«دنیای اقتصاد» گزارش می‌دهد
بازار داغ پرستاری سالمندان
جست‌وجوهای «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد هزینه ماهانه نگهداری از سالمندان به طور متوسط بین ۵ تا ۷میلیون تومان است، البته این رقم بسته به نیازهایی که سالمند دارد تغییر می‌کند. همین‌طور اغلب شرکت‌های پرستاری برای کارکنانشان شرایط سفت‌وسخت سلامت و سابقه کار در نظر گرفته‌اند که نشان می‌دهد از نظر کیفی یک قدم رو به جلو برداشته‌اند.
ماهانه ۵ تا ۷ میلیون تومان
نرخ پرستاری سالمند چقدر است؟ گفت‌وگوهای ما نشان می‌دهد نرخ نگهداری از سالمندان بسته به شرایط سالمند بسیار متفاوت است و کف آن از ۵میلیون تومان در تهران شروع می‌شود. در تماسی که خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» با یکی از شرکت‌های پرستاری داشت، هزینه سالمند ۷۰ ساله ۷۰ کیلویی که برای راه‌رفتن، دستشویی و حمام به کمک نیاز دارد، ۶ میلیون تومان است؛ البته با احتساب آشپزی. شرکت‌های پرستاری سه نوع نیرو استخدام می‌کنند؛ مراقب‌های معمولی، بهیارها و پرستارها. برای شرایطی که در بالا گفته شد مراقب معمولی کفایت می‌کند، چراکه نیاز به خدمات درمانی ندارد. سالمندانی که به این خدمات نیازمندند باید از بهیار یا پرستار استفاده کنند که توانایی تزریق آمپول و سرم، سونداژ و خدمات دیگر را داشته باشند. هرچه خدمات مراقبتی بیشتر باشد دستمزد پرستار هم بالاتر می‌رود. برای سالمندی با شرایطی که در بالا گفته شد مراقب معمولی لازم است که اگر «خانم باشد ماهانه باید ۷میلیون و ۱۰۰ هزار تومان پرداخت کنید و اگر آقا باشد ۶ میلیون و ۳۰۰هزار تومان». به گفته کارمند یکی از شرکت‌های پرستاری برای نگهداری از مردان سالمند اگر پرستار زن بخواهید گران‌تر است «چراکه علاوه بر توانایی ذاتی خانم‌ها در پرستاری و همین‌طور نظافت و آشپزی، برای نگهداری و جابه‌جایی بیمار باید توان و انرژی بیشتری بگذارند». البته این شرایط برای خانم‌های سالمند پابرجا نیست و «معمولا هم خانم‌های سالمند درخواست می‌دهند». به گفته این فعال حوزه پرستاری بیشترین تقاضا سمت خانم‌های پرستار است.
شرایط پرستاری سالمند
برای استخدام در شرکت‌های پرستاری چه شرایطی لازم است؟ گفت‌وگوهای «دنیای‌اقتصاد» با چند شرکت خدمات پرستاری نشان می‌دهد که بیشترین سخت‌گیری برای پرستاری در حوزه سالمندان و کودکان است. برای مثال شرکت‌های پرستاری افراد سیگاری را استخدام نمی‌کنند، چراکه «وظیفه پرستار ایجاد فضایی امن و سالم برای سالمند است». به گفته کارمند یکی از این شرکتها، افرادی که برای استخدام مراجعه می‌کنند علاوه بر سابقه حداقل یک‌ساله و سلامت قابل‌قبول جسمی برای کمک به بیمار «باید با حداقل‌های پرستاری مثل سرم وصل کردن و تزریقات آشنا باشند. همین‌طور باید توانایی آشپزی هم داشته باشند». به گفته این کارمند حقوق متفاوت است و به شرایط سالمند بستگی دارد: «بعضی از سالمندان توانایی راه رفتن ندارند و برای حرکت به کمک احتیاج دارند؛ همین‌طور برای دستشویی و استحمام. همچنین ارائه خدماتی مثل تزریقات و آشپزی نرخ دستمزد پرستار را افزایش می‌دهد.» گفت‌وگوی ما با این شرکتها حاکی از دستمزد ماهانه ۵ تا ۷میلیون تومانی پرستاران سالمندان است؛ البته به صورت شبانه‌روزی با یک روز تعطیلی در هفته.
