شروع آرام فرابورس در سال جدید
در روزهای پایانی سال گذشته ارزش سهام در بورس و فرابورس زیر فشار عرضه، افت محسوسی را تجربه کرد. به عبارت دیگر، نیاز فعالان بازار اعم از حقوقی و حقیقی به نقدینگی در روزهای انتهایی سال و همچنین تسویه اعتبارات از سوی کارگزاری‌ها در این بازه زمانی فشاری مقطعی در سمت عرضه سهام به وجود آورد. از آنجا که محرک‌های قابل توجهی برای تحریک متقاضیان بالقوه در سمت خرید سهام وجود نداشت، افت نسبتا زیادی در ارزش سهام رقم خورد. اما این روند در دو روز پایانی سال به دلیل اتمام مهلت تسویه اعتبارات و عدم امکان نقد کردن سهام مطابق دستورالعمل تسویه معاملات موسوم به T+۲ متوقف شد و در نتیجه شاهد بهبود عملکرد سهامداران در سمت خرید و افزایش میانگین قیمت سهام و شاخص فرابورس بودیم. نماگر اصلی فرابورس در این دو روز رشد قابل‌ملاحظه ۱۶ واحدی را ثبت کرد تا بخشی از افت‌های این نماگر طی معاملات اسفندماه جبران شود.
در سال جدید نیز روند رو‌به رشد قیمت‌ها ادامه یافت. سیر صعودی ارزش سهام طی ایام نوروزی را می‌توان در حذف فشار فروشی دانست که عموما در آستانه سال نو بر دوش سهام سنگینی می‌کند. بنابراین، با عبور از این دوره و همچنین انتشار گزارش‌های ماهانه شرکت‌ها برای اسفندماه تقاضا در سهام تقویت شد و رشد قیمت را رقم زد.
با وجود این، برآیند معاملات در چهار روز معاملاتی نخست سال نو، از حضور کمرنگ بازیگران بازار حکایت دارد. چنان که انتظار می‌رفت ارزش معاملات مطابق روال هر ساله به دلیل تعطیلات نوروزی افت کرد. میانگین ارزش معاملات خرد سهام بازارهای اول و دوم در چهار روز معاملاتی سال جدید نسبت به متوسط اسفندماه سال گذشته حدود یک‌سوم کاهش یافت و به سطح تقریبی ۱۶ میلیارد تومان رسید.
رصد اخزاها
همان طور که اشاره شد دادوستد اوراق در بازار بدهی نیز همچون سهام عمدتا در غیاب فعالان بازار به ویژه سرمایه‌گذاران نهادی دنبال شد. همین موضوع در کاهش چشمگیر ارزش معاملات اوراق خزانه طی معاملات سال جدید انعکاس یافت. به لحاظ آماری، میانگین ارزش معاملات اسناد خزانه طی دادوستدهای چهار روز نخست سال نو نسبت به اسفند ماه سال ۹۶ حدود ۸۵ درصد کاهش یافته است. به عبارت دقیق‌تر، مشارکت‌کنندگان بازار بدهی در اسفندماه به‌طور متوسط حدود ۱۱۵ میلیارد تومان اوراق خزانه مبادله کرده‌اند که این رقم در ایام نوروزی با ریزشی چشمگیر به سطح ۱۶ میلیارد تومان افت کرده است.
طی روزهای پایانی سال گذشته شاهد عرضه اوراق جدید خزانه از سوی خزانه‌داری کل کشور بودیم. با عرضه اوراق جدید و فشار فروش از سوی فعالان بازار به دلیل نیاز به نقدینگی شاهد افت قابل‌توجه قیمت اوراق خزانه و رسیدن آن به پایین‌ترین سطوح بودیم. با توجه به رابطه معکوس قیمت و بازده اوراق، بازده کل این اوراق با افت قیمت افزایش معناداری نشان داد به نحوی که میانگین بازده کل اوراق خزانه در روزهای پایانی سال گذشته-بیست‌وششم اسفندماه- به سطحی فراتر از ۲۴ درصد رسید. اما این روند در دو روز پایانی سال گذشته و همچنین معاملات سال جدید پایدار نماند.
