جدال ریسک بورس و گزارش‌های مطلوب
در نگاهی کلان مشاهده می‌شود که بازارهای جهانی با نوسان‌های زیادی همراه هستند. به‌عنوان مثال نفت در یک روز معاملاتی ممکن است تقریبا ۷ دلار در یک بشکه نوسان قیمتی را تجربه کند. نبود شرایطی مطلوب و باثبات در بازارهای جهانی را می‌توان از دلایل چنین موضوعی درنظر گرفت. آن‌طور که به‌نظر می‌رسد در بازارهای جهانی ترس‌هایی که ناشی از افزایش شدید نرخ بهره از سوی بانک‌های مرکزی وجود داشت تا حدی فروکش کرده‌است. به اعتقاد بنده بانک‌های مرکزی احتمالا از این پس عمدتا سیاست‌های جسورانه و محکمی را اتخاذ نکنند، اما نکته حائزاهمیت شرایط کشور چین بوده، اینکه بازارهای جهانی تحت‌فشار هستند و با عدم‌رونق در جریان معاملات مواجهند نیز به همین موضوع بازمی‌گردد. اخباری که از سوی چین به دنیا مخابره می‌شود مبنی‌بر افزایش مبتلایان به کویید- ۱۹ است؛ در واقع این مهم باعث شد تا اغلب کامودیتی‌ها شرایط مناسبی را برای رشد نداشته باشند. به‌نظر می‌رسد در فصل نخست سال۲۰۲۳ احتمالا قیمت‌ها تا حدی بهتر از شرایط فعلی باشند. به‌عبارتی تا پایان سال‌شمسی در صورتی‌که وضعیت چین تا حدی تثبیت شود و رو به وخامت نگذارد، شاید قیمت‌ها با افت سنگینی مواجه نشوند. بررسی وضعیت داخلی نیز حاکی از این بوده که در حال‌حاضر بازار سرمایه از چند جانب تحت‌شرایط مبهمی قرار گرفته و مهم‌ترین ابهامی که اکنون به‌وضوح مشاهده می‌شود مربوط به شرایط سیاسی کشور است. از طرفی ناآرامی‌های اخیر نیز دیگر موضوع مورد‌توجه به‌شمار می‌رود. بازار سرمایه نیز به‌عنوان بازاری ریسک‌گریز طبیعتا ترجیح می‌دهد در شرایطی آرام و باثبات اقدام به تصمیم‌گیری کند. از دیگر رویداد‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حائزاهمیت نیز نزدیکی به فصل بودجه‌دولت است و به‌زودی اعداد و ارقام منتشر خواهند شد. همیشه در این روزها با چالش‌های بزرگی مواجه بودیم، از نرخ گاز گرفته تا نرخ بهره مالکانه و خیلی هزینه‌های دیگری که ممکن است در بودجه تنظیم‌‌شود، می‌تواند برای معامله‌گران بازار سهام چالش‌برانگیز باشد. این موضوعی بوده که بازار سهام وزن قابل‌توجهی به آن داده است. حتی در هفته گذشته گمانه‌زنی‌هایی پیرامون دلایل استعفای رئیس سازمان بورس و اوراق‌بهادار مبنی‌بر ضرورت تغییر و بهبود بندهایی از بودجه بوده‌است. حال باید دید که چه تصمیماتی در بودجه اتخاذ می‌شود، چراکه بازار به‌دقت چنین مواردی را رصد می‌کند. پیش‌بینی می‌شود که بندهای خطرناکی به اندازه بندهای بودجه سال۱۴۰۱ در بودجه۱۴۰۲ نداشته باشیم. از سویی تصمیمات یک‌طرفه دولت چالش‌هایی را برای معامله‌گران ایجاد خواهد کرد. به‌عنوان مثال در صنایعی نظیر دارو، تایر، شوینده و غیره مشاهده می‌شود که همچنان تصمیمات دولتی و قیمت‌گذاری‌هایی که این نهاد به‌دنبال آن بوده نیز می‌تواند تداوم پیدا کند. دیگر نکته مورد‌توجه معامله‌گران به افزایش نرخ بهره بازمی‌گردد، نرخ «اوراق‌گام» به‌شدت افزایش پیدا کرده‌است و به‌طور کلی نرخ بهره بدون‌ریسک با توجه به افزایشی که صورت‌گرفت، به‌عنوان رقیب برای بازار سرمایه تلقی می‌شود. تمام این موارد باعث