رئیس‏‏‌جمهور آمریکا راجع به آغاز گفت‌وگوهای هسته‏‏‌ای و پلان B نظر نداد

سکوت بایدن درباره برجام

دنیای اقتصاد : کمتر از یک ماه دیگر قرار است گفت‌وگوهای هسته‌‌‌ای در وین از سر گرفته شود؛ گفت‌وگوهایی که پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران متوقف شد و در مورد زمان ازسرگیری آن نیز اما و اگرهای بسیاری وجود داشت،‌تا سرانجام چهارشنبه گذشته علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در توییتی نوشت:«۸ آذر مذاکرات برای رفع تحریم‌‌‌ها علیه ایران آغاز می‌‌‌شود.» در حالی که زمان زیادی تا شروع مذاکرات باقی نمانده، جو بایدن، رئیس‌‌‌جمهور آمریکا روز گذشته از پاسخ دادن به یک سوال درباره مساله هسته‌‌‌ای ایران امتناع کرد. این در حالی است که ابراهیم رئیسی، رئیس‌‌‌جمهور ایران در آخرین اظهارنظر برجامی‌‌‌اش در مراسم ۱۳ آبان با اشاره به اینکه ایران میز مذاکره را ترک نمی‌‌‌کند، گفت: «همزمان هم رفع تحریم‌‌‌ها و هم خنثی‌‌‌سازی تحریم‌‌‌ها را دنبال می‌‌‌کنیم.» وی ادامه داد:«همان‌‌‌طور که ایران پیش‌‌‌تر اعلام کرده است، میز مذاکره را ترک نمی‌‌‌کنیم اما در مقابل زیاده‌‌‌خواهی‌‌‌ها هم که منجر به تضییع منافع ملت ایران می‌‌‌شود، ایستادگی می‌‌‌کنیم.» همزمان با این تحولات روز شنبه وزیر خارجه ایران با وزرای خارجه چین و روسیه درباره برجام گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه چین در این گفت وگوی تلفنی تاکید کرده که آمریکا باید اول از همه برای احیای توافق هسته‌‌‌‌‌‌ای وارد عمل شود. طبق گزارش خبرگزاری تاس، وزیر خارجه روسیه نیز در این تماس تلفنی بر حمایت کامل مسکو از بازگشت برجام «به شکل اولیه‌‌‌اش» تاکید کرده است.

  موضع انفعالی بایدن درباره برجام

جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه در حال حاضر و با توجه به اینکه قرار است مذاکرات احیای توافق هسته‌‌‌ای در وین از سر گرفته شوند، چه دیدگاهی راجع به توافق هسته‌‌‌ای ایران دارد و آیا قصد دارد «پلان B» [نقشه دوم] را در صورت به توافق نرسیدن با ایران در قبال این کشور اجرا کند، گفت: «نمی خواهم الان نظری راجع به ایران بدهم. » به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی کاخ سفید، دولت آمریکا همواره مدعی است که مسیر دیپلماتیک با ایران را برای حل‌‌‌وفصل موضوع هسته‌‌‌ای ترجیح می‌‌‌دهد و آماده است با «حسن نیت» و در راستای بازگشت دوجانبه با ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌‌‌ای، به مذاکرات وین بازگردد اما عملا اقدامی در این راستا انجام نمی‌دهد. پلان B یا نقشه دوم که با پیشنهاد مقامات صهیونیستی چند بار در رایزنی مقامات آمریکایی با متحدانشان و اظهارات آنها مطرح شده است، شامل گزینه های غیر دیپلماتیک برای حل و فصل مساله هسته‌‌‌ای ایران است.  با وجود پافشاری رژیم صهیونیستی در مدت اخیر برای همسو کردن دولت آمریکا با سیاست‌‌‌های خود در قبال ایران، مقامات آمریکایی گفته‌‌‌اند فعلا ترجیح می‌‌‌دهند مسیر دیپلماسی را با ایران در پیش بگیرند.

