سخنگوی دولت در واکنش به تلاش آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران خبر داد
اولتیماتوم سخت تهران به واشنگتن
همچنین وزیر خارجه آمریکا عصر جمعه در یک گفت‌وگوی رادیویی ادعا کرد که آمریکا یک حق انکارناپذیر در شورای امنیت دارد تا این محدودیت‌ها را نگه دارد و ترامپ روشن کرده است که ما قصد داریم مطمئن شویم ایران هرگز به سلاح اتمی دست نخواهد یافت. وی تاکید کرد: «ما قصد داریم تا مانع دسترسی آنها به سیستم‌های تسلیحاتی تا حدی که امکان دارد، شویم.»
در همین زمینه علی ربیعی، سخنگوی دولت در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، درخصوص طرح وزیر امور خارجه آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران گفت: «من فکر می‌کنم که روز به روز که جلوتر می‌رویم چه در عرصه سیاست داخلی و چه در عرصه سیاست خارجی با عدم تعادل و عدم نظم فکری و رفتاری آمریکا روبه‌رو می‌شویم و این خصوصیات حاکمان کاخ سفید بیشتر نمایان می‌شود.»
وی با بیان این مطلب که آمریکا باید بداند که دنیا و معاهدات بین‌المللی اسباب بازی آنها نیست، افزود: «دنیا را انگار به بازی گرفته‌اند، یک روز می‌گویند «از برجام خارج می‌شویم»، و روز دیگر برای خود طرحی درست می‌کنند و می‌گویند «ما به‌عنوان عضو حقوقی اولیه برجام حاضریم این اعمال نفوذ را انجام دهیم.» باید در پاسخ به آنها بگوییم که «شما اشتباه می‌کنید، سایر کشورها بازیچه دست شما نیستند و به تعهدات بین‌المللی پایبند هستند.»
در ادامه سخنگوی دولت تصریح کرد: «قطعا این موضوع نه‌تنها برای ما بلکه برای هیچ یک از کشورهای عضو برجام نباید پذیرفته‌شده باشد، ما تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران را نشانه دیگری از زورگویی رژیم آمریکا نسبت به قوانین و سوءاستفاده یکجانبه از معاهدات بین‌المللی می‌دانیم.» ربیعی گفت: «آمریکا روشی قلدرمآبانه را پیش گرفته است اما عرصه بین‌الملل نمی‌تواند جای این گونه زورگویی‌ها باشد. ما فکر می‌کنیم کشورهای عضو برجام و اعضای دائم شورای امنیت قطعا با این قانون‌گریزی آمریکا مخالفت خواهند کرد.»
مذاکره ایران با کشورهای عضو برجام
وی درخصوص واکنش ایران در صورت تمدید تحریم‌های تسلیحاتی با فشارهای آمریکا نیز گفت: «ما به رایزنی خودمان با دوستانمان و همچنین سایر اعضای برجام ادامه خواهیم داد. بر اساس رایزنی‌هایی که با آنها داریم مطلع هستیم که این روش آمریکا را نمی‌پسندند و نخواهند پذیرفت. تعداد زیادی از اعضای برجام و شورای امنیت این دیدگاه آمریکا را قبول ندارند.»
به‌گفته سخنگوی دولت، آمریکا بدون اینکه به تعهدات خود پایبند باشد، نمی‌تواند از حقوق مندرج در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ که هدف آن نیز حفظ برجام بوده است استفاده کند. ربیعی گفت: «آمریکا از برجام خارج شده و نمی‌تواند از مفاد برجام استفاده کند. اگر آنها به تعهدات خود برگردند و تحریم‌ها را بردارند می‌توانند در قالب برجام به‌عنوان یک عضو اظهارنظر کنند، در غیر این صورت ادعای آنها هیچ وجاهت بین‌المللی و حقوقی ندارد.» وی با اشاره به تلاش‌های دیپلماتیک ایران برای شکست پروژه آمریکا خاطرنشان کرد: «ما هم قطعا با کار دیپلماسی که تاکنون دنبال کردیم و از طریق مذاکره با کشورها دنبال می‌کنیم از به نتیجه رسیدن اقدامات ضدایرانی آمریکایی‌ها جلوگیری خواهیم کرد و مطمئن هستیم که در شرایط فعلی دنیا که نیاز به صلح و آرامش دارد آمریکا به این هدف خود نخواهد رسید.»