شد، با وجود اینکه اغلب سهام شرکت‌ها در محدوده ارزنده قیمتی هستند اما معامله‌گران تصمیمی در راستای خرید سهام نگیرند. در عین‌حال در صورتی‌که ریسک‌های جدیدی متوجه بازار سهام نشود، انتظار نمی‌رود که بازار وارد فاز ریزش و نزول قیمتی شود. در حال‌حاضر دلار را می‌توان از مهم‌ترین پارامترهای معاملاتی بازار سهام درنظر گرفت. افزایش نرخ دلار نیمایی به سمت دلار بازار آزاد موضوعی است که مورد‌توجه اهالی بازار قرار گرفته است. احتمالا در ماه‌های آینده دلار نیمایی به سمت ارقامی همچون ۳۰هزار‌تومان حرکت کند. بر این اساس دلار می‌تواند از دیگر محرک‌های بازار سهام درنظر گرفته شود. در هفته پیش‌رو گزارش‌های ماهانه منتشر خواهند شد؛ هرچند در ۲ روز گذشته نیز برخی از شرکت‌ها گزارش عملکرد خود را روانه کدال کردند. اغلب شرکت‌ها در صنعت سیمان گزارش‌های خود را روانه بازار کرده و اعداد و ارقام مطلوب و قابل‌توجهی در برخی از شرکت‌ها به‌چشم می‌خورد. در همین راستا صادرات با نرخ‌هایی مناسب در برخی شرکت‌ها و گزارش‌های عمدتا قوی مورد‌توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفت. دارویی‌ها و شرکت‌های پخش نیز گزارش‌های مناسبی را منتشر کرده‌اند. گزارش‌های کم‌تعداد فولادی‌ها نیز تاکنون معقول بود. سایر گزارش‌ها نیز نسبتا مطلوب ارزیابی می‌شوند. پیش‌بینی می‌شود که در ماه جاری برخی از گزارش‌ها قابل‌توجه باشند و احتمال می‌رود که فولادسازان عملکردی بهتر از ماه گذشته ارائه دهند. گروه کاشی باثبات در حال پیش‌روی است و انتظار گزارش‌های خوب وجود دارد. نکته قابل‌توجه به رشد نرخ دلار بازار آزاد بازمی‌گردد. به‌نظر می‌رسد یکسری انتظارات تورمی شکل‌گرفته و یک تقاضایی را شاید برای محصولات ایجاد کند. در همین راستا برخی از شرکت‌ها مخصوصا آنهایی که فروش داخلی دارند، ارقام فروش بهتری نسبت به ماه قبل را به‌ثبت برسانند. در مورد سایر شرکت‌ها نمی‌توان به‌صورت شفاف پیش‌بینی کرد، اما احتمالا در گروه پتروشیمی شاهد گزارش‌های معقولی نباشیم. هرچند انتظار می‌رود اوره‌سازان گزارش‌هایی مطلوب ارائه کنند. روانکار‌ها نیز شاید به‌خوبی ماه قبل گزارش عملکردی مطلوب نداشته باشند. نکته دیگر در مورد بازار به موضوع حمایت‌ها بازمی‌گردد. شاخص‌های سهامی روند ریزشی سنگینی را در بخشی از مهر و آبان تجربه کردند. سازمان بورس و سایر سیاستگذاران به سمت موارد حمایتی از بازار سهام با استفاده از یکسری ابزارها حرکت کردند. به‌نظر می‌رسد این سیاست حمایتی تا حدی به بازار کمک کرد اما نکته مورد‌توجه برای بازار مخابره پیام‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قوی از طرف دولت به صنایع و شرکت‌ها است؛ مبنی‌بر اینکه قصدی جدی برای حمایت از بازار سرمایه وجود دارد. واقعیت اینجاست که بازار سهام در هر زمانی‌که دولت اراده داشت، توانست صعود کند. اگر پیام‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مثبت از سمت دولت به بازار ارسال‌شود، همچون کاهش نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، کنترل نرخ بهره و غیره احتمالا بازار تاثیرات مثبت این‌چنین مواردی را دریافت کند.
