مقامات آمریکایی و چینی در حاشیه اجلاس داووس با یکدیگر دیدار کردند
مانع اقتصادی جنگ جدید
در حالی که نگرانیها از درگیری آینده میان چین و آمریکا به سطح تازهای رسیده است، وزیر خزانهداری دولت آمریکا و معاون نخستوزیر چین طی دیداری در حاشیه اجلاس داووس بر اجتناب از تبدیل رقابت به درگیری تاکید کردند. چالشهای پیشروی اقتصاد جهان و تغییرات آبوهوایی از دیگر موضوعاتی بود که در این جلسه مطرح شد. در این جلسه در حالی که جنت یلن بر چشمانداز پیچیده اقتصاد جهان و نیاز مبرم به همکاری دو اقتصاد بزرگ در زمینه اقتصاد کلان و ارتباطات مالی تاکید کرد، «لیو او» به مدیریت تفاوتهای میان دو کشور و تلاش برای یافتن زمینههای مشترک اشاره کرد. به نظر میرسد درهمتنیدگی روابط مالی و اقتصادی میان دو اقتصاد بزرگ جهان موجب شده است تا با وجود اختلافات عمیق سیاسی و راهبردی، همچنان باب دیپلماسی و همکاری باز باشد و زور صلح بر جنگ بچربد.
دیدار در دهکده جهانی
داووس دهکده کوچکی در سوئیس است که سالانه میزبانی مجمع جهانی اقتصاد را برعهده دارد؛ نشستی که مجموعهای چندهزارنفری از رهبران سیاسی و اقتصادی جهان و چهرههای برجسته کسبوکارها را در خود جای داده است. آوازه این دهکده بهواسطه برگزاری این اجلاس به سطح جهان رسیده، تا آنجا که این اجلاس را به همین نام میشناسند. این اجلاس بهرغم کوتاه بودن از اهمیت زیادی برخوردار است و در حاشیه آن دیدارهای مهمی صورت میگیرد. اجلاس داووس امسال که روز دوشنبه آغاز شد و تا روز جمعه ادامه خواهد داشت، از این قاعده مستثنی نیست و روز چهارشنبه شاهد گفتوگوی دوجانبه میان مقامات دوابرقدرت اقتصاد جهان بود.
بر این اساس جنت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا و «لیو او» معاون نخستوزیر چین و از معتمدین شیجینگ پینگ، در زوریخ سوئیس با یکدیگر دیدار و گفتوگو کردند. در این جلسه هر دو مقام مسوول بر اینکه رقابت میان دو کشور نباید به درگیری منتهی شود، تاکید کردند. آنها در بخش دیگری از این گفتوگو بر اهمیت همکاری میان این دو قدرت اقتصادی در مواجهه با چالشهای اقتصادی جهان و تغییرات آبوهوایی تاکید کردند. اولین ملاقات حضوری یلن با لیو بخشی از تلاشهای بیشتر واشنگتن و پکن برای افزایش ارتباطات دوجانبه پس از گفتوگوهای جو بایدن، رئیسجمهور ایالاتمتحده و شیجین پینگ، رئیسجمهور چین در اندونزی طی ماه نوامبر است.
یلن و لیو چه گفتند؟
در آغاز این نشست، یلن، وزیر خزانهداری آمریکا، گفت که «هر دو کشور باید تفاوتهایشان با یکدیگر را مدیریت کنند و از تبدیلشدن رقابت به چیزی نزدیک به درگیری اجتناب بورزند.» او افزود، «در حالی که ما در زمینههایی با یکدیگر اختلافنظر داریم و آنها را مستقیما اعلام خواهیم کرد، نباید اجازه دهیم سوءتفاهمها، بهویژه آنهایی که ناشی از کمبود ارتباطات هستند، روابط اقتصادی و مالی دوجانبه ما را بهصورت غیرضروری بدتر کنند.» این مقام آمریکایی در ادامه سخنانش تاکید کرد که در میان چشمانداز پیچیده اقتصاد جهانی، نیاز مبرمی برای دو اقتصاد بزرگ جهان وجود دارد که از نزدیک در مورد اقتصاد کلان و شرایط مالی جهانی ارتباط برقرار کنند و در مورد نحوه پاسخگویی ما به چالشهای مختلف تبادل نظر داشته باشند.