پیامدهای وخیم طرح آمریکا برای منطقه
ربیعی با اشاره به اینکه اعضای شورای امنیت و برجام به‌خوبی می‌دانند که این اتفاق (تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران) پیامدهای وخیمی نه‌تنها برای برجام بلکه فراتر از آن، برای امنیت و ثبات منطقه خواهد داشت، گفت:« اگر آمریکا اصرار بر فشار خود داشته باشد و اگر هدف آمریکا محقق شود پیامدهای وخیمی برای ثبات و امنیت منطقه به‌وجود خواهد آمد.» سخنگوی دولت در پایان تاکید کرد: «اولین آثار اقدام اخیر آمریکا در عرصه بین‌الملل این خواهد بود که دیگر سنگ روی سنگ بند نخواهد شد، چون عملا هیچ توافق بین‌المللی اعتبار نخواهد داشت. ما فکر می‌کنیم این پیام روشن را به آمریکا و بقیه انتقال دادیم که تمدید ممنوعیت‌های تسلیحاتی ایران مغایر با توافق‌های قبلی است و واکنش سختی از طرف جمهوری اسلامی ایران به‌دنبال خواهد داشت. ما مطمئن هستیم که آمریکا به این هدف خود نخواهد رسید.»
تکرار ادعاهای کاخ سفید
وزیر خارجه آمریکا بار دیگر برجام را توافقی فاجعه‌بار دانست و گفت: از حق انکارناپذیر خود در شورای امنیت برای تمدید ممنوعیت‌های تسلیحاتی ایران استفاده می‌کنیم. مایک پمپئو روز جمعه در گفتوگو با یک بخش رادیویی این مطلب را در پاسخ به این سوال مطرح کرد که اخیرا بگومگوی اندک توییتری با سناتور الیزابت وارن، داوطلب پیشین ریاست جمهوری آمریکا داشت و این اختلاف درباره چیست؟
وی افزود: «رئیس‌جمهوری ترامپ با آگاهی گفت که توافق هسته‌ای ایران فاجعه‌بار بود و در ماه مه ۲۰۱۸ از آن خارج شد. یکی از دلایل آن این بود که بیشتر بندهای آن[متضمن محدودیت‌های] دائمی نبودند.»
وزیر خارجه ترامپ که این روزها مسوول کارزار دروغ‌پراکنی کاخ سفید علیه کشورهای مستقل همچون ایران و چین شده است، ادامه داد: «زمان این بندها در حال پایان یافتن هستند. یکی از این مفاد در اکتبر امسال پایان می‌یابد، تنها چند ماه باقی است.» پمپئو مدعی شد: «از هر ابزار دیپلماتیکی که در چنته داریم، استفاده می‌کنیم تا مطمئن شویم که چین در ماه اکتبر پیش‌رو نمی‌تواند تانک‌هایش را و روسیه نمی‌تواند تسلیحاتش را (به ایران) بفروشد.» وی با ابراز نگرانی از اینکه «همه مفاد ممنوعیت‌های فروش تسلیحات متعارف در آن روز به پایان خواهد رسید» ادعا کرد: «آنها به‌عنوان بزرگ‌ترین دولت حامی تروریسم در ایران قادر خواهند بود آن سیستم‌های تسلیحاتی را خریداری کنند.»
وزیر خارجه آمریکا اضافه کرد: «سناتور وارن گفت «شما نمی‌توانید از برجام استفاده کنید»، ما نمی‌خواهیم از آن استفاده کنیم.»
وارن که از نامزدهای حزب دموکرات برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا بود، چند روز پیش در پیامی توییتری نوشت: «ممنوعیت بین‌المللی خرید و فروش تسلیحات با ایران در ماه اکتبر (مهر ماه) به پایان می‌رسد. دولت ترامپ برای تمدید این تحریم می‌خواهد ناگهان استدلال کند که ایالات متحده از طرف‌های همان توافق (هسته‌ای) ایران است که از آن خارج شد. این بی‌معنی است.» پمپئو بر اساس تفسیر خودساخته ادعا کرد: «آمریکا یک حق انکارناپذیر در شورای امنیت دارد تا این محدودیت‌ها را نگه دارد و رئیس‌جمهوری ترامپ روشن ساخته است که ما قصد داریم مطمئن شویم ایران هرگز به سلاح اتمی دست نخواهد یافت.»
