سخنگوی دولت با عذرخواهی از ملت ایران، افکارعمومی و روزنامهنگاران:
دولت گرفتار چرخه معیوب اطلاعرسانی است
ربیعی همچنین گفت که هیچ یک از مقامات دولت تا عصر روز جمعه از علت اصلی سقوط هواپیما مطلع نبودند. او در عین حال اقدام ستاد کل نیروهای مسلح را در مسوولیتپذیری حادثه، قابل تقدیر توصیف کرد و گفت: سخنان سردار حاجیزاده در این رابطه بسیار شجاعانه و مسوولیتپذیرانه بود. نشست خبری علی ربیعی دیروز در شرایطی برگزارشد که کشور درشوک سانحه سقوط هواپیمای بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ درخاک ایران و تایید اصابت موشک به آن بر اثر بروز خطای انسانی از سوی پدافند هوایی کشور، به سر میبرد. از همین رو فضای نشست خبری سخنگوی دولت نیز تحت تاثیر همین شرایط با روشن کردن شمعهای سیاه و بنری که اسامی جانباختگان این حادثه در آن درج شده بود برگزار شد. اکثر پرسشها نیز حول این حادثه و تاخیر در اطلاعرسانی درست به مردم و همچنین چرایی برخورد نیروی انتظامی با برگزارکنندگان مراسم بزرگداشت درگذشتگان این حادثه تلخ بود.
بامداد روز چهارشنبه هواپیمای بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ که فرودگاه امام خمینی تهران را به مقصد کییف، پایتخت اوکراین، ترک کرده بود، ۶دقیقه پس از پرواز دچار آتشسوزی شد و در صباشهر از توابع استان تهران در شهریار سقوط کرد. حادثهای تلخ که ۱۷۶ کشته برجای گذاشت که از این تعداد۹ نفر خدمه پروازی بودند. درمیان مسافران سانحه سقوط هواپیمای بوئینگ مسافران ایرانی، اوکراینی، افغانی، کانادایی، سوئدی و انگلیسی حضور داشتند.همچنین براساس گزارشها از ۱۴۷ مسافر ایرانی این پرواز ۵۷ نفر شهروند کانادا بودندو۱۳۸ نفر از مسافران این پرواز قصد داشتند با پرواز بعدی به کانادا بروند. بعد تراژیک این سانحه زمانی رخ داد که ستاد کل نیروهای مسلح کشور صبح روز شنبه ۲۱ دی ماه در اطلاعیهای تایید کرد که بر اثر بروز خطای انسانی و بهصورت غیرعمد، هواپیمای خطوط هوایی اوکراین مورد اصابت قرار گرفته است. این درحالی بود که سه روز ازاین حادثه میگذشت و در این مدت همه مقامات رسمی کشور بهرغم اعلام این موضوع ازسوی وزارت دفاع آمریکا و نخستوزیر کانادا هرگونه اشتباهی را که موجب ساقط شدن هواپیما شده باشد رد میکردند.از همین روعلی ربیعی سخنگوی دولت روزگذشته در صدد برآمد تا به دلیل اعلام این تاخیر در بیان حقیقت به مردم پاسخ دهد. او با بیان اینکه حادثه هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶ مسافر این هواپیما که عمده آنها هموطنان ایرانی و سایرین نیز از همنوعان ما بودند دلهای ما را غمگین کرد، گفت: انتقادات زیادی در این روزهای غمانگیز متوجه مسوولان و مقامات ذیربط کشور شد. ما متهم به دروغگویی و پنهانکاری شدیم در حالی که واقعا اینگونه نبود. حتی در بیانیهای که من پنجشنبه شب منتشر کردم برداشت عدم صداقت صورت گرفت. اما واقعیت این است که ما دروغ نگفتیم. دروغ به معنی جعل آگاهانه و عامدانه واقعیت است. این چیزی بود که از جانب ما به هیچ وجه اتفاق نیفتاد. همه کسانی که در آن روزها و در اوج جنگ روانی آمریکا علیه ملت ایران اظهارنظر میکردند مبتنی بر عرق ملی و با استناد به اطلاعات موجود در همان لحظه اظهار بود و همه موضعگیریها ریشه در بیاطلاعی یا بهتر بگویم بی اطلاع گذاشتن آنها داشت.