با وجود رشد شدید قیمت ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال در طول چند ماه ابتدایی ۲۰۲۴، خبری از رشد مشابه برای توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی نیست
نفسهای آخر NFT؟
محبوبیت این توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی در آن سال‌به میزانی بود که دیکشنری کالینز NFT را به‌عنوان کلمه سال۲۰۲۱ خود انتخاب کرد. توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی تنها یک سرمایه‌گذاری ساده به‌شمار نمی‌رفتند و بسیاری از تحلیلگران و فعالان بازار بر این باور بودند که این توکن‌‌‌‌‌ها می‌توانند کاربرد‌‌‌‌‌ها و موارد استفاده بلاک‌چین را گسترش داده و‌میلیون‌ها کاربر جدید را به این فناوری نوین جذب کنند. با این حال با آغاز زمستان ۲۰۲۲ و سقوط ارزش بازار ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال، حجم معاملات توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی نیز کاهش شدیدی یافت و به‌سرعت از عناوین اخبار محو شدند، درحالی‌که در طول ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ بازار ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال موفق شد تا سقوط‌‌‌‌‌های قیمتی را جبران کند، مشابه این وضعیت برای توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی رخ نداد و به‌نظر می‌رسد که دیگر سرمایه‌گذاران بازار علاقه‌‌‌‌‌ای به این توکن‌‌‌‌‌ها ندارند.
شرایط نه‌چندان خوب بازار NFT
نام توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی بین سالیان ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ بر سر زبان‌ها افتاد و با آغاز فعالیت و تبلیغ افراد مشهور، ثروتمند، اینفلوئنسر‌‌‌‌‌ها و هنرمندان جوان این توکن‌‌‌‌‌ها توجهات بسیاری را به خود جلب کردند و ارزش بازار آنها با رشد ۶۰ برابری همراه شد. در طول اوج این بازار در سال۲۰۲۱، برخی توکن‌‌‌‌‌ها حتی به قیمت چند ده‌میلیون دلار به‌فروش رسیدند و بسیاری به کمک توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی ثروت زیادی را به‌دست آوردند. بازار NFT در این سال‌رشد انفجاری را تجربه کرد و مجموع فروش آن به ۱۷.۶میلیارد دلار رسید‌که نسبت به ۸۲میلیون دلار در سال۲۰۲۰ افزایش ۲۱هزار درصدی داشت. با وجود رشد شدید حجم معاملات توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی به بیش از ۲میلیارد دلار در اواسط سال۲۰۲۱، این رقم از آغاز ۲۰۲۲ تا اواخر ۲۰۲۳ در یک روند نزولی قرارگرفت و حتی به کمتر از ۵۰میلیون دلار رسید، درحالی‌که حجم معاملات به تنهایی نمی‌تواند معیار کامل و جامعی برای بررسی عملکرد توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی باشد، اما این کاهش شدید می‌تواند به‌وضوح نشان دهد که علاقه بسیاری از سرمایه‌گذاران بازار نسبت به خرید و معامله این توکن‌‌‌‌‌ها از بین رفته‌است.
البته بازار توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی به پایان مسیر خود نرسیده‌است و آغاز سال۲۰۲۴ نشان‌داد که این توکن‌‌‌‌‌ها همچنان می‌توانند در برخی شرایط دوباره در مرکز توجهات قرار بگیرند. در ابتدای ۲۰۲۴، یکی از توسعه‌‌‌‌‌دهندگان بیت‌کوین پروتکلی را به‌نام اردینالز ایجاد و عرضه کرد که به‌کاربران این امکان را می‌داد تا توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی را بر بستر این شبکه بلاک‌چینی محبوب بازار بسازند.
این نوآوری جدید و جذاب باعث شد تا بسیاری از توسعه‌‌‌‌‌دهندگان و سازندگان NFT فعالیت خود را در پروتکل اردینالز آغاز کرده و اکثر مجموعه توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی محبوب و قدیمی بازار را بر بستر بیت‌کوین عرضه کنند، بنابراین درحالی‌که از آغاز ۲۰۲۴ حجم معاملات ماهانه توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی به ۲۰۰ تا ۵۰۰میلیون دلار افزایش یافته‌است، اما تقریبا نیمی از این رقم به شبکه بیت‌کوین اختصاص دارد که در نتیجه هیجان و فرصت‌های سرمایه‌گذاری ایجادشده پیرامون اردینالز رخ‌داده‌است. علاوه بر آن، رشد حجم معاملات توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی از ۵۰میلیون به ۵۰۰میلیون دلار چندان قابل‌توجه نیست؛ زیرا بازار ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال هم‌اکنون در حال طی‌کردن یک روند مشابه سال۲۰۲۱ است و بیت‌کوین به‌طور مداوم اوج‌‌‌‌‌های قیمتی جدیدی را ثبت می‌کند که منجر به رشد ارزش کل بازار ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال به بیش از ۲.۴تریلیون دلار شده‌است.
