نفت ممنوعه مسکو به کانادا رسید
کانادا؛ خریدار پس‌‌‌‌‌‌پرده نفت روسی
تیم تحقیقاتی CBC News، با همکاری مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک(CREA)، دریافتند که از آغاز جنگ اوکراین، تقریبا ۲میلیون و ۵۰۰هزار بشکه معادل ۲۵۰میلیون دلار فرآورده‌های نفتی تصفیه‌‌‌‌‌‌شده روسی مانند بنزین، دیزل و سوخت جت به کانادا رسیده‌است. بر اساس محاسبات CREA، این حجم از واردات نفت روسی توسط کانادا چیزی بیش از ۱۰۰میلیون دلار درآمد برای کرملین فراهم‌کرده که برای استخدام‌هزاران سرباز در روسیه کافی است.
روسیه؛ مبدا سوخت کانادا
ایزاک لوی، تحلیلگر سیاست و انرژی در اندیشکده اروپا و روسیه گفت: «زمانی‌که مصرف‌کنندگان در کانادا در حال خرید سوخت خودرو یا سوار‌شدن به هواپیما هستند، احتمال زیادی وجود دارد که بخشی از سوخت جت یا گازوئیل مصرفی آنها، از نفت‌خام با مبدا روسیه تهیه و تولیدشده باشد. منشأ نفت‌خام موردبحث، روسیه است اما چون در کشور دیگری مانند هند یا ترکیه پالایش می‌شود و قبل از صادرات به کانادا با نفت‌خام از منابع دیگر مخلوط می‌شود، تحریم‌ها را نقض نمی‌کند. لوی گفت: «ما خواستار بسته‌شدن شکاف یادشده در بخش پالایش و ممنوعیت انجام این فرآیند هستیم.»
نقش واسطه پالایشی ثالث
به گفته ویلیام پلرین، وکیل تجارت بین‌الملل در مک میلان، پیروی از تحریم‌ها به دلیل عدم‌شفافیت در رژیم تحریم‌های کانادا، امری دشوار و پیچیده است. پلرین گفت: «بسیار واضح است که واردات نفت‌خام روسیه به کانادا ممنوع است. همچنین بسیار واضح است که ورود فرآورده‌های نفتی روسیه به کانادا ممنوع اعلام‌شده‌است. آنچه مشخص نیست، بهره‌‌‌‌‌‌برداری از نفت‌خام با مبدا روسیه است که سپس توسط یک کشور ثالث پالایش و در چرخه مصرف وارد می‌شود.»با استناد به داده‌های استخراج‌شده از کنترل بنادر و کشتی‌‌‌‌‌‌ها، تصاویر ماهواره‌‌‌‌‌‌ای و داده‌های ترافیک دریایی که توسط Marine Traffic ارائه شده‌است، بخشی از نفت‌خام صادراتی روسیه توسط «ناوگان سایه» به پالایشگاه‌های مشخص تحویل می‌شود. این گروه از نفتکش‌ها، تحریم‌ها و مقررات تجارت بین‌المللی نفت را دور می‌زنند. قوانین سقف قیمت، با این هدف طراحی شده‌اند که در انتهای مسیر، قیمتی را که روسیه می‌تواند نفت خود را بر اساس آن به‌فروش برساند، محدود کند.
جین بولدن، استاد علوم سیاسی در دانشگاه کوئینز در کینگستون، گفت: «این سبک از نادیده‌گرفتن و عدم‌تبعیت از تحریم‌ها، کل تلاش جامعه بین‌الملل را برای حمایت از اوکراین و مجازات روسیه در راستای تغییر رفتار خصمانه این کشور تضعیف و با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌کند.» وزارت خزانه‌‌‌‌‌‌داری آمریکا به‌‌‌‌‌‌تازگی مجموعه‌‌‌‌‌‌ای از تحریم‌های جدید را علیه دو تولیدکننده بزرگ نفت روسیه و ۱۸۳ نفتکش که بسیاری از آنها در ناوگان سایه مشغول هستند با هدف سرکوب آنچه که تجارت نفت روسیه را تسهیل می‌کند، تصویب و اعلام کرد. وزیر خزانه‌‌‌‌‌‌داری آمریکا نیز با انتشار بیانیه‌‌‌‌‌‌ای اعلام کرد: «ایالات‌‌‌‌‌‌متحده اقدامات گسترده‌ای را علیه منبع اصلی درآمد روسیه برای تامین مالی جنگ خصمانه و غیرقانونی این کشور علیه اوکراین عملیاتی خواهد کرد.» مدت کوتاهی پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، کانادا، بریتانیا و ایالات‌‌‌‌‌‌متحده در تلاش برای آسیب‌رساندن به اقتصاد روسیه، دریافت نفت‌خام و محصولات نفتی روسیه را ممنوع اعلام کردند. در اواخر همان سال، گروه G۷ قوانین سقف قیمتی را وضع کرد تا قیمت نفت صادراتی روسیه را به ۶۰دلار در هر بشکه محدود کند. گروه ۷(G۷) ائتلافی از هفت اقتصاد بزرگ جهان شامل آمریکا، کانادا، آلمان، فرانسه، بریتانیا، ایتالیا و ژاپن است که درباره مسائل اقتصادی و سیاسی جهانی تصمیم‌گیری می‌کنند.