به گزارش «ایسنا» ربیعی افزود: آنچه من نیمه شب پنجشنبه بیان کردم مبتنی بر مشاهده جنگ روانی گسترده آمریکا علیه ملت ایران و از سوی دیگر مبتنی بر اطلاعاتی بود که در اختیار کل دولت بود مبنی بر اینکه موشک هیچ نقشی در این حادثه نداشته است. وی افزود: روز جمعه نتایج تحقیقات نهایی شده ستاد کل نیروهای مسلح در دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی و به اطلاع رئیسجمهور رسید و پس از آن جلسهای در دفتر رئیسجمهور تشکیل شد. همه بهتزده، ناراحت و نگران بودند. هیچ یک از مقامات دولت از جمله شخص رئیسجمهور تا عصر روز جمعه از علت اصلی سقوط هواپیما که همان آتش پدافند غیرعمدی خودی بوده مطلع نبودند و تا آن ساعت همانگونه که سردار حاجیزاده هم عنوان کردند صرفا براساس اطلاعات و دادههای موجود همان موقع اظهارنظر میکردند. به هرحال از عصر روز جمعه که رئیسجمهور از موضوع مطلع شدند دستور تشکیل شورایعالی امنیت ملی را دادند که منجر به صدور بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح و بیانیه رئیسجمهوری در این خصوص شد. از همان ساعت رئیسجمهوری تاکید کردند که به سرعت به مردم اطلاعرسانی شود. ربیعی تصریح کرد: مطمئن باشید، رئیسجمهور ساعت چهار بعد از ظهر روز جمعه، خبردار شد؛ سردار حاجی زاده روز چهارشنبه در سلسله مراتب خودشان اطلاع دادهاند، آنجا هم نیاز به بررسی بوده است.
ربیعی همچنین گفت: دولت در اولین جلسه خود تصمیم گرفت تحقیقات کاملی درباره علت وقوع اشتباه یگان پدافندی و ابعاد آن حادثه از جمله روشن شدن اینکه ناشی از یک خطای انسانی یا یک نقص ساختاری، تشخیص قصور و تقصیر در مسوولیتهای مربوطه و همدردی و همراهی و رسیدگی به خانوادههای جانباختگان بهعمل بیاید. وی افزود: یکی از مباحث مهم و مورد بحث بررسی ساختارهای اطلاعرسانی و یافتن نواقص است که انتظار میرود بعد از این ماجرا به نحوی سیستمهایمان را ارتقا دهیم که احتمال خطای انسانی در آنها به صفر برسد و ساختارهای اطلاعرسانی دقیق و بهنگام در مواقع مهم و حیاتی اصلاح شود و ما از این چرخه معیوب خارج شویم و تلاش میکنیم که تشییع مناسب و در شأن آنان و ملت ایران برای جانباختگان این حادثه انجام شود. واقعیت این است که دولت خود گرفتار این چرخه معیوب اطلاعرسانی و کسب اطلاعات است.
سخنگوی دولت ریشه همه این حوادث را به تصمیم آمریکا به ترور بزدلانه سردار سلیمانی و گسترده شدن سایه جنگ بر سر کشور مرتبط دانست و درعین حال گفت که این اتفاق نباید بهانهای برای تضعیف و تخطئه نیروهای مسلح کشور شود. ربیعی همچنین گفت که رئیسجمهوری به زودی با مردم هم در این زمینه سخن خواهد گفت.
مشکلی با عزاداری کردن نداریم
بخش دیگری از سوالهای روز گذشته از ربیعی مربوط به تجمعات اخیر بود. ربیعی در پاسخ به این پرسش که چرا در تجمعات مقابل دانشگاه امیرکبیر با سوگواران برخورد شده است، گفت: ما هیچ مشکلی با جمع شدن، عزاداری کردن، ابراز ناراحتی و اعتراض به اطلاعرسانی دیرهنگام نداریم. وی افزود: من خودم در حاشیه دو تا از این تجمعات بودم و شلیک گلولهای صورت نگرفته است، ولی گاز اشکآور استفاده شده است.
