تحلیل رضا نصری از دور هفتم مذاکرات احیای برجام
وی در پاسخ به این سوال که بر اساس اعلام رئیس تیم مذاکرهکننده ایران، تهران در جریان این مذاکرات دو سند در دو موضوع لغو تحریمها و مسائل هستهای به طرفهای مقابل ارائه داده است واکنش طرفهای مقابل از جمله واکنشهای رسانهای آنها را چه طور ارزیابی میکنید؟ خاطرنشان کرد: در مورد جزئیات دو سند، هنوز اطلاعاتی در دسترس عموم نیست. اما اینکه بعد از دور اول مذاکرات برخی رسانهها تلاش کنند پیشنهادها و مواضع ایران را غیرمنطقی و زیادهخواهانه جلوه دهند؛ یا اینگونه القا کنند که مذاکرات قطعا شکست خواهد خورد، کاملا قابل پیشبینی بود. هدف آنها این است که با این فضاسازیها به تیم مذاکرهکننده ایران فشار بیاورند، فضای داخل کشور را ملتهب کنند و بهخصوص بازار ارز را نیز تحتتاثیر قرار دهند. اما حقیقت این است که بهرغم همه این جوسازیها، در نهایت بنا شده دور بعدی مذاکرات - آن هم در هفته آینده - مجددا برگزار شود.
وی افزود: از بدو ورود تیم مذاکرهکننده ایران به وین شاهد بودیم چگونه ابتدا در مورد تعداد اعضای هیات ایرانی، سپس در مورد هزینه اقامت آنها در هتل و بعد در مورد محتوای پیشنهادهای ایران - بهویژه در مورد دستاوردهای شش دوره مذاکرات قبل - شایعهسازی و دروغپراکنی صورت گرفت.
نصری در واکنش به این پرسش که برخی از رسانههای غربی، به نقل از مقامات طرفهای مقابل ایران در این مذاکرات مدعی هستند که تیم ایران متوجه فوریت شرایط نیست یا خواستههای ایران ناامیدکننده و زیاده خواهانه است، نظرتان در مورد اینگونه تحلیلها و تلاش این رسانهها برای انداختن توپ در زمین ایران را چهطور ارزیابی میکنید؟ گفت: در تحلیل تعاملات دیپلماتیک، باید همواره در نظر داشت که آمریکاییها و اروپاییها بسیار خوب میدانند چگونه -با تزریق اخبار گزینشی و برخی کلیدواژهها به رسانهها- از ظرفیت آنها برای پیشبرد اهداف خود بهرهبرداری کنند. به همین خاطر هم لازم است اولا افکار عمومی در داخل نسبت به این ترفندها آگاه باشد و به سادگی تحتتاثیر این جوسازیها قرار نگیرد؛ و ثانیا، تیم «روابط عمومی» هیات ایرانی نیز برای مواجهه با این فضا کاملا آماده باشد و متناسب با ذائقه مخاطب به روشنگری و تشریح مواضع برحق خود بپردازد.
توسل به گفتمان «پسااستعماری» به نفع ایران نخواهد بود
او در عین حال تاکید کرد: در این راستا، باید توجه داشته باشیم که توسل به یک گفتمان و ادبیات «پسااستعماری»- که ذات و ماهیت و تاریخ غرب را زیر سوال میبرد و ناگزیر در ذهن مخاطب به شکلگیری نوعی قطببندی منجر میشود -به هیج عنوان به نفع منافع ایران نخواهد بود. حقیقت این است که کمک به ایجاد چنین بستری تنها به نیروهایی کمک خواهد کرد که از هماکنون میخواهند با این فضاسازیها راه را برای تصویب طرحهای جدید در کنگره و ایجاد مانع تازه و اجماع علیه ایران هموار سازند.
این کارشناس ارشد مسائل بینالملل در پاسخ به این سوال که تلاشهای مقامات صهیونیستی در به بنبست کشاندن این مذاکرات و فشارهای آنها بر توقف انجام این مذاکرات را چه طور ارزیابی میکنید؟ خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین دغدغههای اسرائیل این است که ببینند ایران و آمریکا در یک موضوع راهبردی به راهحلی دیپلماتیک رسیدهاند؛ حتی زمانی که دولت ایران از «ضد آمریکایی»ترین و به اصطلاح «تندروترین» جناحهای سیاسی کشور تشکیل شده است. اگر فعالیت لابیهای اسرائیل در واشنگتن را طی ۳۰ سال اخیر بررسی کنید، خواهید دید مهمترین تلاش آنها همواره این بوده که از هرگونه تعامل دیپلماتیک بین ایران و آمریکا، از هرگونه توافق کوتاهمدت و بلندمدت و از هرگونه گام در جهت تنشزدایی و همزیستی جلوگیری کند.
وی تصریح کرد: جای تعجب است چرا ایران این تکاپوی لابیها و این حساسیت رژیم اسرائیل را نادیده میگیرد و از آن برای پیشبرد منافع خود در کارزارهای دیپلماتیک استفاده نمیکند؟ به عنوان مثال، نخستوزیر اسرائیل اخیرا در تماس تلفنی با آنتونی بلینکن - وزیر امور خارجه آمریکا - به صراحت خواستار توقف مذاکرات وین شده است. حال سوال اینجاست چرا در واکنش به تلاشهای او، دولت ایران با گفتوگوی مستقیم با هیات آمریکایی موافقت نمیکند؟ در حالی که ملاقات این دو هیات، نه تنها به پیچیدگیها و مداخلات زحمتافزای واسطههای اروپایی خاتمه میدهد، بلکه بزرگترین لطمه پرستیژی و سیاسی به نخستوزیر اسرائیل و یک «حادثه» در روابط میان واشنگتن و تلآویو خواهد بود.
تضمین خوب برای تداوم لغو تحریمها
نصری با بیان اینکه در هفته گذشته، رابرت مالی چند بار به تمایل کشورهای حاشیه خلیج فارس به برقراری رابطه اقتصادی با ایران در صورت احیای برجام اشاره کرده است، خاطرنشان کرد: معتقدم لازم است تیم مذاکرهکننده به صورت مستقیم و بیواسطه این موضوع را با او که دولت متبوعاش باید به این کشورها چراغ سبز و معافیتهایی در این راستا بدهد، بررسی کند. درگیر کردن منافع اقتصادی و سرمایه کشورهای خلیجفارس میتواند خود تضمین خوبی برای تداوم لغو تحریمها باشد و لازم است طی مذاکره مستقیم بررسی شود در این زمینه چه تعهداتی میشود از طرف آمریکایی دریافت کرد.