شنبه هفته آینده برای نخستین بار انجام میشود
عرضه پیویسی در قالب قرارداد کشف پریمیوم در بورس کالا
تاریخ معامله نهایی قرارداد کشف پریمیوم پیویسی ۳۰ مرداد ماه سال جاری و فرمول محاسبه قیمت پایانی بهای اعلامی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در هفته قبل از معامله به علاوه پریمیوم خواهد بود.
همچنین تاریخ تحویل قرارداد کشف پریمیوم پیویسی، ۱۵ شهریور ماه سال جاری و تحویل محصول در این قرارداد تنها به صورت جامبوبگ اعلام شده است.
نوع تسویه معاملات به دو صورت نقدی و اعتباری بوده و مهلت تسویه کشف پریمیوم ۳ روز کاری بعد از معامله نهایی تعیین شده است.
به گزارش «کالاخبر» در اطلاعیه این عرضه آمده است: خریداران محصولات پتروشیمی مجاز به فروش محصولات خریداری شده در بازار نیستند و پرداخت مالیات همزمان با تسویه معامله نهایی الزامی است در غیر این صورت مسوولیت تاخیر در صدور حواله و جریمه انبارداری برعهده مشتری خواهد بود.
کشف پریمیوم چیست؟
کشف پریمیوم قراردادی است که در بازار فیزیکی بورس کالای ایران معامله میشود و به موجب آن، طرفین متعهد میشوند که در زمان مشخصی در آینده(تحویل، حمل یا بارگیری) کالا را براساس قیمت نهایی (قیمت مبنا به علاوه مابهالتفاوت توافق شده) معامله کنند.
خریدار بخشی از بهای معامله را در زمان توافق به فروشنده پرداخت کرده و تسویه بقیه وجه متعاقبا و براساس شرایطی انجام میشود که در زمان عقد قرارداد مشخص میشود.
مکانیزم این قرارداد به گونهای است که در ابتدای انجام توافق، طرفین باید قسمتی از ارزش حدودی معامله را نزد اتاق پایاپای به عنوان وجهالضمان تودیع کنند.
در این قرارداد، ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﻣﺒﻠﻎ ﻳﺎ درﺻﺪی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎسبه ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻳﺎ از ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺒﻨﺎ ﻛﺴﺮ میﺷﻮد و قیمت مبنا ﻗﻴﻤﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه در اﻃﻼﻋﻴﻪ ﻋﺮﺿﻪ، ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺑﻮرس اﻋﻼم میشود.
به این ترتیب، ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ زمانی بین طرفین منعقد میشود ﻛﻪ در ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم، ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم آن ﻃﺒﻖ ﺿﻮاﺑﻂ بورس شدهاند. اﻳﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ در زﻣﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﺑﺮاﺳﺎس ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ، ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻮرس ﻣﻴﺎن ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻗﺮارداد ﻛﺸﻒ ﭘﺮﻳﻤﻴﻮم ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺮارداد ﻧﻘﺪ، نسیه ﻳﺎ ﺳﻠﻒ ﻣﻨﻌﻘﺪ میشود.
ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ در این قراردادها از فرمول توافق شده بین طرفین و پریمیوم کشف شده در تالار قابل محاسبه است.
توضیح قرارداد کشف پریمیوم
برای روشن شدن فرآیند معاملات قرارداد کشف پریمیوم فرض کنید که شخصی نیازمند کالای مشخصی در آینده باشد و شخص دیگری نیز توانایی تامین این کالا را برای آینده داشته باشد. این دو شخص میتوانند وارد معامله شده و کالا را برای آینده مورد معامله قرار دهند؛ ولی مهمترین نکته در مورد این معامله بحث قیمت مبادله کالا در آینده و در زمان تحویل و فرمول قیمت مبنا برای تسویه ثمن معامله است.
طرفین معامله برای حل اختلاف نظرهای احتمالی میتوانند قیمت کشف شده در یک بازار قابل قبول دیگر یا قیمتی که توسط یک مرجع مشخص معرفی میشود را به عنوان قیمت مبنا انتخاب کرده و توافق کنند که قیمت نهایی (قیمت مبادله) برابر قیمتی با مابهالتفاوت مشخص نسبت به قیمت مبنا باشد که واژه پریمیوم در حقیقت همین مابهالتفاوت ذکر شده است و برای کشف شفاف آن، باید عرضه و تقاضا در قالب بازاری شفاف مثل بورس به رقابت بپردازند.به عنوان نمونه در این عرضه پیویسی، خریدار و فروشنده متعهد به مبادله کالا در آینده براساس نرخ مرجع قیمتی تعیین شده(در این معامله شرکت ملی صنایع پتروشیمی) به علاوه پریمیوم کشف شده هستند.
در روز عرضه، نرخ پایه پریمیوم در فرمول قیمت مبنا صفر در نظر گرفته میشود؛ خریدار و فروشنده با رقابت میتوانند این نرخ پایه را روی تابلوی معاملات نیز ثابت نگه داشته و صفر لحاظ کنند یا میتوانند آن را افزایش یا حتی کاهش دهند. اما در زمان سررسید قرارداد نیز قیمت پیویسی اعلامی از سوی نهاد مرجع در ضرایب مندرج در اطلاعیه عرضه ضرب میشود و حاصل آن با مبلغ پریمیوم کشف شده در روز عرضه جمع شده و قیمت نهایی معامله را مشخص میکند.
به این ترتیب، در روز عرضه و در فرآیند کشف پریمیوم نه کالایی تحویل میشود و نه ثمن معامله پرداخت میشود؛ بلکه خریدار و فروشنده با ارائه وجه تضمینهای لازم تنها متعهد به انجام معامله در روز سررسید شدهاند.
مزایای قرارداد کشف پریمیوم برای خریدار و فروشنده
مزیت اصلی اینگونه قراردادها نسبت به سایر قراردادها در آن است که در قرارداد کشف پریمیوم خریدار از رسیدن کالا و تامین به موقع اطمینان خاطر دارد.
حال آنکه در قراردادی مثل سلف خریدار باید از وضعیت مالی خوبی برخوردار باشد تا جنس موردنظر را پیشخرید کند؛ به این ترتیب بسیاری از خریداران، سرمایه مورد نیاز را برای تامین مواد اولیه مصرفی خود در اختیار ندارند، اما برای حفظ تولید آتی خود نیازمند تضمین هستند که این ضمانت به کمک قرارداد کشف پریمیوم امکانپذیر است.
ضمن اینکه فروشنده نیز این اطمینان را پیدا میکند که کالای تولیدی خود را در تاریخ سررسید میفروشد.
با معاملات کشف پریمیوم در بورس کالای ایران، هم تولیدکننده و هم خریدار اطمینان پیدا میکنند که در هر فصل، در زمینه تولید محصول و خرید مواد اولیه موردنیاز خود در بازار، مشکلی نخواهند داشت و این اتفاق به طور مستقیم تولید کشور را تحت تاثیر قرار میدهد.
در پایان این گزارش میافزاید: معاملات قراردادهای کشف پریمیوم که از نوع قراردادهای بلندمدت به شمار میرود، برای نخستین بار در بورس کالای ایران روی محصول وکیوم باتوم کلید خورد و تاکنون بر دو محصول قیر و وکیوم باتوم تعریف و مورد استفاده قرار گرفته و از هفته آینده پیویسی نیز از این ابزار معاملاتی بهره میگیرد.