آمریکا اخیرا ۱۸۳ نفت‌کش روسیه را تحریم کرد
ناوگان سایه در مسیر افول
در همین رابطه، تارنمای دهیندو می‌نویسد: تحریم‌های جدید ایالات‌‌‌‌‌‌متحده بر تولیدکنندگان نفت و کشتی‌های روسی، سطح عرضه به مشتریان اصلی مسکو را محدود می‌کند. خزانه‌‌‌‌‌‌داری ایالات‌‌‌‌‌‌متحده در اواسط ژانویه علیه تولیدکنندگان نفت روسیه از جمله گازپروم نفت و سورگوت نفت‌گاز و همچنین ۱۸۳ کشتی که نفت روسیه را جابه‌جا می‌کنند، تحریم‌هایی را مصوب و از این طریق درآمدهایی را که مسکو برای تامین مالی جنگ خود علیه اوکراین استفاده می‌کند را هدف قرارداد.
تغییر ساختاری تجارت نفت
بسیاری از این نفتکش‌ها برای حمل نفت به هند و چین استفاده شده‌اند، زیرا تحریم‌های غرب و محدودیت قیمتی که توسط کشورهای گروه هفت در سال۲۰۲۲ اعمال شد، سازوکار تجارت نفت روسیه را از مبدا اروپا به آسیا دگرگون کرد. بر اساس همین گزارش، برخی از این نفتکش‌ها نیز از مبادی دیگر نیز نفت حمل کرده‌اند که البته آنها نیز تحت‌تحریم هستند. به گفته دو منبع تجاری موثق از چین، صادرات نفت روسیه به دلیل تحریم‌های جدید که در نهایت پالایشگاه‌های مستقل چینی را وادار می‌کند سطح تولید پالایشگاهی خود را کاهش دهند، به‌شدت آسیب خواهد دید. مت رایت، تحلیلگر ارشد موسسه Kpler در یادداشتی نوشت: درمیان کشتی‌های تحریم‌‌‌‌‌‌شده جدید، ۱۴۳کشتی به‌صورت تخصصی نفت را جابه‌جا می‌کنند. این ناوگان تنها در سال‌گذشته میلادی، بیش از ۵۳۰میلیون بشکه نفتخام روسیه را به مقاصد عمدتا آسیایی، منتقل کرده‌اند. لازم به ذکر است حدود ۴۲درصد از کل صادرات نفتخام این کشور از طریق مسیرهای دریایی انجام می‌شود. وی افزود: از این میزان حدود ۳۰۰میلیون بشکه به چین و بخش عمده باقی‌مانده به هندوستان منتقل شد.
دلیل کاهش ناوگان نفتکش‌ها
رایت باور دارد که این تحریم‌ها به‌‌‌‌‌‌طور قابل‌توجهی ناوگان کشتی‌های موجود برای تحویل نفتخام از روسیه را در کوتاه‌مدت کاهش داده و طبعا نرخ حمل‌ونقل را بالاتر خواهد برد. یک تاجر مستقر در سنگاپور گفت: نفتکش‌های منتخب روزانه نزدیک به ۹۰۰هزار بشکه نفتخام روسیه را تنها در طول ۱۲ماه گذشته به مقصد چین حمل کرده‌اند. در ۱۱ماه ابتدایی سال‌گذشته، واردات نفتخام روسی از سوی هند ۵درصد نسبت به سال‌پیش از آن افزایش و به یک‌میلیون و ۷۶۴هزار بشکه در روز یا ۳۶درصد از کل واردات دهلی‌‌‌‌‌‌نو رسید. حجم واردات نفت چین، شامل انتقال از خط لوله نیز ۲درصد افزایش‌یافت و به ۹۹میلیون‌تن (۲میلیون و ۱۵۹هزار بشکه در روز) یا ۲۰درصد از کل واردات این کشور در مدت مشابه رسید. واردات چین بیشتر نفتخام ESPO Blend روسیه است که بالاتر از سقف قیمت عرضه می‌شود، درحالی‌که هند بیشتر نفت اورال این کشور را خریداری می‌کند. در همین ارتباط، ایما لی، تحلیلگر ارشد Vortexa گفت؛ صادرات نفتخام ESPO Blend روسیه در صورت اجرای دقیق تحریم‌ها متوقف خواهدشد. تحقق این امر بستگی به آن دارد که دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور ایالات‌‌‌‌‌‌متحده، با تحریم‌ها چطور برخورد کند و همچنین اینکه چین تن به تبعیت از تحریم‌های جدید خواهد داد یا خیر.
جایگزین‌‌‌‌‌‌های موجود چیست؟
تحریم‌های جدید غرب، چین و هند را مجبور خواهد کرد تا به‌دنبال تامین و خرید نفتخام بیشتر از خاورمیانه، آفریقا و حتی تولیدکنندگان واقع در حوزه آمریکا باشند. قیمت‌های نقطه‌‌‌‌‌‌ای برای گریدهای نفت خاورمیانه، آفریقا و برزیل در ماه‌های اخیر به دلیل افزایش تقاضا از سوی چین و هند و در واکنش به کاهش و گران‌‌‌‌‌‌تر‌شدن عرضه نفت از سوی روسیه و ایران افزایش یافته‌است. در همین ارتباط، یکی از مقامات پالایش نفت هند گفت: «در حال‌حاضر، قیمت‌ها برای اقسام گریدهای نفت خاورمیانه در حال افزایش است. هیچ گزینه‌‌‌‌‌‌ای نداریم جز آنکه به سمت نفت خاورمیانه رفته و حتی شاید مجبور باشیم به سمت نفت آمریکا نیز برویم.» منبع دیگر پالایشگاهی هند نیز گفت؛ تحریم‌ها علیه شرکت‌های نفتی روسیه باعث نمی‌شود که این کشور قیمت نفت خود را‌برابر با ۶۰ دلار در هر بشکه عرضه کند؛ چراکه مسکو به‌راحتی می‌تواند با بهره‌‌‌‌‌‌برداری از نفتکش‌های ناوگان سایه، به عرضه نفت خود ادامه دهد. هری چیلینگویریان، رئیس تحقیقات Onyx Capital Group می‌گوید: «پالایشگاه‌های هندی؛ خریداران اصلی نفتخام روسیه، بعید است معطل دریافت دستور غرب بمانند.»
