سردرگمی بورس در جهت‌یابی
علی محمدی/ دنیای اقتصاد
دنیای اقتصاد-آرش معلمی: بازار سهام روز یکشنبه را در حالی به پایان برد که شاخص‌های اصلی آن به نسبت روز شنبه نوسانات محدودی را به‌ثبت رساندند، به‌طوری‌که شاخص‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران رشد اندک 0.18درصدی را تجربه کرد و در محدوده 2میلیون و 234هزار واحد قرارگرفت، اما شاخص هموزن بورس و شاخص‌کل فرابورس به ترتیب کاهش ارتفاع 0.30 و 0.22درصدی را به‌ثبت رسانده و با قرارگرفتن در محدوده 741هزار و 162 واحد و 25هزار و 125 واحد به‌کار خود در این روز پایان دادند. به‌نظر می‌رسد که پس از ناآرامی‌های اخیر منطقه و شدت‌گرفتن ریسک‌های سیستماتیک، موجی از ترس و سردرگمی وارد بازار شده‌است که در حال‌حاضر مهم‌ترین عامل جهت‌دهنده به‌عملکرد معامله‌گران است، بنابراین محتمل است تا زمانی‌که آرامش ناشی از پیش‌بینی پذیر‌شدن نسبی آینده به‌وجود نیاید و امکان درگیری‌های احتمالی از بین نرود، رخوت حاکم بر بازار نیز ادامه‌دار باشد.
ساعات معاملاتی بازار سهام در حالی به انتها رسید که نماگرهای اصلی بازار رفتاری متفاوت با یکدیگر را از خود به نمایش گذاشتند و به‌نظر می‌رسد که بتوان نگرانی و سردرگمی‌های سرمایه‌گذاران که به‌دلیل افزایش ریسک‌های سیستماتیک رو به فزونی گذاشته‌است را در روزهای معاملاتی اخیر بازار و به‌خصوص روز یکشنبه شناسایی کرد.
بررسی اطلاعات منتشرشده مربوط به‌عملکرد بورس اوراق‌بهادار تهران در روز یکشنبه نشان می‌دهد که شاخص‌کل بورس برخلاف افت 0.88درصدی روز ماقبل، در این روز هرچند اندک، اما رشد کرد و با افزایش ارتفاع 0.18درصدی در محدوده 2میلیون و 234هزار واحد قرارگرفت. نرخ تسعیر 40 هزار تومانی سبب مثبت‌شدن بانکی‌ها شد و بازار با لیدری این گروه تغییر مسیر داد و مثبت شد. اما در مقابل آمارها حاکی از آن است که شرکت‌های کوچک و متوسط پذیرش‌شده در بورس تهران عملکرد ضعیفی را ثبت کردند که افت 0.30درصدی شاخص هموزن (که نماینده مناسب‌تری نسبت به شاخص‌کل برای شرکت‌های ذکر شده‌است) و قرارگرفتن آن در محدوده 741هزار و 162 واحد بر این مساله صحه می‌گذارد. اما وضعیت در رکن دیگر بازار سهام، یعنی فرابورس ایران حتی ناامید‌کننده‌تر بود، به‌طوری‌که تمامی شاخص‌های آن به‌جز شاخص مربوط به سه صنعت چوب، دستگاه‌های برقی و ماشین‌آلات همگی عملکردی منفی را به‌ثبت رساندند.
در این میان شاخص‌کل فرابورس به‌عنوان مهم‌ترین شاخص این رکن بازار کاهش 0.22درصدی را تجربه کرد و با ثبت عدد 25هزار و 125 واحد به‌کار خود در روز یکشنبه پایان داد. همچنین بورس و فرابورس در این روز مجموعا شاهد 180میلیارد‌تومان خروج پول از جانب سهامداران حقیقی بودند و ارزش معاملات خرد سهام و حق‌تقدم نیز با کاهش 30درصدی نسبت به‌روز شنبه، در سطح 3857میلیارد‌تومان قرارگرفت.
وضعیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری
بررسی معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری در روز گذشته نشان می‌دهد؛ هرچه که معاملات به دقایق پایانی نزدیک‌تر شده‌است، تقاضای بیشتری به سمت صندوق‌های اهرمی روانه شده‌است و این موضوع خود را در رشد بیشتر قیمت‌های آخرین معامله این صندوق‌ها نسبت به قیمت پایانی نشان داده‌است. در آغازین دقایق معاملات، این صندوق‌ها در دامنه منفی معامله می‌شدند، اما حجم تقاضا سبب شد این صندوق‌ها در مدار مثبت قرار بگیرند، چون معاملات این صندوق‌ها تا ساعت 15 ادامه داشت و تا پایان معاملات، تقاضای خوبی برای این صندوق‌ها وجود داشت، می‌توان گفت که چنین موضوعی خبر مثبتی برای بازار فردا تلقی میشود.
سایه ابهام بر سر بازار
روز دوشنبه 13 فروردین بود که اسرائیل طی حمله‌ای کنسولگری ایران در شهر دمشق را مورد هدف قرار داد که این اتفاق در ابتدا باعث ایجاد موجی از نگرانی و سپس سردرگمی در ارتباط با پاسخ‌های احتمالی شد که بازار سهام نیز مانند دیگر بازارها از آن تاثیر پذیرفت.
به‌نظر می‌رسد که از روز سه‌شنبه تا روز تنظیم این گزارش، ترس و ابهام ناشی از اتفاق مذکور بر سر این بازار سایه افکنده، مهم‌ترین فاکتور جهت‌دهنده به‌عملکرد سرمایه‌گذاران شده و جو منفی غالبی را نیز به‌وجود آورده است، به‌طوری‌که در روزهایی که اخبار خاصی از این کانال تزریق نمی‌شود، بازار نیز تغییراتی محدود با تمایلات منفی را تجربه می‌کند؛ اما در حالتی که تهدیدات از جانب یکی از طرفین افزایش می‌یابد، سبب شدت‌گرفتن فشار عرضه میشود که نهایتا مانند روز شنبه، سبب رقم خوردن منفی‌های قابل‌توجه میشود. در این حالت و با توجه به تجربه‌های پیشین، تحلیلگران عقیده دارند که تنها اتفاقی که می‌تواند بازار سهام را از رخوتی که درگیر آن شده‌است برهاند، خروج از حالت ابهام است و تا زمانی‌که سهامداران و معامله‌گران از اتفاق‌هایی که در آینده قرار است رخ دهد تصوری نداشته باشند، وضعیت فعلی نیز ادامه‌دار میشود.