برخی دیگر از شرکتها سخت‌گیری‌های بیشتری اعمال می‌کنند و علاوه بر شرایط گفته‌شده، اقدام به نگه‌داشتن کارت شناسایی و ۲۰میلیون تومان سفته امضا شده پرستار می‌کنند. به گفته این شرکت «قوه‌قضائیه بر فعالیت‌های ما نظارت دارد و قراردادهای ما آنقدر سفت‌وسخت نوشته شده که از همه نظر آسایش و امنیت سالمند یا بیمار حفظ شود. استعلام عدم اعتیاد و عدم سوءپیشینه هم جزء لاینفک استخدام است.»
شرایط پرداخت چگونه است؟
گزینه دیگری که شرکت‌های پرستاری به خدمات خود اضافه کرده‌اند نگهداری از افراد کرونایی است که با توجه به استقرار بیمار در منزل یا بیمارستان نرخ دستمزد تغییر می‌کند.
افرادی که واکسن زده‌اند یا شرایط کمک به سالمندان یا بیماران کرونایی را دارند دستمزد بیشتری می‌گیرند؛ نرخ برای این بخش از پرستاری در هر شبانه‌روز بین ۵۰۰ تا ۸۰۰هزار تومان است که باتوجه به اینکه بیمار در منزل بستری باشد یا بیمارستان، تغییر می‌کند. نرخ نگهداری از بیمار کرونایی در بیمارستان دولتی برای هر شبانه‌روز دست‌کم ۴۸۰هزار تومان بدون قیمت داروها است. این رقم برای سالمندانی که به سبب بیماری غیر از کرونا در بیمارستان بستری شده‌اند، ۳۰۰هزار تومان است. نرخ دستمزد ماهانه پرستارهای ۲۴ساعته با یک روز مرخصی در هفته بین ۵ تا ۷میلیون تومان است که با توجه به نیازهای سالمند تغییر می‌کند.
این شرکتها با متقاضیان قرارداد می‌بندند و در این قرارداد شرایطی را برای مشتری‌ها درنظر می‌گیرند. برای مثال یکی از شرکت‌هایی که خبرنگار ما با آن گفت‌وگو کرده، در قرارداد ۶ماهه هزینه یک ماه دستمزد پرستار را اخذ می‌کند و در قراردادهای یک‌ساله هزینه دوماه را، البته همراه با تخفیف ۱۰درصدی روی کل هزینه. شرکت دیگری که دستمزد پرستارهایش را بین ۵ تا ۶میلیون تومان تعیین کرده و بر همین اساس قرارداد می‌بندد بدون تخفیف ۱۰درصدی.
مشاهدات و جست‌وجوهای «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد هزینه ماهانه پرستاری از سالمندان بیش از این مقدار نیست. البته بدون شک خدمات اضافه بر قرارداد نرخ دستمزد را بالا می‌برد؛ مثلا برای نگه‌داشتن پرستار در روزهای تعطیل باید ۱۰۰هزار تومان کنار گذاشت. ناگفته نماند که بعضی از شرکتها پرستار جایگزین در روزهای مرخصی پرستار سالمندان در اختیار مشتری می‌گذارند که هزینه آن جداگانه محاسبه می‌شود و بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است. ارائه خدماتی همچون پرستاری از سالمند و کودکان زمانی رونق دارد که دهک‌های مختلف توانایی پرداخت هزینه‌ها و استفاده از این خدمات را داشته باشند. متاسفانه جست‌وجوهای «دنیای‌اقتصاد» حاکی از کاهش تقاضای قشر متوسط در استخدام پرستار سالمندان است، امری که در دهک‌های بالایی افزایش پیدا کرده و بخش خالی دخل شرکتها را که از خروج دهک‌های میانی ایجاد شده پر کرده‌اند.