   تلاش ضدبرجامی نیکی هیلی

از دیگر سو نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ در یک سخنرانی ضد برجامی از پذیرفته شدن برخی سیاست‌‌‌مداران حامی توافق هسته‌‌‌ای در دولت بایدن و لابی صهیونیستی آیپک انتقاد کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، نیکی هیلی در یک سخنرانی در کنفرانس سالانه ائتلاف جمهوری خواهان یهودی در لاس وگاس آمریکا، به خاطر «میزبانی قانون گذارانی که از احیای توافق هسته ای حمایت می کنند»، آیپک را به باد انتقاد گرفت.  هیلی در این سخنرانی مدعی شد: «چیزی درباره آیپک هست که آن را متوجه نمی‌شوم؛ چرا آنها سیاست مدارانی را به کنفرانس دعوت می کنند که شدیدا حامی توافق هسته‌‌‌ای ایران هستند؟ از تشویق رفتار بد دست بردارید. این فقط باعث می‌‌‌شود رفتارهای بدتر دیگری به بار بیاورید.» او همچنین در ادامه ادعاهایش گفت: «اگر یک سیاست مدار از توافق فاجعه بار ایران حمایت کند، با انتقال سفارت آمریکا به [بیت‌المقدس] مخالف باشد و از سوی یهودی ستیزانی که حامی جنبش بایکوت، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم[در قبال ‌‌اسرائیل] هستند، پذیرفته شود، پس یک گروه حامی ‌‌اسرائیل نباید مطلقا هیچ کاری با او داشته باشد.» هیلی در پیامی توییتری هم نوشت:«اگر ‌‌اسرائیل این تصمیم مهم را اتخاذ کند که امنیت آن به برطرف کردن این تهدید بستگی دارد، نباید منتظر چراغ سبز آمریکا بنشیند که ممکن است هیچ گاه اتفاق نیفتد.» اگرچه معلوم نیست منظور او از گفتن ضمیر «این» حمله نظامی علیه ایران بوده است یا نه؛ در این رابطه باید توجه داشت که اخیرا رژیم صهیونیستی اختصاص ۵/ ۱ میلیارد دلار بودجه دفاعی را که گفته می‌‌‌شود در برگیرنده برنامه‌‌‌هایی برای حمله‌‌‌ای احتمالی به تاسیسات هسته‌‌‌ای ایران است، تایید کرده است.  اسپوتنیک در این خصوص نوشت:« تنش ها میان ایران و ‌‌اسرائیل مانند همیشه بالا بوده است، آن هم موقعی که ایران آمادگی اش را برای از سرگیری مذاکرات وین جهت احیای توافق هسته ای نشان داده است.» این مقام سابق آمریکایی در انتقاداتش مطرح کرد، «لطفا یادتان باشد با چه کسی طرف هستید.»