عدم‌پایبندی هند به تحریم‌ها
برخی از کشورها مانند هندوستان اما، به مصوبات G۷ پایبند نبودند. هند خانه بزرگ‌‌‌‌‌‌ترین پالایشگاه جهان به‌نام جامناگر است که می‌تواند روزانه بیش از یک‌میلیون بشکه نفت را پذیرش کند. داده‌های تجاری نشان می‌دهد؛ پس از آغاز جنگ، جامناگر از سطح واردات سه‌درصدی نفت‌خام از روسیه، به بیش از ۵۰درصد در مقاطعی از سال۲۰۲۴ رسید. از سوی دیگر، واردات کانادا از جامناگر در همین دوره ۳۵درصد افزایش‌یافت. کارشناسان صنعت پالایش به سی‌‌‌‌‌‌بی‌‌‌‌‌‌سی نیوز گفتند؛ تایید میزان دقیق نفت‌خام روسیه در محصولاتی که از جامناگر می‌آید دشوار است، اما بسیار منطقی است که ادعا کنیم قسمتی ار نفت صادراتی روسیه در انتهای مسیر، وارد کانادا می‌شود. رابرت اورز، تحلیلگر بازار سوخت‌های پالایش‌شده در RBN Energy، می‌گوید: «به‌‌‌‌‌‌طور کلی نفت‌خام را بر اساس کیفیت آن طبقه‌‌‌‌‌‌بندی می‌کنند و نه کشور مبدا. هیچ دلیلی وجود ندارد برای آنکه جامناگر تلاش کند نفت‌خام روسی را تفکیک کند، مگر اینکه موضوع برخی انگیزه‌‌‌‌‌‌های مالی یا غیره درمیان باشد.»جامناگر به درخواستسی‌‌‌‌‌‌بی‌‌‌‌‌‌سی نیوز برای اظهارنظر در این زمینه، پاسخی نداد.
ردیابی ماهواره‌‌‌‌‌‌ای
در اوایل سپتامبر سال۲۰۲۴، Legacy، یک نفتکش ۲۵۰ متری، از پایانه نفت‌خام Ust-Luga در روسیه، نزدیک سن‌پترزبورگ، با محموله ۶۰هزار بشکه‌‌‌‌‌‌ای از نفت‌خام به حرکت در آمد. براساس داده‌های تجاری، شرکت روس‌‌‌‌‌‌نفت، یک شرکت روسی تحت‌تحریم‌های آمریکا، این نفت را به شرکت هندی Reliance Industries Limited، مالک پالایشگاه جامناگر فروخت. در اوایل اکتبر، تصاویر ماهواره‌‌‌‌‌‌ای کشتی را در آب‌های نزدیک بندر سیکا در غرب هند نشان می‌دهد که طبق داده‌های تجاری، نفت را برای پالایشگاه جامناگر تخلیه می‌کند. به گفته وزارت خزانه‌‌‌‌‌‌داری ایالات‌‌‌‌‌‌متحده، Legacy یکی از صدها کشتی است که به روسیه در تجارت نفت و دورزدن تحریم‌ها کمک می‌کند. طبق گزارش شورای آتلانتیک، تانکرهای ناوگان سایه اغلب نفت روسیه را با استفاده از روش‌هایی از جمله انتقال کشتی به کشتی، تغییر پرچم و ملیت برای مخفی‌کردن هویت‌‌‌‌‌‌شان، خاموش‌کردن سیستم‌های ردیابی و در اغلب مواقع، بدون پوشش بیمه، جابه‌جا می‌کنند. برخی از این نفتکش‌ها دچار درگیری‌ها و چالش‌های بین‌المللی نیز شده‌اند، مانند Eagle S که ماه گذشته توسط پلیس فنلاند به آسیب‌رساندن عمدی به کابل‌‌‌‌‌‌های مخابراتی در بستر دریای بالتیک متهم شد. مقامات فنلاندی ادعا می‌کنند؛ نفتکش Eagle S در خدمت ناوگان سایه روسیه است.
