ارزش پول جیره در حدود ۲۰ تومان بود و هنگامی‌که آن را با میزان دستمزد که بین ۲ تا ۵۵ تومان در سال بود مقایسه کنیم، آشکار می‌شود که جیره اضافه درآمد مهمی محسوب می‌شد. به علاوه به کارگران بسیار ساعی هدایایی داده می‌شد و گاه کارگران به جای اضافه دستمزد سه سال یکبار هدیه‌ای که بالغ بر حقوق یکسال می‌شد، دریافت می‌کردند. کارگرانی که در کارگاه‌های سلطنتی کار می‌کردند، امنیت کامل شغلی داشتند. آنها مادام‌العمر در استخدام نگه داشته می‌شدند و هرگز اخراج نمی‌شدند. در صورت بیماری یا تحلیل نیروی کارشان، مواجب آنها کم نمی‌شد و اطبا و داروسازان دربار‌ آنان را مجانی درمان می‌کردند. این کارگران چه سفارشی از شاه دریافت می‌کردند و چه نمی‌کردند، نه تنها حقوقشان را نمی‌گرفتند بلکه هیچ محدودیتی هم بر سر مقدار کاری که برای نفع شخصی انجام می‌دادند، وجود نداشت. به کارگرانی که باید در سفرهای دربار همراه باشند، شتر و اسب داده می‌شد اما به آسانی می‌توانستند اجازه ماندن در محل خود را به‌دست آورند یا در عوض، پس از ۶ تا ۱۲ ماه دوری از محل خود، به مرخصی بیایند. فرزندان کارگران از سنین ۱۲ تا ۱۵ سالگی به خدمت گرفته می‌شدند. پس از مرگ پدر حقوق وی را دریافت می‌کردند. اصناف موظف به انجام بیگاری و همچنین پرداخت مالیاتی به نام بنیچه بودند و تقسیم بنیچه بین اعضای صنف از وظایف کلانتر بود.

منبع: راجر سیوری، ایران عصر صفوی، کامبیز عزیزی، نشر مرکز، ۱۳۸۵.

اخبار مرتبط