چنان که در گزارش‌های پیشین نیز اشاره شد افزون بر عوامل مزبور ابهام در سرنوشت نرخ سود بانکی نیز در سیر صعودی بازده این اوراق تاثیر قابل‌توجهی داشت. در آن دوره زمانی سیاست‌گذار پولی برای مهار جهش‌های قیمتی در بازار ارز دست به سیاست‌های انقباضی پولی از جمله افزایش مقطعی نرخ سود زد. همین امر در جهش نرخ بازده اوراق خزانه موثر افتاد و رونق بیشتر بازار بدهی را در پی داشت.این موضوع وقتی اهمیت می‌یابد که به روند شاخص ارزی کشور طی ایام نوروزی توجه کنیم. یکی از مهم‌ترین خبرها طی چند روز اخیر عبور نرخ دلار از مرز روانی ۵ هزار تومانی بود. با توجه به اثرات روانی این موضوع و تصمیمات متزلزل سیاست‌گذار باید دید چه واکنشی به تحولات اخیر در بازار ارز صورت خواهد گرفت. بنابراین فعالان بازار بدهی در روزهای آینده احتمالا نظاره‌گر واکنش مقامات پولی به نوسان‌های بازار ارز هستند که می‌تواند از رهگذر دستکاری نرخ سود بانکی، بازده اوراق بدهی را دستخوش تغییر کند.
مروری بر معاملات سال جدید
چنان که اشاره شد فرابورس ایران معاملات کم‌رمقی را پشت‌سر گذاشت اما تک‌نمادهایی بودند که در مرکز توجه سهامداران بازار اول و دوم قرار داشتند. یکی از اتفاقات مهم در روز پایانی معاملات سال گذشته، عرضه سهام شرکت تبرک برای نخستین‌بار در بازار دوم فرابورس بود. مطابق سنت عرضه‌های اولیه سهام نماد تازه وارد «تبرک» با استقبال سهامداران روبه‌رو شد. به‌طوری که در نخستین روز معاملاتی سال جدید حدود ۶۰ درصد نقدینگی فعال در دو بازار اول و دوم به سهام شرکت تبرک اختصاص یافت. به عبارت دقیق‌تر، بیش از ۹ و نیم میلیارد تومان سهم «تبرک» در روز نخست معاملات سال جدید در بین سهامداران دست‌به‌دست شد. ارزش معاملات خرد بازارهای اول و دوم در دومین روز معاملاتی سال نو به نزدیکی ۱۶ میلیارد تومان رسید. بیش از نیمی از جریان نقدینگی روز دوم در سهام دو نماد بیمه سامان و گروه کارخانجات تبرک به گردش درآمد. به بیان دقیق‌تر، حدود ۸ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان (۵۱ درصد) از ارزش کل معاملات به این دو نماد تعلق داشت. نماد معاملاتی «زاگرس» در سومین روز معاملات سال ۹۷ بالاتر از نماد تبرک در صدر فهرست نمادها با بیشترین ارزش معاملات قرار گرفت. هر چند ارزش معاملات خرد سهام به سطح ۱۳ میلیارد تومان رسید اما زاگرس با اقبال سهامداران روبه‌رو شد و ارزش سهامش رشد مناسبی را ثبت کرد. در مجموع می‌توان نماد «زاگرس» را در کنار «تبرک» و «بساما» از پرمعامله‌ترین سهام فرابورس طی هفته نخست سال نو دانست.
در روز هشتم فروردین اما جریان معاملات به گونه‌ای دیگر رقم خورد. در این روز شاهد رشد روزانه ارزش معاملات بودیم. در بین نمادهای مختلف این دو بازار، سهام بیمه سامان بیشترین گردش را به ثبت رساند. بررسی جریان معاملات نشان می‌دهد که تحرک سهامداران اصلی این شرکت و جابه‌جایی سهام بین شرکت‌های سرمایه‌گذاری سامان و بانک سامان مهم‌ترین دلیل رشد گردش نقدینگی در این سهم بوده است.
ارسال نظر