تاج‌گذاری احمدشاه

احمدشاه، آخرین شاه قاجار روز ۳۰ تیر ۱۲۹۳ در ۱۸ سالگی در تهران تاج‌گذاری کرد. این مراسم ۵ سال پس از خلع محمدعلی شاه در دوره فترت بین مجلس دوم و سوم و در شرایطی صورت گرفت که دوران حاکمیت ناصرالملک به‌عنوان نایب‌السلطنه نیز رو به پایان بود و هیچ ارگان و نهادی بر کشور حاکم نبود.

تاج‌گذاری احمدشاه یک ماه قبل از آغاز جنگ جهانی اول انجام شد. اقدامات او برای بیرون راندن قوای انگلیسی و روسی که طبق قراردادهای ۱۹۰۷ و ۱۹۱۵ ایران را به دو منطقه نفوذ خود تقسیم کرده بودند، بی‌نتیجه ماند. با وقوع انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ در روسیه، دولت این کشور قرارداد ۱۹۱۵ با انگلیس را لغو کرد و نیروهای خود را از ایران فراخواند. به‌دنبال آن نیروهای انگلیسی حاضر در ایران به سمت شمال پیشروی کردند و تقریبا تمام خاک ایران را تحت نفوذ خود درآوردند. پس از آن انگلستان کوشش کرد تا با اتکا به عوامل داخلی خود، قرارداد معروف ۱۹۱۹ را که طبق آن ایران تحت الحمایه انگلیس می‌شد و کلیه امور مالی و گمرکی نظامی کشور را به‌دست می‌گرفت به ایران تحمیل کند؛ اما این قرارداد به‌دلیل مخالفت مردم و مقامات دینی و سیاسی الغا شد. سلطنت احمدشاه تا ۱۳۰۴ ادامه یافت و در این سال وی تحت فشار رضاخان از پادشاهی خلع و به ناچار رهسپار اروپا شد. روز ۹ آبان ۱۳۰۴ با تصویب ماده واحده‌ای در مجلس شورای ملی، رسما انقراض سلسله قاجار اعلام و نظام ۱۵۳ ساله قاجار منقرض شد. احمدشاه نهم اسفند ۱۳۰۹ در پاریس به‌دلیل بیماری کلیه درگذشت‌.