رهبر شورای عالی نجات افغانستان مطرح کرد
تمایل طالبان به ایجاد روابط با ایران
در همین ارتباط، یک مقام طالبان روز یکشنبه در گفتوگو با خبرگزاری روسی تاس از تمایل در ایجاد روابط با ایران، پاکستان و روسیه سخن گفت.«محمد اکبر آقا» فرمانده میدانی طالبان و رهبر شورای عالی نجات افغانستان یکشنبه شب به وقت تهران به خبرگزاری «تاس» گفت که طالبان تمایل به ایجاد روابط با روسیه، ایران و پاکستان دارد.
به گزارش خبرگزاری فارس، این مقام طالبان گفت: «ما باید روابط گستردهای با مسکو برقرار کنیم، زیرا این به نفع طالبان و روسیه است.ایران و پاکستان نیز کشورهایی هستند که ما میخواهیم با آنها ارتباط برقرار کنیم. آنها به ما نیاز دارند و ما نیز به آنها نیاز داریم.» محمد اکبر آقا گفت که طالبان هیچ اعتراضی به وجود سفارت آمریکا در کابل ندارند. وی گفت: «قبل از حمله ایالات متحده به افغانستان، امکان برقراری روابط خوب با واشنگتن وجود داشت. اما پس از حمله جنایات و روابط آنها وخیمتر شد.»
به گفته این سیاستمدار، این احتمال وجود دارد که روابط دیپلماتیک بین ایالات متحده و طالبان برقرار شود. وی گفت: «فکر میکنم طالبان با افتتاح سفارت آمریکا در افغانستان مخالف نخواهند بود. اما ایالات متحده از وضعیت کنونی این کشور میترسد و به احتمال زیاد مدتی سفارتخانهای وجود نخواهد داشت.»
ایالات متحده تخلیه غیرنظامیان از کابل و کل ماموریت خود در افغانستان را در ۳۰ اوت به پایان رساند. تصمیم برای پایان عملیات ایالات متحده در افغانستان توسط «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا در ۱۴ آوریل ۲۰۲۱ اعلام شد. پس از اعلام این تصمیم، طالبان حملهای را علیه نیروهای دولتی افغانستان آغاز کرد. در ۱۵ اوت، جنگجویان طالبان بدون برخورد با مقاومت وارد کابل شدند و ظرف چند ساعت کنترل کامل پایتخت افغانستان را به دست آوردند.«اشرف غنی» رئیسجمهور افغانستان مدعی شد که برای جلوگیری از هرگونه خونریزی کنارهگیری کرده و متعاقبا از این کشور فرار کرد.
نشست همسایگان افغانستان
همزمان نشست مجازی وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان چهارشنبه ۱۷ شهریور برگزار میشود. پیشتر نمایندگان ویژه کشورهای همسایه افغانستان صبح روز یکشنبه در یک نشست مجازی تحولات جاری افغانستان را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
محمد ابراهیم طاهریان فرد مشاور وزیر امور خارجه و نماینده ویژه در امور افغانستان در این نشست مجازی با تاکید بر ضرورت توجه به آلام و مشکلات مردم افغانستان، صلح و آرامش در این کشور را جز از طریق تشکیل دولتی فراگیر و وسیعالقاعده با مشارکت همه اقوام ممکن ندانست.
طاهریان فرد با اشاره به مذاکرات تلفنی وزرای امور خارجه ایران، چین و روسیه درباره نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان که پیشنهاد شده در روز چهارشنبه ۱۷ شهریور به صورت مجازی برگزار شود، ابراز امیدواری کرد که وزرای امور خارجه با پیامی روشن و قوی از مردم افغانستان در تشکیل دولتی فراگیر در شرایط کنونی حمایت کنند.
همچنین شنبه شب وزرای خارجه ایران و پاکستان در گفتوگویی تلفنی درباره این نشست و اوضاع افغانستان به رایزنی پرداختند. گفتنی است شاه محمود قریشی چهارم شهریور در سفر منطقهای به سه کشور آسیای مرکزی به تهران آمد و با حسین امیرعبداللهیان دیدار و گفتوگو کرد. وزیر امور خارجه ایران در این دیدار از پیشنهاد همتای پاکستانی برای برگزاری نشست وزرای خارجه ۶ کشور همسایه استقبال و آمادگی تهران را برای برگزاری این نشست در روزهای آینده در تهران اعلام کرد.
حملات علیه پنجشیر محکوم است
از سوی دیگر و با تشدید درگیریها در ولایت پنجشیر افغانستان، سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره دخالت نظامی پاکستان در تحولات افغانستان و حملات یکشنبه شب در پنجشیر اظهار کرد: اخباری که از پنجشیر میرسد، اخبار نگرانکنندهای است.
