وعده‌‌‌های مسوولان برای کاهش نرخ ارز نتوانست مانع اوجگیری حباب دارایی‌‌‌های طلایی شود
حباب در سکه حباب‌شکن
صعود سکه بورسی یا سقوط ریال؟
نقدینگی در اوج قیمت‌ها همچنان به بازار دارایی‌‌‌های بر پایه طلا سرازیر است. بانک‌مرکزی نرخ ارز را کاهشی پیش‌بینی می‌کند؛ اما رفتار معامله‌‌‌گران گواهی سکه و سکه فیزیکی نشان از آن دارد که فعالان این بازارها برآورد متفاوتی از آینده نرخ ارز در کشور دارند، به‌‌‌نحوی که ایجاد حباب سنگین برای دارایی‌‌‌های بر پایه طلا نیز مانع خرید آنها نمی‌شود. در شرایطی که حباب سکه در بازار فیزیکی از مرز 25درصد عبور کرده است، معامله‌‌‌گران گواهی سکه حاضر به خرید این دارایی با نرخی حدود 3درصد بیشتر از نرخ آن در بازار فیزیکی شده‌‌‌اند. در این شرایط عرضه ربع‌سکه از سوی بانک‌مرکزی در بورس‌کالا با توجه به قیمت عرضه نیز نتوانسته است به شکسته‌شدن حباب این دارایی منجر شود. در شرایط کنونی همچنان حباب ربع‌سکه در بازار فیزیکی حدود 5/ 47درصد است.
دارایی‌‌‌های طلایی به وعده‌‌‌های ارزی اعتنایی ندارند
سکه بورسی تا مرز 27میلیون تومان صعود کرد. این رشد نرخ همراستا با صعود سکه در بازار فیزیکی به این کانال قیمتی ظرف هفته پایانی بهمن‌ماه رقم خورد. رکوردشکنی مستمر قیمتی در بازار دارایی‌‌‌های بر مبنای طلا به رویه‌‌‌ای معمول در بازارهای مالی و فیزیکی کشور تبدیل شده است. اما تکرار این موضوع که نشان از واهمه سرمایه‌گذارن خرد و کلان از سقوط ارزش پول ملی و افزایش انتظارات تورمی دارد از اهمیت آن نمی‌‌‌کاهد. ظرف هفته پایانی بهمن‌ماه نرخ ارز در بازار آزاد درکانال 45هزار تومان تثبیت شد و در برخی ساعات به کانال قیمتی 46 هزار تومانی صعود کرد. این صعود نرخ در حالی در این بازار رقم خورد که رئیس کل بانک‌مرکزی با حضور در برنامه گفت‌‌‌وگوی ویژه خبری در روز یکشنبه 23بهمن‌ماه، نوسان نرخ ارز در کشور را کاهشی ارزیابی کرد. صحبت‌‌‌های رئیس کل بانک‌مرکزی و افزایش عرضه ارز در بازار به‌منظور کاهش التهابات قیمتی توانست نرخ ارز را از کانال قیمتی 46هزار تومانی دور کند؛ اما بر رفتار معامله‌‌‌گران دارایی‌‌‌های بر پایه طلا در بازار فیزیکی کشور و بازار مالی بورس‌کالا اثرگذار نشد. اگرچه نهادهای سیاستگذار مالی و پولی کشور به دنبال کنترل بهای ارز در بازار داخل با افزایش عرضه و ایجاد محدودیت در تقاضا هستند، این تصمیم تاثیری بر عملکرد فعالان بازار طلا ندارد.
حباب گواهی چند درصدی شد؟
اواسط روز چهارشنبه 26بهمن‌ماه میانگین نرخ فروش گواهی‌‌‌های سکه از بازار مالی بورس‌کالای ایران به 26هزار و 800تومان رسید، این در حالی بود که در همین زمان هر سکه تمام‌بهار آزادی طرح امام با نرخ 25میلیون و 950هزار تومان مورد معامله قرار گرفت. به این ترتیب در این روز معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس‌کالا، هر گواهی سکه را با نرخی در حدود 6/ 3درصد بالاتر از ارزش بنیادی خریداری کردند. به شکل بنیادی ارزش هر گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالای ایران برابر یک‌صدم نرخ معاملاتی فروش سکه در بازار فیزیکی است، اما روند عرضه و تقاضا می‌‌‌تواند گواهی سکه را در نرخی بالاتر یا پایین‌‌‌تر از ارزش بنیادی قرار دهد. معامله گواهی سکه با نرخی در حدود 6/ 3درصد بالاتر از ارزش بنیادی، آن هم در شرایطی که سکه در بازار فیزیکی نیز حباب بالایی دارد، نشان از آن دارد که انتظارات قیمتی فعالان بازار طلا به‌شدت افزایشی است. اواسط روز چهارشنبه 26بهمن‌ماه حباب سکه طرح امام در بازار فیزیکی به 5میلیون و 980هزار تومان رسید. به این ترتیب باید گفت سکه با حباب 23درصدی در این روز در بازار معامله شد. در چنین شرایطی فروش گواهی سکه با نرخی در حدود 5/ 3درصد بالاتر از ارزش بنیادی بیانگر حباب 5/ 26درصدی روی گواهی سکه است.
