صعود لیتیوم کربنات تا مرز ۶۰۰هزار یوآن به زیان خودروسازان انجامید
راند پایانی صعود فلزات باتری
در شرایطی که تقاضای چین برای خودروی الکتریکی ظرف سالهای اخیر محرک بهای فلزات مصرفی در تولید باتری الکتریکی بوده است، برخی حذف مشوق خرید خودروی برقی را پایانی بر روند صعود این محصولات می‌‌‌دانند، برخی از فعالان این بازار هم معتقدند که تقاضای جهانی برای خودروهای الکتریکی همچنان رو به افزایش است و افزایش تقاضای جهانی می‌‌‌تواند کاهش احتمالی تقاضا در بازار چین را جبران کند.
رکوردشکنی مجدد فلزات باتری الکتریکی
بهای لیتیوم‌کربنات در چین ظرف نیمه ماه نوامبر امسال رکورد تاریخی جدیدی را به ثبت رساند، به نحوی که این محصول ظرف روزهای یازدهم و چهاردهم نوامبر با نرخ 598هزار یوآن به‌ازای هر تن مورد معامله قرار گرفت. با وعده دولت چین برای مقابله با خریدهای سوداگرانه در این بازار و مقابله با احتکار، روند افزایش مستمر بهای این محصول در بازار چین متوقف شد و بهای این ماده اولیه مهم مصرفی در تولید باتری خودروهای الکتریکی تا روز جمعه هجدهم نوامبر با کاهش هفتگی 8/ 0درصدی تا 592هزار و 500یوآن به ازای هر تن عقب نشست. البته همچنان قیمت این محصول در بازار داخلی چین در بازه ماهانه افزایش 2/ 9درصدی و در بازه سالانه جهش 200درصدی را به ثبت رسانده است.
از اواسط سال 2020 با توجه به افزایش فزاینده تقاضا برای خودروهای الکتریکی در دنیا و عدم‌رشد متناسب عرضه فلزات مصرفی در تولید باتری خودروهای برقی، روند مستمر رشد بهای لیتیوم‌کربنات در دنیا آغاز شد و به این ترتیب بازارهای جهانی با رکوردشکنی مستمر بهای این محصول مواجه شدند. ظرف این بازه زمانی بارها سیاستگذاران کشورهای مختلف و فعالان بخش تولید خودروهای الکتریکی از لزوم افزایش عرضه لیتیوم سخن گفته‌‌‌اند؛ اما عدم‌افزایش عرضه همراستا با رشد تقاضا مانع از آن شده است که جلوی صعود بهای لیتیوم در بازارهای جهانی گرفته شود.
لیتیوم فلزی ضروری برای تولید باتری خودروهای برقی است و در شرایط کنونی محدودیت عرضه این محصول به مانعی جدی در مقابل اهداف تولیدی شرکت‌های سازنده خودروی برقی تبدیل شده است. در سال 2019 و قبل از شیوع ویروس کرونا در دنیا لیتیوم‌کربنات با نرخی در محدوده 60هزار تا 80هزار یوآن به‌ازای هر تن در بازار چین مورد معامله قرار می‌‌‌گرفت؛ اما پس از شیوع کرونا در چین و در دور اول قرنطینه در این کشور این محصول تجربه سقوط نرخ تا 50هزار یوآن به‌ازای هر تن را نیز داشت. در ادامه با فروکش‌کردن شیوع ویروس کرونا در دنیا و بازگشت تقاضا به بازارها این محصول وارد مسیر صعود نرخ شد، به نحوی که هفته گذشته تا مرز 600هزار یوآنی‌شدن نیز پیش رفت.
میزان ذخایر لیتیوم در کره‌زمین قابل ملاحظه است؛ اما فرآیند استخراج و استحصال این فلز هزینه‌‌‌بر است و به تکنولوژی پیشرفته‌‌‌ای نیاز دارد. مجموع این موارد باعث شده است تا تولید این فلز متناسب با صعود تقاضا در بازارهای جهانی افزایش پیدا نکند، بنابراین تامین لیتیوم کربنات پاشنه‌آشیل ساخت خودروهای برقی در دنیاست.
