقه او را شناسایی کرده‌اند. زمانی که تولیدکننده ذائقه نسل جدید را بشناسد براساس آن کالا تولید می‌کند. در حال حاضر شرکت‌های چند ملیتی و کشورهای اروپایی در زمینه آرایشی و بهداشتی توانسته‌اند بازار را به خوبی تسخیر کنند و تولیدکنندگان ایرانی نیز باید از کشورهای توسعه یافته پایدار الگو‌برداری کنند.
نکته دیگر آنکه قرار نیست درهای کشور را ببندیم؛ اگر می‌خواهیم مهار تورم و رشد تولید داشته باشیم و رشد اقتصادی در کشور اتفاق بیفتد هم باید تولید ملی را تقویت کنیم و هم دانش، تجربه و هنرمان را بالا ببریم. تولیدی که صادرات محور نباشد اصلا تولید نیست. ما باید بازاریابی منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشیم و اگر تولید و واردات متوازن باشد به امنیت اقتصادی کشور کمک می‌کند. عرق ملی باعث میشود مصرف‌کننده ایرانی کالای ایرانی را در اولویت قرار دهد و اگر تولیدکننده رضایت نهایی مشتری را کسب نکند، مشتری به دنبال کالایی که دارای مطلوبیت است برود.
در پایان باید گفت اگر راه واردات و صادرات به صورت مدیریت شده باز شود و تولیدکنندگان فقط شعار ندهند و صادرات خود را افزایش دهند، بازار کالاهای تقلبی و قاچاق به حداقل اندازه خواهد رسید. باید خود تحریمی‌ها را کنار بگذاریم چراکه اگر سیاست‌های سیاستگذار جواب می‌داد قاچاق از یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار به2 میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار افزایش پیدا نمی‌کرد. باید عقلانی و منصفانه فکر کنیم و نگاه و نگرش‌مان را بر اساس شعار سال پیش ببریم تا هم تولید شکل بگیرد و هم مصرف‌کننده نهایی رضایت خاطر داشته باشد.
