تحریم و سوء مدیریت

در انتخابات روز یکشنبه میزان حضور واجدین شرایط پای صندوق‌های رای بسیار اندک بود، مخالفان دولت انتخابات را تحریم کرده بودند و ادعاهای فراگیر در زمینه تقلب در انتخابات مطرح شده است. بخش نفت ونزوئلا ۲۵ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد و ۵۰ درصد درآمد دولت از محل فروش نفت حاصل می‌شود. همچنین فروش نفت ۹۷درصد درآمد ارزی ونزوئلا را تشکیل می‌دهد بنابراین اعمال تحریم به تدریج همه بخش‌های اقتصاد این کشور را به نابودی خواهد کشاند. در حالی که از گذشته مردم با کمبود مواد غذایی، سقوط ارزش پول ملی و تورم لجام‌گسیخته مواجه بوده‌اند، شاهد وخیم‌تر شدن شرایط هستند و در این میان نیکلاس مادورو بدون توجه به این شرایط قصد دارد حداقل تا سال ۲۰۲۴ بر این کشور بحران‌زده حکمرانی کند. مقامات سازمان ملل، آمریکا، اتحادیه اروپا و همسایگان ونزوئلا همگی انتخابات روز یکشنبه را به‌عنوان یک انتخابات دروغین محکوم کرده‌اند. در روزهای اخیر رسانه‌ها و فعالان اقتصادی منتظر موضع‌گیری ترامپ در قبال ونزوئلا بوده‌اند. او بارها تهدید کرده تحریم‌هایی علیه بخش نفت این کشور اعمال خواهد کرد.

نکته مهم این است که قبل از انتخابات، اتحادیه اروپا و همسایگان ونزوئلا به مادورو هشدار داده بودند که اگر به شیوه نادرست انتخابات برگزار کند تدابیر سختگیرانه‌تر علیه این کشور اتخاذ خواهند کرد. تحلیلگر آمریکای لاتین در مرکز اطلاعات اکونومیست می‌‌گوید: «تحریم‌های نفتی تاثیرات نابودکننده بر اقتصاد و ثبات داخلی این کشور و دولت آن دارد زیرا تاثیر آن بر درآمد دولت بسیار بزرگ خواهد بود.» در ماه‌های اخیر میزان تولید نفت ونزوئلا به ۴/ ۱ میلیون بشکه در روز کاهش یافته و این به معنای کاهش ۴۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۵ است. برخی کارشناسان در نهادهای تحلیلگر معتقدند اگر ضعف‌های ساختاری در مدیریت کلان سیاسی و اقتصادی ونزوئلا وجود نداشت و فساد گسترش پیدا نکرده بود، شرایط تا این اندازه بحرانی نمی‌شد.

عده زیادی از تحلیلگران معتقدند حتی اگر مخالفان مادورو به قدرت برسند ابزارهای لازم برای مقابله با شرایط وخیم اقتصادی در اختیار ندارند. البته برخی تغییرات قابل اجراست. برای مثال مبارزه با فساد مالی و جلب نظر نهادهای بین‌المللی برای دریافت وام می‌تواند به بهبود نسبی شرایط کمک کند. این باور وجود دارد که اصلاح رویه‌های مدیریتی می‌تواند به تدریج شرایط را بهتر کند اما دولت ونزوئلا تمایلی به تغییر رویه‌های کنونی نشان نداده و از به قدرت رسیدن مخالفان جلوگیری کرده است. کشورهای همسایه ونزوئلا از جمله مکزیک، پرو، اروگوئه، برزیل و آرژانتین خواستار آن شده‌اند که دولت ونزوئلا اجازه دهد مردم این کشور به‌طور مسالمت آمیز اعتراض خود را نشان دهند و دولت انتخابات آزاد برگزار کند تا مردم درباره آینده کشورشان تصمیم بگیرند.

پس از اعلام نتیجه انتخابات، مادورو پیروزی در انتخابات را پیروزی علیه امپریالیسم توصیف کرد و گفت انقلاب ادامه پیدا می‌کند. او بدون اشاره به برنامه‌ای شفاف برای بهبود شرایط اقتصادی کشور وعده داد تغییرات بزرگ ایجاد خواهد کرد اما چه کسی باور می‌کند او توانایی این کار را داشته باشد. او در ادامه سخنان خود تاکید کرد: «امروز تمام ونزوئلا پیروز شده است! دموکراسی پیروز شده است! صلح و آرامش پیروز شده است! امروز ما یک رئیس‌جمهوری مردمی داریم، رئیس‌جمهوری کارآمد!» متعاقب اعلام نتایج انتخابات، گروه لیما که از ۱۴ کشور آمریکای لاتین تشکیل شده و نیز کانادا، با انتشار یک بیانیه اعلام کردند مشروعیت انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا را به رسمیت نمی‌شناسند. در این بیانیه همچنین اعلام شد ۱۴ کشور سفرای خود را از ونزوئلا فرامی خوانند تا مشورت‌هایی صورت گیرد و موضعی یکپارچه در قبال وضعیت ونزوئلا اتخاذ شود.

در سال‌های اخیر نیمی از اقتصاد ونزوئلا از میان رفته و نرخ بیکاری به ۳۰ درصد رسیده است. همچنین پیش بینی می‌شود رشد تورم ادامه پیدا کند و اکنون مردم این کشور بحران زده باید با این واقعیت مواجه شوند که کشورشان به دلیل سیاست‌های غلط گذشته و پافشاری دولت مادورو بر ادامه آن سیاست ها، راهی پرمانع پیش رو دارد و دیگر از درآمدهای عظیم نفتی خبری نیست. همچنین میزان بالای بدهی خارجی بخشی بزرگ از درآمدها را می‌بلعد و از میان رفتن وجهه دولت سوسیالیست ونزوئلا در جهان سبب می‌شود هرگونه تلاش برای رفع بحران با موانع جدی مواجه باشد.