آیا می‌توان به نجات بورس خوشبین بود؟
باریکه امید بازار سهام
در آینه ارقام
از این‌رو دماسنج اصلی بازار سرمایه طی هفته گذشته تا سطح یک‌میلیون و ۳۱۳هزار واحد عقب‌نشینی داشت. نماگر هموزن بازار یادشده نیز طی هفته‌گذشته کاهشی ۱/ ۳درصدی را به ثبت رساند و در سطح ۳۸۰هزار واحد قرار گرفت؛ این در حالی است که در مجموع طی چهار روز معاملاتی هفته اخیر حدود ۱۰۳۲میلیارد‌تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شد و بیشترین خروج پول هفتگی پس از ۸ هفته متوالی به ثبت رسید. بر این اساس بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که ارقام و اعداد یادشده در جریان دادوستدهای هفته گذشته هشداری جدی به بازار می‌دهد، چراکه ارزش معاملات در آخرین روز معاملات هفته اخیر در کمترین مقدار خود از روزها و ماه‌های اخیر قرار گرفته است، به‌طوری‌که در جریان معاملات روز شنبه نماگر اصلی بورس تهران در مدار نزولی پایدار باقی ماند و با ثبت زیان ۱۶/ ۱درصدی به محدوده یک‌میلیون و ۳۳۰هزار واحد بازگشت؛ این در حالی است که نماگر هموزن بازار نیز در این روز کاهش ۶۲/ ۱درصدی را به خود دید و تا سطح ۳۸۶هزار واحد عقب‌نشینی داشت.
مجموع ارزش معاملات خرد سهام در روز ابتدایی هفته در سطح هزار و ۵۷۳میلیارد‌تومان قرار گرفت، ضمن اینکه در این روز حدود ۴۲۸میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام خارج شد و برای سیزدهمین‌مرتبه بیش از ۴۰۰میلیارد تومان خروج پول در سال‌جاری به ثبت رسید، در جریان روند رکودی بازار سرمایه در روز یادشده گروه «خودرو و ساخت قطعات» بیش از ۹۲میلیارد‌تومان و صنعت «فرآورده‌های نفتی» با خروج پول بیش از ۵۱میلیارد‌تومانی بیشترین خروج سرمایه حقیقی درمیان صنایع را داشتند، در مقابل گروه «محصولات کاغذی» با جذب نقدینگی حدود ۸۰میلیون تومانی در صدرجدول ورود نقدینگی صنایع قرار گرفت. در ادامه روند معاملاتی بورس تهران در هفته گذشته، نماگر اصلی بازار سهام در روز یکشنبه با کاهش ۶۷/ ۰درصدی در سطح یک‌میلیون و ۳۲۲هزار واحد قرار گرفت و کمترین مقدار از ۱۴ اسفند سال۱۴۰۰ را به خود دید. نماگر هموزن بازار نیز در این روز با کاهش ۰۴/ ۱درصدی در سطح ۳۸۲هزار واحد قرار گرفت. از طرفی مجموع ارزش معاملات خرد سهام در روز یادشده رقم هزار و ۴۶۹میلیارد‌تومان را به ثبت رساند، ضمن اینکه حدود ۲۷۷میلیارد‌تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام خارج شد.
بازار سرمایه در سومین روز معاملاتی هفته نیز بر مدار نزولی باقی ماند و باز‌هم شاهد رکوردشکنی در رکود معاملات خرد سهام بودیم، به‌طوری‌که در روند معاملات بورس دوشنبه شاخص‌کل بورس تهران با افت ۲۵/ ۰درصدی تا محدوده یک‌میلیون و ۳۱۸هزار واحد عقب‌نشینی کرد و شاخص هموزن نیز همگام با نماگر اصلی بازار زیانی ۲۶/ ۰درصدی را به ثبت رساند.
علاوه‌بر این، در جریان دادوستدهای بازار سرمایه در روز دوشنبه مجموع ارزش معاملات خرد سهام با کاهش ۶/ ۲۳درصدی در مقایسه با روز گذشته رقم هزار و ۱۲۲میلیارد‌تومان را به ثبت رساند و در کمترین سطح از ۶ بهمن سال۱۴۰۰ قرار گرفت، ضمن اینکه حدود ۱۹۷میلیارد‌تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام خارج شد.
نهایتا در آخرین روز معاملاتی هفته نماگر اصلی بازار سهام با کاهش ۳۷/ ۰درصدی تا سطح یک‌میلیون و ۳۱۳هزار واحد عقب‌نشینی کرد و نماگر هموزن نیز با ثبت زیان ۲/ ۰درصدی در محدوده ۳۸۲هزار واحد قرار گرفت، به‌طوری‌که در معاملات روز سه‌شنبه نیز مجموع ارزش معاملات خرد سهام در سطحی پایین‌تر از دو‌هزار‌میلیارد تومان باقی ماند و با کاهش ۷/ ۱درصدی در مقایسه با روز گذشته به محدوده هزار و ۹۳میلیارد‌تومان رسید.
