استقلال تلگرافخانه

۱۷ فوریه ۱۹۳۲، تلگرافخانه ایران از قید کنترل موسسه انگلیسی «تلگراف هندوستان» آزاد شد و استقلال یافت. نخستین اقدامات برای قانونمند کردن امور تلگرافی در سال ۱۲۷۳ ه.ش صورت گرفت و کتابچه تکالیف و دستورالعمل برای تلگراف تدوین و منتشر شد و برای تامین نیروی انسانی موردنیاز، به اهتمام اعتضادالسلطنه، عده‌ای از جوانان ایرانی به پاریس اعزام شدند. همچنین نخستین گروه از کارمندان ایرانی تلگرافخانه استخدام و گروهی از آنان برای آشنایی عملی با تلگراف به تفلیس فرستاده شدند.

در ۱۲۷۷ اولین محموله سیم تلگراف و دیگر وسایل مرتبط با آن‌که حسنعلی‌خان گروسی (امیرنظام گروسی)، وزیر مختار ایران در پاریس و لندن خریده بود، وارد ایران شد. در همین سال خطوط تلگراف تا شمیران و تبریز امتداد یافت و در ۱۲۷۹، خط تلگراف تهران - گیلان نیز به‌کار افتاد. در همان سال ایستویک، کاردار دولت انگلستان موفق شد قراردادی شش ماده‌ای در باب احداث بدون تاخیر خط تلگراف خانقین ـ تهران و تهران ـ بوشهر با دولت ایران امضا کند. براساس این قرارداد که در واقع تعهدنامه‌ای برای دولت ایران بود و طرف انگلیسی آن را تنظیم کرده بود، تامین منابع مالی بر عهده ایران و عملیات اجرایی بر عهده انگلستان بود. دولت ایران موظف شد تمامی ادوات موردنیاز را به‌واسطه صاحب منصبی انگلیسی و تام‌الاختیار، منحصرا از دولت انگلستان بخرد. تلگرافخانه تهران دارای ساختمان باشکوهی بود که در سال ۱۳۰۷ خورشیدی در میدان توپخانه تهران گشایش یافت.گرچه بنا در سال۱۳۰۷ افتتاح شد اما مراحل پایانی کار گنبدسازی و کارهای فلزی آن در سال ۱۳۱۰ پایان پذیرفت. این بنا در زمان محمدرضا پهلوی در سال ۱۳۴۹ تخریب و ساختمان ۱۴ طبقه مخابرات کنونی جایگزین آن شد.