هشدار قیمت‌ها در اقتصاد ایران؛ تورم ماهانه برای چهارمین ماه متوالی بالای ۲ درصد ثبت شد
تب تیز تورم تیر
تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران از شاخص بهای مصرف‌کننده نشان می‌دهد که تورم ماهانه در سال1403 قصد بازگشت به محدوده کمتر از 2درصد را ندارد. بر اساس گزارش منتشرشده، تورم ماهانه تیرماه 2.2درصد به ثبت رسید تا برای چهارمین ماه متوالی این عدد بالاتر از 2درصد به ثبت برسد. نیمی از این رشد به بخش مسکن بازمی‌گردد. روند صعودی نرخ تورم نقطه به نقطه نیز وارد سومین ماه متوالی خود شد تا این متغیر در تیرماه 32.2درصد ثبت شود. درحالی‌که روند تورم میانگین سالانه همچنان نزولی است؛ اما انتظار می‌رود در صورت حفظ سطوح بالای 2درصد این شاخص نیز افزایشی شود.
مرکز آمار ایران چهارمین گزارش از تورم مصرف‌کننده در سال1403 را منتشر کرد. بر این اساس، در تیرماه1403 شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارهای کشور به عدد 255.2 رسیده است که نسبت به ماه قبل، 2.2درصد افزایش، نسبت به ماه مشابه سال قبل، 32.2درصد افزایش و در 12ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، 35.5درصد افزایش داشته است. به بیان ساده‌تر، نرخ تورم ماهانه تیرماه 2.2درصد به ثبت رسیده است. در عین حال نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در ارتفاع 32.2درصدی ایستاد و در نهایت شاخص تورم سالانه نیز عدد 35.5درصد را به ثبت رساند.
ساز ناکوک چهارم
درحالی‌که هدف‌گذاری تورمی برای سال1403 از سوی بانک مرکزی، بازگشت سطح تورم نقطه به نقطه به کانال 20درصدی اعلام شده است، آمار تورم در چهارماه ابتدایی سال جاری چندان با این هدف هماهنگ به نظر نمی‌رسد. منظور از تورم نقطه به نقطه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه سال قبل است. در تیرماه1403 تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور، 32.2درصد بوده است؛ یعنی خانوارهای کشور به‌طور میانگین، 32.2درصد بیشتر از تیرماه 1402 برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. تورم نقطه به نقطه تیرماه1403 در مقایسه با ماه قبل، 0.3واحد درصد افزایش داشته است. این سومین افزایش پیاپی تورم نقطه به نقطه در سال جاری به شمار می‌رود.اما اگر نگاهی دقیق‌تر به هدف‌گذاری تورمی بانک مرکزی نشان می‌دهد برای تحقق این هدف و ثبت نرخ تورم نقطه به نقطه کمتر از 30درصد، نرخ تورم ماهانه حداکثر باید 2.2درصد باشد. این در حالی است که در 4ماه ابتدایی سال جاری، 3ماه رقمی بالاتر از این سطح به ثبت رسیده و میانگین تورم این چهارماه 2.6 بوده است. به این ترتیب تحقق هدف‌گذاری تورمی در صورت تداوم وضعیت چهارماه ابتدایی سال در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد.
گروه‌های پیشتاز در تیر
در میان گروه‌های مختلف کالاها و خدمات، گروه میوه و خشکبار با افزایش قیمت 4.5درصدی در تیرماه بیشترین افزایش را به ثبت رساند. گروه قند، شکر و شیرینی‌ها نیز با تورم ماهانه 3.5درصدی خود در جایگاه دوم قرار گرفت. بهداشت و درمان و گروه مسکن، آب، برق و گاز نیز که از اهمیت زیادی برخوردارند در این ماه جایگاه سوم و چهارم تورم ماهانه را به‌دست آوردند. بهداشت و درمان 3.1 و مسکن و آب و برق و گاز 2.8درصد در تیرماه افزایش قیمت را تجربه کردند. در نهایت بخش هتل و رستوران و همچنین چای، قهوه و کاکائو با ثبت 2.2درصد افزایش قیمت در تیرماه در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند.اگر جزئیات تورم 2.2درصدی تیرماه را به تفکیک بخش‌ها، کالاها و خدمات بررسی کنیم، درمی‌یابیم که خوراکی‌ها تنها مسوول 0.5درصد از این تورم هستند و بیش از 1.65درصد آن به بخش کالاهای غیرخوراکی و خدمات بازمی‌گردد. جزئیات منتشرشده نشان می‌دهد که گروه مسکن، آب، برق و گاز به تنهایی 0.94 واحد درصد از تورم 2.2درصدی تیرماه را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، سهم بهداشت و درمان از تورم تیرماه به 0.21واحد درصد می‌رسد. علاوه بر این دو گروه، تورم بخش حمل‌ونقل نیز به تنهایی 0.17واحد درصد از تورم تیرماه را به خود اختصاص داده است.
تصویر دهکی تورم تیر
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم ماهانه برای دهک‌های مختلف درآمدی روند صعودی داشته و با افزایش درآمد، افراد تورم بالاتری را تجربه کرده‌اند. این مساله در تورم دهکی کالاهای خوراکی به شکل واضح‌تری خود را به نمایش می‌گذارد. بر همین اساس، درحالی‌که دهک اول درآمدی تنها یک‌درصد تورم خوراکی‌ها را تجربه کردند، این عدد در دهک دهم به 1.7درصد می‌رسد. این روند در بخش تورم نقطه به نقطه نیز تکرار می‌شود؛ درحالی‌که دهک اول درآمدی در تیرماه تورم نقطه به نقطه 29درصدی را تجربه کرده است، دهک دهم درآمدی شاهد تورم 32.8درصدی بوده است.
