فصل جدید تامین مالی ارزی

در نشست «نقش مرکز مبادله در تامین مالی تولید»، با حضور رئیس هیات‌مدیره مرکز مبادله ارز و طلای ایران و مدیرعامل بانک‌ملت، نخستین گام‌‌‌های عملی برای آغاز دوره‌‌‌ای تازه در تامین مالی ارزی برداشته شد. عرضه اوراق مرابحه ارزی با هدف حمایت از پروژه‌‌‌های پتروشیمی، نشان از جدیت سیاستگذاران در پیوند بازار ارز رسمی با تولید دارد.

محمد آرام، رئیس هیات‌مدیره مرکز مبادله ارز و طلای ایران، در این نشست از عرضه دو اوراق مرابحه ارزی جدید خبر داد؛ اوراقی که قرار است با عاملیت بانک‌ملت و با هدف تامین مالی پروژه‌‌‌های پتروشیمی، گام تازه‌‌‌ای در استفاده از ظرفیت‌‌‌های بازار ارز رسمی برای حمایت از تولید بردارند.

آرام در ابتدای این نشست اعلام کرد: «دو اوراق صکوک مرابحه ارزی، هر کدام به مبلغ ۳۰میلیون یورو، در مرکز مبادله عرضه می‌شود. این اوراق سه‌‌‌ساله بوده و با نرخ سود یورویی ۶‌درصد طراحی شده‌‌‌اند. پذیره‌‌‌نویسی این اوراق برعهده بانک ملت خواهد بود و مهم‌تر آنکه سود این اوراق از مالیات معاف است.»

او با اشاره به سازوکار پرداخت سود و اصل مبلغ، گفت: «سود اوراق سالانه پرداخت می‌شود و در پایان دوره سه‌‌‌ساله، اصل مبلغ بازپرداخت خواهد شد.» هدف اصلی این انتشار، تامین مالی برای تکمیل دو پروژه مهم در صنعت پتروشیمی یعنی «نگین مهستان» و «سروش مهستان» عنوان شد؛ پروژه‌‌‌هایی که تکمیل آنها نقش موثری در توسعه صادرات غیرنفتی و افزایش درآمدهای ارزی کشور خواهد داشت. آرام تاکید کرد: «این اقدام در راستای تحقق شعار سال و حمایت از تولید انجام شده است و علاوه بر این اوراق، ابزارهای دیگری مانند صکوک اسلامی نیز در دستور کار مرکز مبادله قرار دارد.»

او همچنین از توافق مهمی با صندوق توسعه ملی خبر داد: «براساس این توافق، تا سقف ۲میلیارد دلار پذیره‌‌‌نویسی از سوی صندوق توسعه ملی برای حمایت از پروژه‌‌‌های تولیدی صورت خواهد گرفت.»

عرضه خصوصی برای فعالان اقتصادی ارزی

در ادامه این نشست، علی سعیدی، مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلا، جزئیات بیشتری از این برنامه ارائه کرد و گفت: «اوراق مرابحه ارزی به صورت عرضه خصوصی منتشر خواهد شد و تنها سرمایه‌گذارانی مجاز به خرید این اوراق هستند که درآمد ارزی داشته باشند. به این ترتیب، گروه هدف این عرضه فعالان اقتصادی واقعی خواهند بود.» او افزود: «ارز پایه این اوراق یورو خواهد بود و در آینده نزدیک، اوراق جدیدی برای صنعت فولاد هم عرضه می‌شود. پیش‌بینی می‌‌‌کنیم تا پایان امسال مجموع اوراق ارزی منتشرشده به ۲میلیارد یورو برسد.»

تفاوت نرخ رسمی و غیررسمی از زبان رئیس مرکز مبادله

محمد آرام در بخشی دیگر از این نشست به پرسش‌‌‌های خبرنگاران درباره تفاوت نرخ ارز در بازار رسمی و غیررسمی پاسخ داد. او گفت: «تفاوت نرخ ارز در این دو بازار ناشی از تفاوت کاربری آنهاست. مرکز مبادله ارز و طلا با بخش واقعی اقتصاد یعنی تجارت و تولید سر و کار دارد. ارزی که در این مرکز معامله می‌شود برای واردات کالا، تامین مواد اولیه و خرید ماشین‌‌‌آلات صنعتی اختصاص یافته و نقشی در معاملات سفته‌‌‌بازانه ندارد.» آرام افزود: «بانک مرکزی به‌عنوان یکی از عرضه‌‌‌کنندگان اصلی ارز در مرکز مبادله، خرید و فروش ارز را بر مبنای نرخ تعادلی انجام می‌دهد؛ نه براساس هیجانات کوتاه‌‌‌مدت یا ریسک‌‌‌های سیاسی.» او با اشاره به نوسانات اخیر بازار ارز، تصریح کرد: «در مقطعی هیجانات باعث شد نرخ ارز جهش پیدا کند، اما پس از انتشار اخبار مثبت، نرخ به سطح متعادل نزدیک شد و به قیمت‌های مرکز مبادله برگشت.»به گفته آرام، در حال حاضر چند نوع نرخ ارز وجود دارد؛ نرخ ارزی که در مرکز مبادله برای تامین نیازهای تجاری استفاده می‌شود، نرخ ارز خدماتی مانند ارز مسافرتی یا دانشجویی و نرخ ارز بازار غیررسمی که بیشتر در کانال‌‌‌های غیررسمی معامله می‌شود. او تاکید کرد: «تلاش داریم با سیاست‌‌‌های دقیق، این نرخ‌ها را به هم نزدیک‌‌‌تر کنیم و از رانت و فرصت‌‌‌های سوءاستفاده جلوگیری شود.»

حراج سکه ادامه دارد؟

همچنین علی سعیدی، مدیرعامل مرکز مبادله، در جمع خبرنگاران درباره حراج سکه گفت: «ما منتظر برنامه‌‌‌ریزی بانک‌مرکزی هستیم؛ چرا که مالک اصلی سکه‌‌‌ها بانک‌مرکزی است.» او با اشاره به سررسید سکه‌‌‌های پیش‌‌‌فروش‌شده، افزود: «امسال بانک مرکزی تمرکز بیشتری بر پیش‌‌‌فروش سکه دارد تا فروش نقدی.»

سعیدی درباره عرضه ارز مسافرتی در بازار تجاری نیز اظهار کرد: «سامانه ما آماده است، اما برای اجرایی شدن این طرح، نیاز به ابلاغیه و هماهنگی بین دستگاهی داریم. اگر این موارد انجام شود، حداکثر از ابتدای تابستان ارز مسافرتی در بازار تجاری عرضه خواهد شد.»