تقلای مایک پمپئو برای تمدید تحریم تسلیحاتی
شورای امنیت سازمان ملل قرار است روز سهشنبه ۲۱ مرداد قطعنامه پیشنهادی آمریکا را بررسی کند. با این حال روز شنبه خبرگزاری فرانسه در گزارشی به نقل از چند دیپلمات گفته بود اعضای شورای امنیت این قطعنامه را رد میکنند. بر مبنای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، تحریمهای تسلیحاتی ایران ۲۷ مهر ۹۹ برچیده میشود و تهران میتواند به خرید و فروش تسلیحات نظامی ایران مبادرت کند. از اینرو آمریکا در تلاش است تا با تصویب یک قطعنامه و تمدید این تحریمها مانع از برچیده شدن تحریمها شود. تلاشی که تاکنون بینتیجه بوده و با مخالفت چین و روسیه مواجه شده است.
در همین ارتباط، سخنان مایک پمپئو در مورد خواست کشورهای خاورمیانه در مورد تحریمها ساعاتی پس از آن مطرح شد که دبیرکل شورای همکاری خلیجفارس با ارسال نامهای به شورای امنیت، خواستار تمدید تحریمها شد. پمپئو در چند توییت که در حساب کاربریاش منتشر کرده، مدعی شد این نامه «اظهارنظر جسورانهای» است. او مدعی شد: «ایالاتمتحده پس از سالها دیپلماسی در این هفته قطعنامهای را با هدف تمدید تحریمها ارائه میکند. شورای امنیت باید بین مسلحکردن تروریستها یا حمایت از کشورهای خلیج [فارس]، یکی را برگزیند.» مایک پمپئو مدعی شده است: «کشورهای خاورمیانه، از خلیج[فارس] تا اسرائیل حامی تمدید تحریمهای تسلیحاتی هستند» و این خواسته «برای همه ما شایسته اهمیت است.» او افزوده «عربها و اسرائیلیها یکصدا سخن میگویند و شورای امنیت باید به آنها گوش کند.»شورای امنیت سازمان ملل از ۱۳ سال پیش در چندین قطعنامه، تحریمهایی تسلیحاتی علیه ایران وضع کرد؛ با این حال پس از تصویب برجام، شورای امنیت در قطعنامه ۲۲۳۱ اعلام کرد که این تحریمها در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهر امسال) پایان مییابد. دولت آمریکا گفته است اگر تحریمهای تسلیحاتی ایران تمدید نشود، به «مکانیزم ماشه» متوسل میشود که منجر به بازگشت کلیه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران خواهد شد.اظهارات پمپئو درحالی است که رئیسجمهوری آمریکا در جمع خصوصی حامیان خود اعلام کرد که در صورت پیروزی در انتخابات آتی، ظرف چهار هفته به توافقی با ایران دست مییابد. به گزارش «انتخاب» به نقل از تارنمای اپ (app.com) وابسته به روزنامه یواسایتودی، در فیلمی که رسانه جوئیش اینسایدر از این مهمانی منتشر کرد، ترامپ به حامیان خود وعده داد که در صورت پیروزی در انتخابات ۱۳ آبان ظرف یک ماه به توافقی با ایران دست یابد. وی گفت: اگر ما پیروز شویم، ظرف چهار هفته توافقی با ایران خواهیم داشت.ترامپ حدود دو ماه پیش در گردهمایی انتخاباتی خود در شهر تولسا ایالت اکلاهاما، با بیان اینکه قصد دارد یک توافق خیلی سریع و بهترین توافق ممکن را (با ایران) انجام دهد، هشدار داده بود: زمانی که در انتخابات پیروز شوم، ایران هزینه بسیار بالاتری خواهد پرداخت. وی گفت: ایران به شدت خواستار امضای یک توافق است اما جان کری به آنها گفته است که صبر کنید چون اگر ترامپ در انتخابات ببازد، شما صاحب آمریکا خواهید شد. وی افزود: من هم به آنها (ایران) گفتم که میتوانید صبر کنید اما زمانی که من در انتخابات برنده شوم، شما باید هزینه بسیار بیشتری بپردازید تا اینکه بخواهید الان توافق کنید. بله واقعا من این را به آنها گفتم.
