مسیر پرتلاطم پیش روی بورس

نکته چالش‌برانگیز بازار، حجم بالای انتشار اوراق دولتی است. تصمیم به انتشار ۲۰۰هزار میلیارد تومان اوراق دولتی در روزهای پایانی سال، می‌تواند فشار مضاعفی به بازار وارد کند و نقدینگی موجود را بیش از پیش به سمت بازارهای رقیب هدایت کند. این وضعیت، به‌ویژه در شرایطی که چشم‌انداز مذاکرات هسته‌ای مبهم است، سرمایه‌گذاران را با پیچ‌وخم سردرگمی روبه‌رو می‌کند. از‌این‌رو احتمال می‌رود بورس در کوتاه‌مدت با روزهای پیچیده‌تری مواجه شود.

با توجه به این تحولات، انتظار می‌رود بازار سرمایه در روزهای آینده نوسانات منفی متعادلی را همچنان به ثبت برساند و تنها با روشن شدن وضعیت اقتصادی کشور و سیاست‌های ارزی، می‌توان امیدوار به بازگشت ثبات و رشد بازار بود. در این بین، به نظر می‌رسد بورس درحال‌حاضر در یک پیچ خطرناک قرار گرفته که می‌تواند تاثیرات زیادی بر آینده اقتصادی کشور داشته باشد.

بازار از نگاه کارشناسان

پیام الیاس‌کردی، کارشناس بازار سرمایه، در تحلیل شرایط بازار سرمایه اظهار کرد: بازار سرمایه این روزها شرایط متفاوتی را تجربه می‌کند. به طور معمول در شرایط افزایش تنش‌ها و بروز موج نااطمینانی‌ها، بورس با افزایش حجم عرضه‌ها و خروج نقدینگی روبه‌روست. اما باید علت سرخ‌پوشی تابلوی معاملاتی روزهای گذشته بازار را در کنار افزایش ریسک‌های خارجی در نوسانات نرخ‌های اخزا جست‌وجو کرد؛ به‌طوری‌که نوسانات اوراق اخزا در این روزها به یکی از پاشنه‌آشیل‌های بازار تبدیل شده و با افزایش نرخ‌های اخزا به محدوده‌های ۳۴درصدی، شرایط برای رشد بازار کمی پیچیده شده است.

این کارشناس بازار ادامه داد: در شرایط فعلی عامل اصلی ریزش بورس را نمی‌توان تنها کوچ سرمایه از بازار به سوی صندوق‌های طلا یا سایر بازارها عنوان کرد. در واقع شرایط نامساعد متغیرهای بازار موجب فروش سهام توسط سرمایه‌گذاران بازار می‌شود. همچنین سال ۹۸ با ورود سرمایه‌‌گذاران جدید به بازار روند فعال شدن کدهای معاملاتی صعودی شد. در این میان به دنبال نوسانات گوناگونی که در بازار رخ داد، رفته‌رفته تعداد سرمایه‌‌گذاران فعال بازار کاهش پیدا کرد؛ به‌طوری‌که با انتشار نامه نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی در تاریخ ۱۷ اردیبهشت‌ماه سال گذشته و ریزش شاخص کل از محدوده ۲میلیون و ۵۳۵هزار واحدی، آخرین میخ‌ها بر تابوت نیمه‌‌جان بازار زده شد و بسیاری از افراد واردشده به بازار در آن سال‌ها نیز از بازار خارج شدند. همچنین به نظر می‌رسد خریداران بورس از خریداران طلا مستثنی شدند و از این رو علت ریزش بازار دو روز گذشته را نمی‌توان آن‌طور که شاید و باید گردن این موضوع انداخت.

الیاس‌کردی در خصوص شکاف دلار توافقی با دلار بازار آزاد گفت: دلار توافقی پس از حذف دلار نیما، با هدف نسبی تک‌نرخی شدن نرخ ارز روی کار آمد. با این وجود با افزایش نرخ ارز در روزهای گذشته، شکاف دلار توافقی با دلار بازار آزاد به محدوده‌های بیش از ۳۰درصدی افزایش پیدا کرد و عملا اثر حذف دلار نیما برای تک‌نرخی شدن نرخ ارز کاهش پیدا کرده است. به نظر می‌رسد تا زمانی که تکلیف مذاکرات هسته‌ای به نتیجه شفاف نرسد، نمی‌توان روند مشخصی برای بازار ترسیم کرد. از طرفی با تایید انتشار ۲۰۰همتی اوراق دولتی در روزهای انتهایی سال، وضعیت نوسانی بازار می‌تواند ادامه‌دار باشد. با این وجود پیش بینی می‌شود بازار روزهای متعادل منفی در روزهای آینده پیش رو داشته باشد.   

علیرضا فرشید، کارشناس بازار سرمایه، وضعیت بازار سرمایه را این‌گونه بررسی کرد: با افزایش فضای غبارآلود در اتمسفر بازار، شرایط تابلوی معاملاتی در روزهای اخیر چندان مطلوب نبوده است.

همزمان با تشدید احتمال سطح تنش‌های بین‌المللی، نرخ ارز نوساناتی را به ثبت رساند. با افزایش اقبال به سوی صندوق‌های طلا، این صندوق‌ها هفته گذشته روزهای سبزپوشی را پشت سر گذاشتند. روز گذشته نیز خبر ۲۰۰همتی اوراق دولتی در روزهای پایانی سال منتشر شد. بر این اساس سقف انتشار اوراق در سال ۱۴۰۳، ۲۵۵همت بود که با تصویب سران سه قوه ۲۵۰همت دیگر به این میزان اضافه شد. به نظر می‌رسد روند افزایشی انتشار اوراق می‌تواند روند بازار را با چالش‌های متفاوتی روبه‌رو کند. در روزهای گذشته نیز بحث انتشار گواهی‌های سپرده سکه با هدف کاهش حباب انواع سکه کلید خورده است؛ سیاست‌هایی که با جذب نقدینگی سرگردان می‌توانند روند سایر بازارها را تحت‌الشعاع قرار دهند.

این کارشناس بازار ادامه داد: عدم افزایش مطلوب  قیمت دلار توافقی در روزهای گذشته را می‌توان یکی از عوامل اصلی عدم تحرک بازار عنوان کرد. با این وجود همچنان شکاف عمیقی میان دلار توافقی با دلار بازار آزاد وجود دارد. به نظر می‌رسد سرخ‌پوشی چند روز گذشته ناشی از تامین مالی خرید گواهی سپرده سکه‌ها بوده و انتظار می‌رود با بهبود متغیرهای تاثیرگذار، بازار روند بهتری به خود بگیرد.