وی تاکید کرد: «ما قصد داریم تا از دسترسی آنها به سیستم‌های تسلیحاتی تا حدی که امکان دارد، مانع شویم.» در روزهای گذشته مایک پمپئو و برایان هوک برخلاف اظهارات گذشته خود، برگرفته از توطئه‌پردازان اندیشکده تروریستی و صهیونیستی بنیاد دفاع از دموکراسی مدعی شدند آمریکا مشارکت‌کننده قطعنامه ۲۲۳۱ است و بر اساس بند ۱۱ آن می‌تواند خواستار تمدید ممنوعیت تسلیحاتی ایران شود. روسیه، چین، برخی کشورهای اروپایی و ایران تاکید کرده‌اند که این یک برداشت نادرست از قطعنامه است و آمریکا در هجدهم اردیبهشت سال ۱۳۹۸ به صراحت اعلام کرد به مشارکت خود در برجام خاتمه داده است.
قطعنامه تحریم تسلیحاتی مادام‌العمر ایران
همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که ایالات‌متحده پیش‌نویس «قطعنامه تحریم تسلیحاتی مادام‌العمر ایران» را در اختیار برخی از اعضای منتخب شورای امنیت سازمان ملل، از جمله بریتانیا، آلمان و فرانسه قرار داده است. دیپلمات‌های آمریکایی در سازمان ملل که نام آنها افشا نشده، با اعلام این خبر به آسوشیتدپرس گفتند ایالات‌متحده تقریبا مطمئن است که چین و روسیه با تحریم تسلیحاتی نامحدود ایران مخالفت می‌کنند. به گفته این دیپلمات‌ها هدف آمریکا این است که قطعنامه پیشنهادی برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را در ماه مه/ اردیبهشت سال‌جاری در شورای امنیت به رأی بگذارد.
بر مبنای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، تامین، فروش و انتقال سامانه‌های موشکی، خودروهای زرهی، توپخانه سنگین، بالگردهای تهاجمی، هواپیماهای جنگنده و ناو به ایران ممنوع است. همچنین بر اساس این قطعنامه ارائه آموزش‌های فنی یا تامین قطعات یدکی یادشده نیز منع شده است. محدودیت تسلیحاتی پنج سال بعد از امضای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) یا همان توافق هسته‌ای و ارائه گزارش جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی لغو می‌شود. لغو این محدودیت‌ها بخشی از برجام نبود، اما امتیازی بود که مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران به دست آوردند. برخی منابع گزارش دادند که در جریان توافق هسته‌ای، مذاکره‌کنندگان ایرانی تاکید داشتند که تحریم‌های تسلیحاتی باید بلافاصله پس از امضای برجام لغو شود، اما جان کری، وزیر خارجه وقت ایالات‌متحده و مذاکره‌کننده ارشد این کشور تاکید داشت که این اتفاق پس از پنج سال رخ دهد.
چین و روسیه اعلام کرده‌اند که قصد دارند از اکتبر/ آبان سال‌جاری به بعد با ایران معاملات تسلیحاتی انجام دهند. قطعنامه پیشنهادی آمریکا به ۹ رأی موافق نیاز دارد. روسیه، چین، آمریکا، بریتانیا و فرانسه هم نباید آن را وتو کنند. دیپلمات‌های سازمان ملل به آسوشیتدپرس گفتند آمریکا احتمالا تلاش خواهد کرد رأی چین و روسیه را جلب کند. اگر شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را تمدید نکند، گام بعدی آمریکا تلاش برای باز‌گرداندن همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران خواهد بود که تحریم‌های تسلیحاتی هم بخشی از آن است. این ساز و کار در برجام پیش‌بینی شده و به «مکانیزم ماشه» معروف است.