درخواست شورای همکاری
پیشتر و روز یکشنبه شورای همکاری خلیجفارس با ارسال نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد از این شورا خواسته است تا تحریم تسلیحاتی علیه ایران تمدید شود. نامه اخیر شورای همکاری خلیجفارس به شورای امنیت درحالی ارسال شده که کشورهای این شورا در پی تنشها پیرامون قطر دچار اختلاف و دودستگی شده بودند. در همین ارتباط خبرگزاری بلومبرگ، روز یکشنبه ۱۹ مرداد، نوشت که این نامه روز شنبه ارسال شده و اعضای شورای همکاری خلیجفارس در آن، از شورای امنیت خواستهاند تا ضمن تمدید تحریم یادشده «هرگونه تدابیر مضاعف لازم را نیز برای جلوگیری از اشاعه بیثباتکننده سلاحهای ایرانی اتخاذ کند.» نامه جدید شورای همکاری خلیجفارس همراستا با کارزار فشار آمریکا برای ممانعت از برچیده شدن تحریمهای تسلیحاتی ایران است و برایان هوک، نماینده پیشین وزارت خارجه ایالاتمتحده در امور ایران، در این ارتباط اخیرا سفرهای متعددی به کشورهای خلیجفارس داشت. یک منبع آگاه به خبرگزاری بلومبرگ گفته است که این نامه، نخستین بیانیه مشترک قابل توجه است که در سه سال اخیر از سوی این شورا منتشر میشود.
واکنش سخنگو
همزمان با این تحولات سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به نامه شورای همکاری خلیجفارس گفته دبیرخانه شورا «با تاثیر از سیاستها و رفتارهای اشتباه و مخرب برخی اعضای آن، بلندگوی ایرانستیزان شده است.» سیدعباس موسوی صبح روز دوشنبه در نشست خبری در واکنش به نامه دبیرکل شورای همکاری گفت: نامهای که به نام اعضای شورای همکاری خلیجفارس روز گذشته امضا شده از سوی دبیرکل این شورا، بر اساس منابع موثق ما برخی از اعضای این شورا از مفاد این نامه اطلاعی نداشتند و به نظر ما نامهای که دبیرکل شورا ارسال کرده نظر همه اعضا نیست و ما اعلام کردیم همیشه با کشورهای شورای همکاری خلیجفارس دنبال همکاری منطقهای هستیم.او تاکید کرد به کشورهایی که ابراز نگرانی از بابت ایران میکنند اعلام کردیم که ما رویکردمان مشخص است و این شما هستید که منطقه را به انبار مهمات و سلاحهای آمریکایی و غربی مجهز کردهاید، و این ما هستیم که باید از این بابت نگران باشیم. از اینرو این ابراز نگرانیها بیهوده و قدری خودشیرینی کردن برای آمریکاست. وی در پاسخ به اینکه احتمال دارد کشورهایی که از مفاد نامه بیاطلاع بودند موضعگیری داشته باشند، گفت: ممکن است، این دیگر به تصمیم این کشورها مربوط است.موسوی درباره تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران با ارائه پیشنویس قطعنامهای دیگر به شورای امنیت تصریح کرد: این اقدام بیش و پیش از اینکه علیه ملت ایران باشد تهدیدی علیه شورای امنیت و سازمان ملل و سازوکارهای بینالمللی است. آمریکا میخواهد با استفاده از ابزار شورای امنیت، علیه شورای امنیت اقدام کند یا آن را تضعیف یا تحت انقیاد خود درآورد. از اینرو لازم است اعضای دائم و غیردائم هوشیار باشند و مراقبت کنند که در دام آمریکا که برای شورای امنیت و ساز و کارهای بینالمللی پهن کرده است نیفتند. او ابراز امیدواری کرد که اقدام آمریکا با هوشیاری رهبران مستقل جهان و رایزنیهای ایران با کشورهای مستقل و دوست ناکام بماند.