در این میان حدود ۱۲۹میلیارد‌تومان سرمایه حقیقی در جریان معاملات روز یادشده از بازار خارج شد؛ این در حالی است که با نزدیک‌شدن نماگر اصلی بازار سرمایه به محدوده حمایتی معتبر یک‌میلیون و ۳۰۰هزار واحد حساسیت فعالان بازار به‌عملکرد بورس تهران در این محدوده دوچندان شده است.
چراکه بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقدند با ازدست‌رفتن این محدوده حمایتی معتبر و مهم احتمالا بازار با شوک منفی هیجانی همراه شود و در کوتاه‌مدت نتوان چشم‌انداز مثبتی برای آن متصور شد.
التهاب تورم
بر اساس روند معاملات بازارهای جهانی طی روزهای اخیر و همچنین صحبت‌های جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا پیرامون تصمیمات مطروحه در اوپک‌پلاس به‌نظر می‌رسد سیاست‌های مطروحه درخصوص کنترل تورم همچنان به افزایش نرخ بهره منجر شود، چراکه رئیس‌جمهور آمریکا پس از تصمیم اعضای اوپک برای کاهش تولید نفت از به‌کارگیری و جست‌وجوی منابعی جایگزین خبر داد پس از تصمیم اوپک‌پلاس برای کاهش تولید، قیمت نفت‌خام ۲ درصد افزایش یافت، از این‌رو با توجه به رشد مجدد قیمت نفت که به افزایش فشارهای تورمی منجر می‌شود، انتظار می‌رود بانک‌های مرکزی مجبور شوند نرخ‌های بهره را همچنان بالا ببرند؛ زیرا بررسی‌های صورت‌گرفته از افزایش نرخ بهره آمریکا تا سطح ۵/ ۴ تا ۷۵/ ۴درصدی در سه‌ماه دوم ۲۰۲۳ خبر می‌دهند، از این‌رو احتمالا سیاست‌های اتخاذشده در کشورهای کانادا و انگلیس و همچنین بانک مرکزی اروپا نیز به افزایش نرخ بهره منجر خواهد شد و در پی آن تقاضا برای کامودیتی‌ها هم کاهش خواهد یافت، ضمن اینکه در شرایط کنونی چشم‌انداز قیمت انرژی همچنان افزایشی است و با احتمال کاهش تقاضا در کامودیتی‌ها خطر تشدید رکود در بازارهای جهانی وجود دارد. علاوه‌بر این اغلب تحلیلگران اقتصادی بر این باور هستند که افزایش قیمت حامل‌های انرژی مهم‌ترین نقش را در رشد فزاینده تورم تولیدکننده منطقه یورو داشته است. افزایش تورم تولیدکننده به‌همراه رشد قیمت‌های مصرف‌کننده نگرانی‌ها درباره تاثیر منفی فشارهای تورمی بر رشد اقتصادی منطقه یورو را تشدید کرده، چراکه این مساله فشارها بر بانک مرکزی اروپا برای افزایش بیشتر نرخ بهره را بیشتر کرده است. از طرفی قیمت مس به‌رغم بهبود بازار داخلی چین با کاهش مواجه شده است؛ این در حالی است که به‌رغم وضعیت خوب بازار چین، نگرانی‌ها در زمینه رکود اقتصاد جهانی، بازار کامودیتی‌ها را تحت‌فشار قرار داده است.
در چنین شرایطی بورس تهران نیز که غالبا کالامحور است تحت‌تاثیر قرار گرفته و متناسب با تغییرات موجود در بازارهای جهانی تغییر وضعیت خواهد داد. این در حالی است که علاوه‌بر موارد ذکرشده، بی‌خبری از مسائل برجام و ابهامات سیاسی- اقتصادی متاثر در بورس تهران روند معاملات بازار را در شرایطی قرار داده که نمی‌توان شرایط خوبی برای آینده معاملات بورس تهران متصور شد؛ مگر اینکه نرخ دلار نیمایی افزایش یابد تا با تک‌نرخی شدن دلار و کاهش شکاف قیمتی موجود میان دلار نیمایی و دلار بازار آزاد، روند معاملات بورس تهران بهبود یابد. همچنین با درنظرگرفتن عملکرد خوب شرکت‌ها در ۶ماه نخست، عملکرد مطلوب شرکت‌ها در سه‌ماه پیش‌رو می‌تواند به دیگر عامل بهبود روند معاملات بازار سهام بدل شود.
