گزینههای تامین مالی خانهاولیها
صندوق پسانداز مسکن خانهاولیها که در سال ۹۳ و با هدف کمک به خانهدارشدن این گروه از متقاضیان راهاندازی شد، تنها تا قبل از شروع جهش ملکی، یعنی قبل از سال ۹۷، پوشش نسبتا موثر و کارآمدی برای خرید خانهاولیها ایجاد میکرد؛ اما پس از آن و به دنبال آغاز دوره جهش، این روش تامین مالی از گردونه تامین مالی مسکن خارج شد. با شروع دوره جهش در بازار مسکن از سال ۹۷، به دلیل نبود روشهای حمایتی تامین مالی، کاهش امکان پسانداز برای خانهاولیها، سبقت تورم ملکی از توان پسانداز خانهاولیها و همچنین عدمبهروزرسانی سقف وام خرید مسکن متناسب با تغییرات قیمت ملک، خانهاولیها بهناچار به حاشیه بازار رانده شده و عملا از دایره تقاضای موثر ملکی حذف شدند. اما شرایط فعلی بازار مسکن، با شرایط بازار در میانه دهه ۹۰ یعنی سالهایی که برخی خانهاولیها میتوانستند با استفاده از منابع پساندازی خود و با کمک صندوق وام خانهاولیها، صاحبخانه شوند، تفاوت زیادی دارد.
جهش طولانیمدت ملکی، افزایش شکاف بین قدرت خرید متقاضیان با قیمت مسکن و عدمتعریف مدلهای موثر تسهیلاتی، ضرورت بازتعریف نظام تامین مالی مناسب برای مسکن خانهاولیها را ایجاد کرده است. اما با گذشت چهار سال از شروع جهش ملکی، هنوز مدل موثر و کارآمدی برای تامین مالی خانهاولیها تعریف نشده است. بازار مسکن، هماکنون در مسیری قرار دارد که مدل صندوقهای پسانداز دیگر برای تامین مالی خانهاولیها کارآمد نیست و لازم است مدلها و الگوهایی موثر و متناسب با شرایط روز در این زمینه تعریف شود. دیدگاههای کارشناسی نشان میدهد که هماکنون شرایط به گونهای است که باید پکیج تامین مالی در این حوزه تعریف شود که تسهیلات بانکی تنها یک جزء آن محسوب میشود. در پرونده امروز، صاحبنظران حوزه مالی و کارشناسان مسکن، انواع مدلهای مالی موثر در تامین مالی مسکن خانهاولیها را که میتواند به تدوین بسته جامع سیاستگذاری برای متولی مسکن منجر شود، معرفی کردهاند.