در بازار‌‌‌‌‌های صعودی، حجم ورودی سرمایه به بازار ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال افزایش پیدا می‌کند و پروژه‌هایی مانند میم‌کوین‌‌‌‌‌ها موفق شدند تا روندی مشابه ۲۰۲۱ را تکرار کنند، با این حال این اتفاق برای توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی رخ نداده است و به‌نظر می‌رسد که دیگر هیجان و جذابیتی مشابه گذشته برای آنها وجود ندارد. کاهش حجم معاملات تاثیرات خود را بر روند‌‌‌‌‌های قیمتی این توکن‌‌‌‌‌ها نیز گذاشته‌است و بسیاری از خریداران مجموعه‌‌‌‌‌های محبوب توکن غیرمثلی گذشته هم‌اکنون در ضرر‌‌‌‌‌های سنگین قرار دارند و خریداری برای توکن آنها وجود ندارد.
پایان فعالیت توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی؟
درحالی‌که شرایط سرمایه‌گذاری توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی خوب به‌نظر نمی‌رسد، اما این نمی‌تواند به‌معنای ازبین‌رفتن صنعت توکن غیرمثلی باشد. اکثر کاربران و علاقه‌مندان به بازار ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال نمی‌دانند که توکن غیرمثلی یک فناوری کاملا نوین در سال۲۰۲۱ نبود و این توکن‌‌‌‌‌ها از سال۲۰۱۴ وجود داشته‌‌‌‌‌اند و مورد‌استفاده قرار می‌گرفتند.
حتی در شرایطی که این توکن‌‌‌‌‌ها مورد‌توجه عموم سرمایه‌گذاران بازار قرار ندارند، حجم معاملات چند صد‌میلیون دلاری عدد کمی به‌شمار نمی‌رود و نسبت به سالیان قبل از ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی جایگاه خود را در بازار ارز‌‌‌‌‌های دیجیتال و فناوری بلاک‌چین پیدا کرده‌اند.
ماهیت ثبت و انتقال مالکیت بر بستر بلاک‌چین یک ایده جذاب و کاربردی است که هم‌اکنون در پلتفرم‌‌‌‌‌ها و در اهداف مختلف مورد‌استفاده قرارگرفته‌است، بنابراین با وجود اینکه معمولا تنها آثار هنری NFT برای سرمایه‌گذاری و کسب سود معامله می‌شوند، اما توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی کاربرد‌‌‌‌‌ها و موارد استفاده مهم‌تری پیدا کرده‌اند که برای بسیاری از فعالان و توسعه‌‌‌‌‌دهندگان بلاک‌چین اهمیت بسیار بیشتری نسبت به حجم معاملات یا خرید و فروش آثار هنری دارد.
به‌عنوان مثال، به کمک این توکن‌‌‌‌‌ها ساخت و عرضه بازی‌های بلاک‌چینی امکان‌پذیر شده‌است و توسعه‌‌‌‌‌دهندگان این فرصت را پیدا کرده‌اند تا بازیکنان را صاحب واقعی آیتم‌‌‌‌‌ها کنند و راه‌های مختلفی را برای کسب سود در اختیار آنها قرار دهند که جذابیت این نوع از بازی‌ها را افزایش داده‌است.
همچنین در برخی پلتفرم‌‌‌‌‌ها، شرکت‌ها و شبکه‌‌‌‌‌ها توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی به‌عنوان مجوز فعالیت می‌کنند و از آنها برای مدیریت کنترل و دسترسی کاربران استفاده می‌شود. ثبت و احرازهویت کاربران یکی دیگر از موارد استفاده توکن غیرمثلی به‌شمار می‌رود و برخی پروژه‌ها به کمک این توکن‌‌‌‌‌ها احرازهویت را با حفظ حریم خصوصی انجام می‌دهند و به‌کاربران این امکان را می‌دهند تا به وسیله توکن منحصربه‌فرد و شناسنامه دیجیتال خود، در دیگر پلتفرم‌‌‌‌‌ها و برنامه‌‌‌‌‌ها نیز هویت خود را بدون به اشتراک‌‌‌‌‌گذاری اطلاعات خصوصی تایید کنند. توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی برای ثبت و دسترسی قابل‌اطمینان به داده‌ها نیز کاربرد دارند.
هم‌اکنون برخی برنامه‌های بلاک‌چینی فعال در حوزه پزشکی و سلامت از این توکن‌‌‌‌‌ها برای ذخیره سوابق پزشکی و داده‌های بالینی استفاده می‌کنند زیرا در حوزه مراقبت‌های بهداشتی صحت و اصالت سوابق پزشکی افراد از اهمیت زیادی برخوردار است و توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی این اطمینان‌خاطر را ایجاد می‌کنند که این سوابق از بین نمی‌روند و دستکاری نمی‌شوند، بنابراین درحالی‌که خرید و فروش آثار هنری به شکل توکن غیرمثلی ممکن است جذابیت خود را از دست داده باشد، اما پایان کار و فعالیت این توکن‌‌‌‌‌ها نزدیک نیست و فناوری، مزایا و کاربرد‌‌‌‌‌های بالقوه آنها را نمی‌توان نادیده گرفت. با پیشرفت فناوری بلاک‌چین و گسترش استفاده از این نوآوری، توکن‌‌‌‌‌های غیرمثلی می‌توانند اهمیت بسیار بیشتری در بازار پیدا کنند و با خدمات خود، مزایای قابل‌توجهی را در اختیار توسعه‌‌‌‌‌دهندگان و کاربران قرار دهند.
