پشت پرده کاهش تقاضا در بازار سهام؛
چرا بورس درجا میزند؟

به گزارش خبرنگار گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، شاخص کل بورس در هفته گذشته با رشد ۰.۰۹درصدی تقریبا در همان محدودهای متوقف شد که در هفته قبل نیز در آن قرار داشت.
با وجود آن که در روز چهارشنبه شاخص بورس در ابتدای معاملات ناگهان کانال ۲.۸میلیون واحد را از دست داد، اما ۲خبر مهم، به بازگشت تقاضا در معاملات سهام منجر شد. اول آن که چراغ سبز آمریکا برای مذاکره با ایران موجب شد تا قدری فروشندهها عقب نشینی کنند. علاوه بر این، احتمال واگذاری ایرانخودرو به بخش خصوصی توانست خریداران را مصممتر کند. این درحالی است که این احتمال، اکنون به قطعیت تبدیل شده و واگذاری ایران خودرو به شرکت کروز میتواند موجب رونق نسبی بورس در هفته آینده شود.
رفت و برگشت سریع
عوامل اقتصادی متعددی نیز بر روند بازار سهام طی هفته گذشته موثر واقع شدند. اول بازگشایی پتروشیمیها بود که منجر به بازگشت قدرتمند تقاضا در بازار شد. این موضوع به خوبی در ارزش معاملات قابل مشاهده بود. به طوری که ارزش دادوستدهای بورسی طی روز چهارشنبه به 10هزار میلیارد تومان رسید. این درحالی است که در روزهای قبلتر میانگین این سنجه آماری حوالی 7هزار میلیارد تومان بود. هرچند هنوز تکلیف نرخ خوراک پتروشیمیها مشخص نیست و نحوه مواجهه دولت با قیمتگذاری یوتیلیتیها، میتواند این صنعت را که 25درصد از ارزش بازار سهام را تشکیل میدهد، متاثر کند.
اصلاح طولانی
علاوه بر پتروشیمیها رشد قیمت دلار آنهم به شکلی هیجانی، بر احساسات بازار اثرگذار است. با وجود آنکه افزایش قیمت ارز نشانهای از افزایش انتظارات تورمی است و در نهایت اثر منفی نرخ اوراق بالای 30درصد را خنثی میکند، اما منشأ رشد بیرویه دلار که به عوامل سیاسی و بهویژه تنش سیاسی ایران و غرب بازمیگردد، فضای نگرانی و نااطمینانی را در بازار سرمایه به وجود میآورد. جدای از این موضوع، نرخ دلار توافقی بدون تغییر حوالی 67هزار تومان معامله شده است.
همین امر، سبب شد تا اختلاف قیمتی دلار توافقی به عنوان دلار موثر بر سود شرکتها و دلار بازار آزاد به اوج برسد. این شکاف قیمتی که با حذف دلار نیما تا زیر 20درصد کاهش یافته بود، امیدها را به رشد سودآوری شرکتها بهبود بخشید. اما اکنون این فاصله نرخ، به بالای 27درصد رسیده است که بیشترین مقدار از زمان حذف دلار نیما است. به تبع تحقق این فاصله قیمتی، نمیتوان انتظار داشت که بورس بدون توجه به پرشدن این گپ، وارد یک رالی قیمتی دیگر شود. به خصوص آنکه نقش پررنگ عوامل سیاسی میانگینp/e بازار را تا زیر 7واحد کاهش داده و موجب خروج بیش از 2هزار و300میلیارد تومان پول حقیقی طی هفته گذشته شده است.
به نظر کارشناسان بازار سرمایه نه تنها نرخ اوراق 33درصدی بر روند معاملات سهام موثر واقع نشده است، بلکه این عوامل سیاسی و برخی از ابهامات در برخی از صنایع نظیر خودرو و پتروشیمی است که اهالی بازار را برای شروع یک روند صعودی دیگر مردد کرده است.