از سوی دیگر معاون نخستوزیر چین در سخنانش بر این موضوع تاکید کرد که واشنگتن و پکن به «ارتباطات جدی» و هماهنگی در مورد تغییرات آبوهوا و اقتصاد نیاز دارند. او افزود: معتقدیم که باید همیشه تصویر بزرگتر را در ذهن داشته باشیم، سعی کنیم تفاوتهایمان را بهدرستی مدیریت کنیم و به دنبال زمینههای مشترک باشیم. به این ترتیب، امیدواریم بتوانیم برای حفظ ثبات کلی روابط چین و آمریکا با یکدیگر همکاری کنیم.
چرا این دیدار مهم است؟
یکی از مقامات چینی اعلام کرده است که یلن و لیو درباره احتمال وقوع رکود در اقتصاد جهانی گفتوگو خواهند کرد. مقامات وزارت خزانهداری آمریکا نیز این گفتوگوها را بر موضوعاتی مانند اقتصاد جهانی، مسائل مربوط به بدهیهای دولتی و تغییرات آبوهوایی متمرکز خواهند کرد. یک روز پیش از این دیدار، لیو از رهبران جهانی خواست تا آنچه را که او «ذهنیت جنگ سرد» میخواند کنار بگذارند و همکاریهای بینالمللی را گسترش دهند. اهمیت این گفتوگوها از آنجا نشات میگیرد که صندوق بینالمللی پول هشدار داده است اگر اقتصاد جهانی به دو بلوک رقیب تقسیم شود، تولید اقتصاد جهانی میتواند تا ۷درصد کاهش یابد. این مساله نگرانیهای زیادی را حول محور امکان ازسرگیری درگیریهای تجاری، اقتصادی و حتی نظامی به وجود آورده است.
سخنگوی سابق شورای بازرگانی ایالاتمتحده و چین درباره این دیدار گفت که احیای روابط دو کشور ضروری است؛ حتی در شرایطی که واشنگتن و سایر کشورهای غربی، زنجیره تامین خود را متنوع کرده و امنیت ملی را در برخی فناوریهای چینی کاهش میدهند. او افزود: ضروری است که ما این ارتباطات دوجانبه را در سطح بالا داشته باشیم. اما نیروی جادویی وجود ندارد. احیای اعتماد کار آسانی نخواهد بود.
دیدار یلن با لیو قبل از سفر به سهکشور آفریقایی انجام شد؛ جایی که او برای گسترش روابط تجاری ایالاتمتحده با این قاره که چین مدتها بر آن تسلط داشته، تلاش خواهد کرد. لیو امسال بهعنوان بخشی از اصلاحات اساسی در اقتصاد چین که در ماه سپتامبر اعلام شد، کنارهگیری خواهد کرد. در ماه دسامبر، یلن به خبرنگاران گفت که آماده بازدید از چین بوده و مشتاقانه منتظر تعاملات بیشتر با مقامات چینی است.
سد اقتصاد بر مسیر جنگ
در حالی که به نظر میرسد تنش میان آمریکا و چین وارد مراحل تازهای شده که در آن بلوک غرب با سیاست صنعتی و تعرفه به استقبال اژدهای زرد رفته و چین در حال گسترش حضور نظامی، اقتصادی و دیپلماتیک خود در سطح جهان است، مراودات گسترده اقتصادی و مالی میان این دو ابرقدرت اقتصادی موجب شده است تا شدت این اختلافات نتواند از حدی بیشتر شود و مقامات دو کشور را بر سر میز مذاکره و دیپلماسی کشانده است.
نگرانی متقابل از رشد نرخ بهره
معاون اقتصادی نخستوزیر چین در بخش دیگری از سخنانش نسبت به عوارض جانبی افزایش نرخ بهره از سوی بانکهای مرکزی اقتصادهای بزرگ جهان و تاثیری که بر آنها میگذارند ابراز نگرانی کرد. این مقام مسوول طی سخنرانی خود در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس تاکید کرد: «ما از ابرقدرتها میخواهیم که توجه بیشتری به اثرات ثانویه افزایش نرخ بهره بر کشورهای نوظهور و در حال توسعه داشته باشند، بهطوری که بدهی یا ریسکهای مالی بیش از حد به آنها تحمیل نکنیم.»