   گفت وگوی امیرعبداللهیان با وزرای خارجه چین و روسیه

از سوی دیگر شنبه شب وزیر خارجه کشورمان گفت‌وگوهای مهمی با همتایان روسی و چینی خود داشت. در این رابطه وزارت امور خارجه چین روز یکشنبه در بیانیه‌‌‌ای اعلام کرد که «وانگ یی» وزیر خارجه چین و «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران روز شنبه در  تماسی تلفنی درباره آینده برجام و تلاش‌‌‌‌‌‌های بین‌‌‌المللی برای احیای ثبات در افغانستان گفت‌‌‌وگو و بحث کردند.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری روسی «تاس»، آن طور که در بیانیه وزارت خارجه چین آمده است، وانگ یی ضمن استقبال از تصمیم ایران برای ازسرگیری مذاکرات «وین» درباره احیای برجام در تاریخ ۲۹ نوامبر (هشتم آذر ماه)، گفت: «ما خوشحالیم که ایران تصمیم به پیوستن به مذاکرات درباره برجام گرفته که قرار است پایان این ماه (هشتم آذر) برگزار شود. این نشان‌‌‌دهنده نگرش مثبت تهران است .» وزیر خارجه چین همچنین با تاکید بر نقض تعهدات برجامی توسط آمریکا از طریق خروج یکجانبه از این توافق گفت: «ایالات متحده به صورت یکجانبه از توافق هسته‌‌‌ای ایران خارج شد و باید اولین طرفی باشد که گام‌‌‌هایی را برای جبران وضعیت فعلی بردارد.» وی سپس با تاکید بر این موضوع گفت که پس از بازگشت ایالات متحده به برجام، جمهوری اسلامی ایران می‌‌‌تواند اجرای تعهداتش ذیل برجام را آغاز کند. وانگ یی ادامه داد: «تمامی طرف‌‌‌های درگیر باید همکاری‌‌‌ها را به منظور بازگرداندن مذاکرات به حالت عادی تقویت کنند. چین از تقویت همکاری میان ایران و آژانس بین‌‌‌المللی انرژی اتمی حمایت می‌‌‌کند و این امر جو مناسبی را برای ازسرگیری رایزنی‌‌‌ها به وجود خواهد آورد.» پیشتر وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره تماس تلفنی وزرای خارجه ایران و چین گفته بود که حسین امیرعبداللهیان و وانگ یی در تماس تلفنی روز شنبه (۱۵ آبان ماه) در خصوص روند مناسبات دوجانبه، مذاکرات آتی وین و تحولات منطقه‌‌‌ای و بین‌‌‌المللی تبادل نظر کردند.  همچنین اوایل روز شنبه امیرعبداللهیان و «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه درباره برجام گفت‌‌‌وگوی تلفنی انجام دادند. به گزارش خبرگزاری فارس و طبق گزارش تاس، لاوروف در این تماس تلفنی بر حمایت کامل مسکو از بازگشت برجام «به شکل اولیه‌‌‌اش» تاکید کرد.

   پاسخ مسکو به انتقاد وال‌‌‌استریت ژورنال

از دیگر سو نماینده روسیه در سازمان‌‌‌های بین‌‌‌المللی در وین به انتقاد یک خبرنگار از مواضع ایران در قبال ازسرگیری مذاکرات وین واکنش نشان داد. به گزارش «ایسنا»، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌‌‌های بین‌‌‌المللی در وین در واکنش به اظهارات لارنس نورمن خبرنگار روزنامه آمریکایی وال‌‌‌استریت ژورنال که در پیامی توییتری از مواضع ایران درباره ازسرگیری مذاکرات انتقاد کرده بود و آن را متناقض با موضع ایران درباره احیای توافق به شکل اصلی آن دانسته بود، در صفحه توییترش نوشت: «بیایید منصف باشیم. بله، ایران بیشتر و بیشتر از برجام[توافق هسته‌‌‌ای] فاصله می‌‌‌گیرد اما آمریکا نه تنها فشار حداکثری را حفظ کرده است بلکه تحریم‌‌‌های بیشتری را هم اعمال می‌‌‌کند.» اولیانوف افزود:« تنها یک راه برای شکستن این دور باطل وجود دارد، آن هم مذاکرات وین است که باید بازگشت آمریکا و ایران به پایبندی کامل به توافق راه فراهم سازد.» خبرنگار وال استریت ژورنال در پیامی توییتری از مواضع ایران در قبال ازسرگیری مذاکرات برجامی، از جمله لزوم تضمین از سوی آمریکا برای عدم خروج دولت آتی این کشور از توافق،‌‌‌ لغو کلیه تحریم‌‌‌های غیرقانونی و جبران خسارات تحمیل شده بر ایران به واسطه تحریم‌‌‌ها،‌‌‌ انتقاد کرد. مذاکرات احیای توافق هسته‌‌‌ای در وین که شش دور آن میان ایران و کشورهای عضو توافق هسته‌‌‌ای و با حضور هیات آمریکا در محل مذاکرات تا ماه ژوئن[خرداد] برگزار شده بود، پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران به تعویق افتاد. دولت جدید ایران اخیرا پس از بررسی نتایج شش دور قبلی مذاکرات، اعلام کرده که دور هفتم مذاکرات ۲۹ نوامبر[۸ آذر] از سرگرفته خواهد شد. ایران تاکید کرده است هدف آن از این مذاکرات لغو تحریم‌‌‌های آمریکا است.