صندوق‌های طلا نیز ظرف روزهای پایانی بهمن‌ماه مجددا با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی مورد معامله قرار می‌‌‌گیرند. در زمان تنظیم این گزارش در اواسط روز چهارشنبه 26بهمن‌ماه، هر واحد صندوق طلای لوتوس به‌عنوان پرمعامله‌‌‌ترین صندوق طلا در بازار مالی بورس‌کالا با نرخی در حدود 3/ 3درصد بالاتر از ارزش بنیادی معامله شد.
عرضه ربع‌سکه بورسی، بازار را عقب نراند
در شرایطی که دارایی‌‌‌های بر پایه طلا و به‌خصوص ربع‌سکه در بازار فیزیکی با حباب بالایی معامله می‌‌‌شوند، بانک مرکزی نسبت به عرضه ربع‌سکه در بازار مالی بورس‌کالا اقدام کرد. این اقدام، تصمیمی درست در جهت شکستن حباب ربع‌سکه بود و تا حدی نیز در این زمینه موفق بود؛ اما قیمت عرضه باعث می‌شود امکان کاهش بیشتر نرخ و کوچک‌شدن بیشتر حباب وجود نداشته باشد. عرضه ربع‌سکه بانک‌مرکزی با نرخی در محدوده 8میلیون تومان را می‌‌‌توان نشانه پذیرش کف قیمت این دارایی از سوی نهاد عرضه‌‌‌کننده نیز تلقی کرد.
کم‌‌‌محلی طلای داخلی به سیگنال جهانی
دارایی‌‌‌های طلایی ظرف یک‌هفته اخیر از نوسان طلای جهانی سیگنال کاهشی دریافت کردند. طلا ظرف روزهای ابتدایی فوریه کانال قیمتی 1900دلاری را از دست داد و تا کف نرخ هزار و 830دلار به‌ازای هر اونس تا اواسط روز چهارشنبه پانزدهم فوریه عقب نشست، در حالی که امیدواری به کاهش سیاست انقباضی از سوی فدرال‌رزرو برای جلوگیری از بروز رکود اقتصادی زمینه رشد بهای طلا ظرف ژانویه 2023 را فراهم کرد. انتشار داده‌‌‌های تورم آمریکا برای ماه ژانویه بیش از انتظار و تاکید جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو مبنی بر مهار تورم باعث شد تا فعالان بازار جهانی از تشدید سیاست انقباضی با رشد بیشتر نرخ بهره واهمه داشته باشند. به این ترتیب در حالی که بر ارزش شاخص دلار آمریکا افزوده شد، سرمایه از بازارهای مالی و کالایی دنیا خارج شد. فدرال‌رزرو همان‌گونه که انتظار می‌‌‌رفت نرخ بهره را برای ماه ژانویه 25واحد افزایش داد و به 75/ 4واحد رساند.
جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو در آخرین سخنرانی خود در باشگاه اقتصاددان واشنگتن‌دی‌‌‌سی اعلام کرده بود که این نهاد مالی به دنبال تورم 2درصدی است و در صورتی که تورم برای ماه ژانویه به میزان مورد انتظار کاهش نیابد، احتمال افزایش بیشتر نرخ بهره وجود دارد. در این شرایط اعلام تورم 4/ 6درصدی برای ماه ژانویه که فراتر از پیش‌بینی 2/ 6درصد اقتصاددانان بود، احتمال رشد بیشتر نرخ بهره را مطرح کرد. سرمایه‌گذاران انتظار دارند که نرخ بهره تا ماه ژوئیه به 2/ 5درصد برسد. تحقق این پیش‌بینی، خبری منفی برای دارندگان طلا تلقی می‌شود. با این حال بالا بودن انتظارات تورمی در بازار داخل به میزانی جدی است که افت بهای طلای جهانی اثرگذاری کاهشی محدودی بر بازارهای داخلی دارد.