حملات دیشب (یکشنبه) به اشد وجه محکوم است. شهادت رهبران افغانستانی مایه تاسف و تاثر عمیق است.
او با بیان اینکه دخالت خارجی را در دست بررسی داریم و باید حتما بررسی شود، اظهار کرد: تاریخ افغانستان نشان داده مداخله خارجی اعم از مستقیم و غیرمستقیم نتیجهای جز شکست برای نیروی متجاوز نداشته و مردم افغانستان استقلالطلب و غیور هستند و قطعا هرگونه مداخله خارجی محکوم است. به گفته خطیبزاده موضوع پنجشیر باید از طریق گفتوگو و با وساطت و حضور تمامی بزرگان افغانستان حل شود.
این دیپلمات ارشد ایران تصریح کرد: هیچ طرفی نباید اجازه دهد این مسیر به برادرکشی ختم شود. طالبان هم به تعهدات خودش ذیل حقوق بینالملل و به تعهدات خودش هر آنچه گفته، پایبند باشد.گرسنگی دادن به مردم پنجشیر و محاصره منطقه پنجشیر و قطع آب و برق این منطقه آنچنان که به ما گزارش داده شده، مایه نگرانی است.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: حقوق بشردوستانه ذیل حقوق بینالملل باید رعایت شود. جمهوری اسلامی ایران تمامی مساعی و همت خودش را به کار میگیرد که به پایان آلام مردم افغانستان و تشکیل دولت فراگیر در افغانستان که بازتابدهنده ترکیب قومیتی و جمعیتی این کشور باشد، کمک کند.
خطیبزاده افزود: این خواست و اراده مردم است که نهایتا باید محقق شود و آینده افغانستان را مشخص کند، نه دخالت خارجی و نه هیچ طرح و توطئه دیگری. قطعا صلح پایدار تنها از مسیر گفتوگوهای بین الافغانی بین همه گروهها میگذرد. وی گفت: تذکر جدی میدهم که تمامی خطوط قرمز و تعهدات ذیل حقوق بینالملل رعایت شود.
خطیبزاده همچنین یادآور شد که جمهوری اسلامی ایران با دقت نظر و از نزدیک تحولات افغانستان را پیگیری میکند. سخنگوی وزارت خارجه در عین حال یادآور شد: نهادهای بینالمللی در کنار کشورهای منطقه وظیفه جدی دارند صلح و آرامش را در افغانستان تضمین کنند. با کمک تمامی گروههای افغانستانی کمک میکنیم صلح پایدار در افغانستان برقرار شود. همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند این رفتار دولت آتی و رفتار گروههایی که در قدرت قرار میگیرند است که نوع رفتار جمهوری اسلامی ایران و کشورهای بینالمللی و عرصه بینالملل را مشخص میکند و هرگونه آنها رفتار و هر چقدر مسوولانه رفتار کنند قطعا پاسخ درستتری را از کشورهای همسایه و به ویژه جمهوری اسلامی ایران و نظام بینالملل خواهند گرفت.
او درباره برخی اظهارات مطرح شده مبنی بر اینکه ایران تلاشی درباره افغانستان انجام نداده است نیز گفت: ایران آشکار و غیرآشکار تحولات افغانستان را در سطوح مختلف پیگیری کرده است و در سطوح مختلف در تماس هستیم. نماینده ویژه ما با طرفهای مختلف در افغانستان در تماس بوده است.امیرعبداللهیان شب گذشته (یکشنبه شب) با عبدالله عبدالله گفتوگو داشته است.قابل ذکر است که عبدالله عبدالله در این گفتوگو خواستار ارسال کمکهای انساندوستانه ایران به افغانستان شد و دو طرف تاکید کردند که این مردم افغانستان هستند که باید درباره آینده کشورشان تصمیم بگیرند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه تاکید کرد: طرح ایران برای گفتوگوهای فراگیر در افغانستان یک دور آن برگزار شده و آمادگی داشتیم یک دور دیگر هم برگزار کنیم.اینکه به راهحل مرضی الطرفین برسیم سیاست اصولی ایران بوده است، اینکه از برادرکشی اجتناب و حقوق اولیه افغانستان رعایت شود. همه آنها که شاهد هستند به نقش کلیدی ایران اذعان دارند و میدانند ایران چه کرده و میکند.
خطیبزاده گفت: پنجشیر تنها راهحل سیاسی دارد و محاصره پنجشیر به هیچوجه از نظر حقوق بینالملل و حقوق بشردوستانه قابل پذیرش نیست. میخواهیم جلوی برادرکشی گرفته شود و هر نوع دخالت خارجی را محکوم و از تمام توان خود استفاده میکنیم.دوستانی که خطای راهبردی میکنند متوجه شوند جغرافیای افغانستان جغرافیای مردمی است که برای بیرون راندن نیروهای خارجی جنگیدهاند.