عزم چین برای مقابله با احتکار
ژو هوارونگ، رئیس شرکت خودروسازی دولتی Chongqing Changan Automobile چین، بخشی از صعود بهای لیتیوم‌کربنات در چین را نتیجه احتکار در این بازار دانست و خواستار مقابله دولت با احتکار مواد اولیه مصرفی در تولید باتری شد. افزایش هزینه تامین فلزات باتری باعث جهش هزینه تولیدکنندگان خودروی الکتریکی و زیان آنها شده است. به این ترتیب، هفته گذشته وزارت صنعت و فناوری اطلاعات چین اعلام کرد که نظارت خود بر زنجیره تامین باتری لیتیومی را افزایش می‌دهد تا به این ترتیب مانع تحمیل زیان به تولیدکنندگان خودروهای برقی شود.
این وزارتخانه در بیانیه‌‌‌ای که در وب‌سایت خود منتشر کرد، نوشت: با رشد انفجاری تقاضا برای خودروهای الکتریکی و وضعیت پیچیده کووید-19، زنجیره تامین باتری‌‌‌های لیتیومی در چین به‌شدت نامتعادل است. این وزارتخانه اعلام کرد که هرگونه احتکار، افزایش قیمت و رقابت ناعادلانه در زنجیره تامین مواد اولیه مصرفی در تولید باتری را مهار خواهد کرد. جهش بهای لیتیوم به زیان تولیدکنندگان خودروهای برقی در چین به‌رغم فروش سریع محصولات آنها منجر شده است. اگرچه عزم چین در مقابله با احتکار زمینه افت بهای این محصول را در بازارهای جهانی فراهم کرد؛ اما تاثیر این خبر بر این بازار محدود بود؛ چرا که به هر ترتیب این بازار با کسری قابل ملاحظه عرضه نسبت به تقاضا روبه‌رو بوده و این موضوع لاجرم صعود قیمتی در این بازار را به همراه خواهد داشت.
دولت چین ظرف دوسال اخیر بارها وعده مقابله با گرانی لیتیوم را داده؛ وعده‌‌‌هایی که با توجه به وضعیت عرضه و تقاضا در این بازار عملیاتی نشده و تنها تاثیری کوتاه‌مدت بر صعود نرخ گذاشته است. عمده لیتیوم دنیا از استحصال نمک تولید می‌شود؛ قطعی برق در استان سیچوان چین ظرف سه‌ماه سوم سال 2022 باعث شد تا استحصال لیتیوم از دریاچه نمک این منطقه کاهش داشته باشد و در میزانی کمتر از برنامه قرار گیرد. در عین حال، ادامه قرنطینه در استان چینگهای چین مزید بر علت شد و تامین زنجیره تولید لیتیوم‌کربنات در چین را با اختلال روبه‌رو کرد. به این ترتیب ظرف هفته‌‌‌های اخیر بازار با کسری بیشتری در عرضه لیتیوم‌کربنات مواجه شده است.
افول تقاضای خودروی برقی در چین
عزم چین برای کاهش انتشار آلاینده‌‌‌های کربنی در این کشور باعث شده است تا ظرف سالهای گذشته، مشوق‌‌‌هایی از سوی دولت برای خرید خودروهای الکتریکی در این کشور داده شود. حال دولت چین از پایان اعطای مشوق برای خرید خودروی برقی خبر داده و احتمال دارد که این تغییر رویه بتواند از میزان تقاضا برای خودروی الکتریکی در چین بکاهد. درحال حاضر چین بزرگ‌ترین مقصد خودروهای الکتریکی در دنیاست و کاهش تقاضای خودروهای الکتریکی در این کشور باعث می‌شود تا از تقاضا در این بازار کاسته شود و در ادامه باید منتظر کاهش نسبی تقاضا برای فلزات باتری بود. با این حال برخی تولیدکنندگان لیتیوم بر این باورند که حذف مشوق خرید خودروی الکتریکی در چین نمی‌‌‌تواند به عقبگرد محسوس و شتابان نرخ در این بازار منجر شود؛ چرا که در شرایط کنونی میزان تقاضای جهانی برای خودروهای الکتریکی بسیار بالاست و با کاهش تقاضای چین، فرصت برای سایر رقبا به منظور خرید خودروی الکتریکی فراهم می‌شود.
