برنامه سازمان ملل برای ایجاد ۴۰۰میلیون شغل در جهان
گوترش با معرفی برنامه توسعه کسبوکار جهانی که قرار است در قالب پروژهای به نام «شتابدهنده جهانی مشاغل و حمایت اجتماعی برای گذارهای عادلانه» اجرایی شود، اعلام کرد که این برنامه در نظر دارد بیعدالتی در توزیع منابع کسبوکار و همچنین آموزش نیروی کار را تغییر داده است و حمایتهای شغلی از کارگران در کانون این برنامه قرار دارد. دبیرکل سازمان ملل با اشاره به اهمیت اجراییسازی این برنامه، آن را ابزاری مناسب و ضروری برای جلوگیری از نابودی اقتصادها از طریق افزایش نابرابری و بیعدالتیهای شغلی و نا آرامیهای اجتماعی دانسته و هشدار داد که وضعیت امروز اقتصاد کشورها منجر به قرار گرفتن میلیاردها نفر نیروی کار در معرض فقر و نا امنی شغلی شده است.
او در ادامه سخنان خود، از تلاش کشورهایی همچون «توگو» برای به کارگیری راهحلها و ابتکارات خوب در اقتصاد دیجیتال و حمایت اجتماعی از نیروی کار خود از همین طریق تشکر و تاکید کرد که راهحلهای مبتنی بر توسعه اقتصاد دیجیتال و سرمایهگذاری در آموزش نیروی کار فعال در زمینه توسعه انرژیهای سبز، میتواند علاوه بر ایجاد بازار کار چشمگیر در کشورها، به بهبود وضعیت آب و هوایی جهان نیز کمکی سازنده کند. دبیرکل سازمان ملل با تاکید بر اینکه وضعیت اقتصادی فعلی جهان ناعادلانه است و در صورت ادامه این روند، چیزی جز افزایش نابرابریهای اجتماعی و فقر در انتظار جهان نخواهد بود، بر لزوم ایجاد تغییرات زیرساختی در سیستم اقتصادی کشورها تاکید کرد و با این حال خاطرنشان کرد که برنامه شتابدهنده جهانی مشاغل و حمایت اجتماعی برای گذارهای عادلانه به دنبال برطرف کردن این بیعدالتیها است.
برنامه مذکور سازمان ملل در نظر دارد بهصورت تدریجی و با بهرهگیری از زیرساختهای اقتصاد دیجیتال و توسعه صنایع زیرساختی انرژیهای سبز همچون انرژی خورشیدی و بادی، بیش از ۴۰۰میلیون شغل در جهان ایجاد کند. گوترش معتقد است اجرایی شدن این برنامه همچنین میتواند بیش از ۲میلیارد نفر در جهان را که در حال حاضر از هیچگونه سازوکار تامین اجتماعی بهره نبردهاند و زندگی آنها در معرض خطر قرار گرفته است، نجات دهد و برای آنها نیز شغل ایجاد کند. به گفته «جایاتما ویکرا مانایاک» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور جوانان، تعداد نیروی کار جوان بیکار در سال۲۰۲۲ بیش از ۷۳میلیون نفر در سراسر جهان خواهد بود که ۶میلیون نفر از این تعداد، از دوران همه گیری کرونا به این سو درگیر معضل بیکاری بوده و در این میان، زنان وضعیت بدتری را تجربه میکنند.
در همین حال، «گای رایدر» رئیس سازمان بینالمللی کارگران نیز طی سخنانی هشدار داد که اقتصاد جهان در وضعیت هشدار و قرمز قرار گرفته است. بهرغم افزایش هزینههای زندگی در سراسر جهان، وضعیت بازار کار همچنان رو به تضعیف بیشتر است که میتواند منجر به افزایش تنشها و درگیریهای اجتماعی در کشورهای مختلف شود. او در عین حال، موانع پیش روی اجراییسازی برنامه مذکور سازمان ملل برای توسعه بازار کار در سطح جهان را در دو عامل اصلی دانست و گفت: دسته اول مربوط به محدودیتها در سرمایهگذاریهای مقیاسپذیر و پایدار توسط دولتها است و دسته دوم نیز به چالشهای غیررسمی و اجتماعی مانند زیرساختهای فرهنگی و ظرفیتهای سازمانی در بسیاری از کشورها بازمیگردد. او همچنین با ارائه آماری مجزا از وضعیت نیروی کار در جهان گفت: حدود ۴میلیارد زن، مرد و کودک در جهان، هیچگونه منبع حمایت اجتماعی ندارند و حدود دومیلیارد کارگر نیز در فضای اقتصادهای غیررسمی مشغول بهکار هستند. میلیونها نفر در سراسر جهان نیز در معرض از دست دادن شغل و درآمد خود بوده و مواردی همچون کمبود منابع غذایی، سوخت و سرمایهگذاریهای لازم منجر به سختتر شدن وضعیت معیشت آنها شده است.
با توجه به سخنان مقامات ارشد سازمان ملل و برآورد صحیح آنها از وضعیت اقتصاد جهان، به نظر میرسد دولتها باید به فکر ایجاد زمینههای شغلی جدید برای شهروندان جوان خود از رهگذر دو مولفه مهم یعنی اقتصاد دیجیتال و انرژیهای سبز باشند. توجه داشته باشیم که هر دو زمینه مذکور، علاوه بر پتانسیل فراوان برای اشتغالزایی به سبب نو بودن آن، از زیرشاخههای متعدد نیز برخوردار است که میتوانند زمینههای گستردهای برای اشتغالزایی جوانان متخصص را فراهم آورند. از حیث عدالت اقتصادی، باید توجه داشت که هر دو زمینه یادشده به موجب تخصصی بودن مشاغل درگیر با آنها، فرصتهای شغلی مساعدی را فراهم میکنند که نمیتوان نیروهای متخصص در این زمینهها را با رانت و موارد مشابه جذب بازار کار کرد. همچنین بهدلیل مشارکت گسترده بخش خصوصی بهعنوان موتور فعال و قلب تپنده اقتصاد دیجیتال و انرژیهای سبز و راندمانمحور بودن بخش خصوصی در قیاس با بخشهای دولتی، فرصتهای شغلی به درستی و بر اساس مدلهای توزیع عادلانه در اختیار جوانان متخصص قرار خواهد گرفت.