لید+copy

 طبق گزارش بنیاد ملی علوم آمریکا (NSF)، ایران یکی از 10کشور اصلی صادرکننده دانشجو در مقاطع دکتری و پسا‌دکتری به ایالات متحده است. حدود 10‌هزار دانشجوی ایرانی در دانشگاه‌‌‌های آمریکا مشغول به تحصیل هستند. علاوه بر دانشجویان، افزایش مهاجرت در میان متخصصان و تکنیسین‌‌‌های کشور نیز دیده می‌شود. تعداد و آمار دقیقی از تعداد مهاجرت مهندسان وجود ندارد؛ اما گزارش‌‌‌های غیررسمی نشان می‌دهد مهاجرت در مهندسی‌‌‌های کامپیوتر، مکانیک و برق به اندازه‌‌‌ای زیاد بوده که به بدنه کارشناسی کشور آسیب قابل‌توجهی وارد کرده است. افزایش مهاجرت کادر درمان (پزشکان، پرستاران و سایر نیروهای حوزه بهداشت و درمان) در ایران یکی از چالش‌‌‌های جدی در سال‌های اخیر بوده است. این مساله نه‌تنها به کاهش دسترسی مردم به خدمات بهداشتی باکیفیت منجر می‌شود، بلکه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گسترده‌‌‌ای نیز دارد. دستمزدهای پایین، تاخیر در پرداخت حقوق، فشار کاری بالا و فرسودگی شغلی از مهم‌ترین دلایل مهاجرت کادر درمان برشمرده می‌‌‌شوند. مهاجرت بدون بازگشت نخبگان، در بلندمدت آسیب‌های شدیدی به کشور وارد خواهد کرد. از دست رفتن پایگاه علمی، پیری جامعه، کمبود نیروی متخصص، آسیب‌‌‌های روانی اجتماعی، آسیب‌‌‌های بهداشتی و... تنها تعداد اندکی از این آسیب‌‌‌ها هستند. این مهاجرت‌‌‌ها که به دنبال ایجاد شرایط بهتری برای زیست اقتصادی-اجتماعی اتفاق افتاده‌‌‌اند، توان کشور را خواهند کاست. بی‌‌‌تردید باید هرچه سریع‌‌‌تر تدابیری درست و منطقی اندیشید تا با علت‌‌‌های این چالش و نه معلول‌‌‌های آن مقابله کرد. «باشگاه اقتصاددانان» در این پرونده به بررسی علت‌‌‌ها و آسیب‌‌‌های مهاجرت نخبگان ایرانی به خارج از کشور پرداخته است.