چالش‌های صنعت خودرو؛
چرا چینی ها در بازار خودروی ایران دست به عصا حرکت می کنند؟
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ نمایشگاه بین‌المللی خودروی شانگهای ۲۰۲۵ به خوبی توانایی چین در صنعت خودروسازی را نشان داد. برندهای چینی با سرعتی بی‌نظیر در حال پیشی گرفتن از غول‌های سنتی خودرو هستند و در این نمایشگاه، نه تنها محصولات جدید بلکه نوآوری‌های تکنولوژیک و جاه‌طلبی‌های جهانی خود را به نمایش گذاشتند. این وضعیت برای صنعت خودروی ایران که به همکاری با چین وابسته است، امیدبخش به نظر می‌رسد.
با وجود این، واقعیت روابط ایران و چین پیچیده است. برندهای چینی که به دنبال ورود به بازارهای آمریکا و اروپا هستند، چندان تمایلی به سرمایه‌گذاری در ایران ندارند. ملاحظات سیاسی و اقتصادی بین‌المللی باعث شده است ایران برای چینیها به یک بازار پرریسک و کم‌‌اولویت تبدیل شود، هرچند در ظاهر همکاری‌‌ها ادامه دارد. حال این سؤال مطرح است که اولویت آن‌ها برای چه نوع همکاری است؟
همکاری‌های فعلی چینیها در ایران، ظاهراً مثبت به نظر می‌رسد، اما عملاً فاقد تعهدات واقعی است. خودروسازان چینی بدون سرمایه‌گذاری قابل توجه در ایران، از امتیازات زیادی برخوردارند و در عین حال، خدمات پس از فروش مناسبی ارائه نمی‌دهند. این موضوع شکاف‌های بزرگی را در نظام نظارتی و حقوق مصرف‌کنندگان ایجاد کرده است.
این ضعف نظارتی باعث شده تا چینیها در بازار ایران بدون ریسک و مسؤولیت عمل کنند. بیشتر محصولات چینی، خدمات پس از فروش مناسبی ندارند و وزارت صمت نیز بدون توجه به حقوق مصرف‌کنندگان، مجوز فروش آن‌ها را صادر می‌کند. با وجود امتیازات ارائه‌شده، چینیها همچنان در سرمایه‌گذاری در ایران محتاط هستند.
آنچه در ظاهر مشخص است چینیها، به واسطه تهدیدات مستقیم دونالد ترامپ مبنی بر تحریم شرکت‌های فعال در ایران، به‌شدت محتاط شده‌‌اند، اما همچنان از منظر قیمتی و انعطاف در قراردادها، نزدیک‌‌ترین گزینه برای شرکای ایرانی به شمار می‌‌روند. این در حالی است که خودروسازان اروپایی، کره‌‌ای و ژاپنی حتی کوچک‌‌ترین نشانه‌‌ای از تمایل به بازگشت یا مذاکره رسمی بروز نمی‌دهند و در عمل، ایران را از نقشه فعالیت‌‌های بین‌المللی خود خارج کرده‌‌اند.
در نهایت، در نمایشگاه شانگهای، مدیران صنعت خودروی ایران به دنبال فرصت‌های جدید مشارکت با چینیها بودند. با توجه به بی‌میلی چینیها به سرمایه‌گذاری عمیق، مشخص نیست که این مذاکرات به چه نتایجی خواهد رسید. به نظر می‌رسد مدیران ایرانی بیشتر به همکاری‌های سطحی و بدون ریسک با چینیها تمایل دارند تا سرمایه‌گذاری‌های عمیق‌تری که قدرت چینیها را در صنعت خودروسازی نشان دهد.