وی تاکید کرد: سوگواری و مطالبهگری هر دو باهم قابل درک است و اطلاعرسانی درباره این حادثه به درستی انجام نشده است. در این زمینه با چند استاندار صحبت کردیم تا در هر استان اعتراضات کاملا بهصورت مسالمتآمیز برگزار شود. دیروز در تهران و شهرستانها از هر برخوردی اجتناب شد، اما قبول کنید تفکیک سخت است. سخنگوی دولت تصریح کرد: شعار دادن حق است اما گاهی شعارها به سمتی میرود که نیاز به حضور پلیس است. حضور پلیس در همه دنیا وجود دارد اما نیروهای امنیتی باید رفتاری داشته باشند که از امنیت مراسم مراقبت شود.
چرا استعفا نمیدهید؟
در ادامه از ربیعی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا شخص او و دیگر مسوولان دولتی پس از مشخص شدن ابعاد واقعه هواپیمای اوکراینی استعفا نمیدهند، گفت: اگر نسبت به خودم احساس این را میکردم که واقعیتی را میدانستم و به مردم نگفتهام حتما میرفتم. اگر الان هم، چنین احساسی کنم که بودنم و آمدنم که برای کمکی به مردم بوده است تغییر کرده، لحظهای نمیماندم. مطمئن باشید که رئیسجمهور عصر روز جمعه از این واقعه خبردار شده است. در این موضوع شک نکنید. ایشان تا عصر جمعه مطلع نبودند. نمیدانم نیاز به چه چیزی بوده که کار بررسی این موضوع طول کشیده است. سخنگوی دولت با اشاره به تشکیل کمیتهای برای رسیدگی به این حادثه در دولت گفت: یکی از وظایف آن موضوع رسیدگی به چگونگی تشییع جانباختگان است که البته باید اجازه دهیم تصمیمات لازم در این کمیته گرفته شود و از آن مهمتر با خود خانوادههای داغدار در این زمینه هماهنگی انجام شود. وی درعین حال گفت که تلاش میکنیم تشییعی در شأن جانباختگان حادثه انجام شود.به گزارش «ایرنا» ربیعی همچنین از (شایعه) خروج تعدادی از مسافران قبل از پرواز هواپیمای اوکراینی اظهار بیاطلاعی کرد و افزود: نگذاریم روایتهای دیگری که از آن اطمینان نداریم و قطعیت ندارد، منتشر شود. سخنگوی دولت همچنین ادعای پرداخت غرامت ۳میلیارد دلاری از سوی قطر را رد کرد.
واکنش به بازداشت سفیر انگلیس
ربیعی بخش دیگری از نشست خبریاش درپاسخ به سوالی درمورد حضور سفیر بریتانیا در تجمع مقابل دانشگاه امیرکبیر اظهار کرد: حضور غیرمعمول سفیر بریتانیا در اعتراضات اخیر مغایر با وظایف یک سفیر است. او آن شب برای مدتی کوتاه بازداشت شد و بعد که مشخص شد هویتش چیست در کمتر از ۱۵ دقیقه آزاد شد. رفتار او کاملا غیرحرفهای و غیر قابل قبول بود. ما به انگلیس هشدار میدهیم که از انجام چنین رفتارهایی پرهیز کند.
پیگیری ماجرای کرمان
سخنگوی دولت در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد کشته شدن ۶۰نفر در حاشیه مراسم تشییع پیکر شهید سلیمانی نیز گفت: وزیر اطلاعات برای این موضوع مامور شده است و کار را پیگیری میکند. در برگزاری آن مراسم تفکیک کار هم صورت گرفته بود و سهم هر بخش و نهاد مشخص بود و هرجا هم دولت تقصیر داشته است حتما با آن برخورد میشود. ما موضوع را در دولت برای پیگیری ابعاد این ماجرای غمانگیز پیگیری میکنیم.