مذاکرات وین، امروز از سرگرفته می‌شود
گره آخر مذاکرات
خوان آخر مذاکرات هستهای؟
سخنگوی دستگاه دیپلماسی: اگر آمریکا تضامین لازم را بدهد، فردای آن روز، روز توافق است
عکس: ایرنا
مذاکرات احیای برجام بعد از وقفه‌‌‌‌‌‌ای ۱۰روزه برای مشورت در پایتخت‌‌‌‌‌‌ها و اتخاذ تصمیمات سیاسی، از امروز سه‌‌‌‌‌‌شنبه ۱۹ بهمن از سرگرفته می‌شود؛ گفت‌وگوهایی که بنا بر شواهد و اخبار منتشر شده به‌نظر می‌رسد دور نهایی مذاکرات باشد. در این‌خصوص میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین در یک پیام توییتری نوشت: «به نظر می‌رسد مذاکرات در مرحله نهایی است که نیازمند عزم و تلاش‌‌‌‌‌‌های پر انرژی از سوی تمام طرف‌‌‌‌‌‌ها برای رسیدن به نقطه مقصد شامل احیای کامل برجام ازجمله رفع تحریم‌ها است.»
همچنین با توجه به اظهارنظرهای صورت‌گرفته می‌توان گفت که مهم‌ترین «گره» باقی‌مانده در این گفت‌وگوها «اخذ تضمین» است. در این رابطه سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت‌خارجه با اشاره به اینکه در حوزه «اخذ تضمین‌‌‌‌‌‌ها»، «توافق‌هایی» حاصل شده است، درخصوص این مساله که ممکن است این دور، دور آخر گفت‌وگوها باشد، تاکید کرد: «سرنوشت گفت‌وگوها به تصمیمات سیاسی واشنگتن بستگی دارد و اگر آمریکاییها امروز اعلام کنند که تضامین لازم را ارائه و به تعهدات خود عمل می‌کنند، فردای آن روز توافق قابل‌دسترسی است.» همزمان علی شمخانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در توییتی درباره مذاکرات وین نوشت: «دستور کار مذاکره‌‌‌‌‌‌کنندگان ایرانی برای ادامه دور هشتم گفت‌وگوها به دقت مشخص شده است.» به گزارش «ایسنا» شمخانی افزود: «توافقی که طی آن تحریم‌های شکل‌‌‌‌‌‌دهنده فشار حداکثری رفع نشود، موجب شرطی‌شدن اقتصاد کشور شده و نمی‌تواند مبنای توافق خوب باشد.»
نزدیک شدن به توافق نهایی
از سوی دیگر حسین امیرعبداللهیان، وزیر‌خارجه کشورمان روز گذشته طی سخنانی گفت که هنوز در حوزه رفع تحریم‌ها بخشی از مطالبات ایران مورد‌توجه قرار نگرفته است. به گزارش «ایسنا»، حسین امیرعبداللهیان ظهر دوشنبه در نشست خبری مشترک با وزیر‌خارجه فنلاند با بیان اینکه در چند روز گذشته در جلسات فشرده در بخش‌های تخصصی بر روی آخرین متونی که در نتیجه مذاکرات ایران و ۱+۴و «نان پیپیر»هایی که از طریق آقای مورا تبادل شده است، تمرکز کرده‌‌‌‌‌‌اند، گفت: «همکار ما آقای باقری و کارشناسان ارشد ما در روزهای آینده در روند مذاکرات وین بر روی سندی که قرار است مورد توافق قرار گرفته شود تمرکز می‌کنند و در آن سند طرفهای مختلف بازگشت و پایبندی خود را به تعهداتشان در برجام اعلام می‌کنند.» وی ابراز امیدواری کرد که در این مرحله بتوانیم به توافق نهایی نزدیک شویم.
به گفته وزیر‌خارجه اینکه درروزهای آینده بتوانیم در جریان مذاکرات به یک توافق خوب برسیم، بستگی به نیت و اتکا و رفتار سه کشور اروپایی و آمریکا دارد و اینکه آیا آنها به معنای واقعی با حسن‌نیت و جدیت به‌دنبال رسیدن به یک توافق خوب هستند یا نه. این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان ادامه داد: «ما با حسن‌نیت و خوش‌بینی و با جدیت به تلاش هایمان برای رسیدن به یک توافق خوب و جدی ادامه می‌دهیم.»
توافق در حوزه اخذ تضمین
سعید خطیبزاده، سخنگوی دستگاه سیاست خارجی صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران درباره صحبت‌‌‌‌‌‌های اخیر وزیر‌خارجه درباره پیشرفت در حوزه «اخذ تضمین‌‌‌‌‌‌ها» گفت: « در حوزه اخذ تضمین‌‌‌‌‌‌ها در مورد ابعاد مختلف آن با ارائه راهکارهای خلاقانه و با ابتکاراتی که صورت‌گرفته بحث و رایزنی شده و توافق‌هایی حاصل شده است؛ ولی نباید فراموش کنیم که در مورد هیچ چیزی توافق نمی‌شود مگر اینکه در مورد همه‌چیز توافق انجام شود.»
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ما در حوزه‌‌‌‌‌‌های مختلف مذاکراتی، پیشرفت‌‌‌‌‌‌های قابل‌توجهی داشتیم، ادامه داد: «در حوزه تضمین‌‌‌‌‌‌ها نیز ایده‌‌‌‌‌‌ها مطرح و مکتوب شده است؛ چارچوب توافق و چشم‌‌‌‌‌‌انداز متنی توافق روشن است و اینکه آمریکاییها با چه پاسخ‌‌‌‌‌‌هایی به سوالات مطرح‌شده به وین بیایند روشن می‌‌‌‌‌‌کند که ما چه زمانی به توافق می‌‌‌‌‌‌رسیم.» خطیبزاده با اشاره به اینکه انتظار ما این است که هیات‌‌‌‌‌‌ها از جمله آمریکاییها با دستورالعمل روشن برای عمل به تعهداتشان در راستای برجام و رفع تحریم‌ها به وین برگردند، تاکید کرد: «موضوعات قابل‌توجهی در دستور کار است که جز با تصمیمات سیاسی واشنگتن احتمالا گشایشی در آن متصور نیست.» وی ادامه داد: «طبیعی است ایران انتظار دارد که تصمیمات لازم و ضروری از سوی طرفهای مقابل به‌ویژه واشنگتن در موضوع رفع‌تحریم‌ها و انتفاع ایران از برجام اتخاذ شده باشد.»
دور آخر مذاکرات؟!
خطیبزاده همچنین در پاسخ به این سوال که طرفهای غربی مطرح کرده‌‌‌‌‌‌اند که احتمالا این دور از مذاکرات دور آخر است و آیا ایران نیز تصور بر این دارد که این دور ازمذاکرات دور نهایی و دور آخر خواهد بود، گفت: «اگر طرفهای مقابل می‌گویند که این دور از مذاکرات، دور آخر است روشن است که باید با پاسخ‌‌‌‌‌‌های درست در راستای اجرای تعهداتشان به وین بازگردند.»
وی افزود: «اگر طرفهای مقابل به‌ویژه آمریکاییها که در وین حضور پیدا می‌کنند، اعلام کنند که تضامین لازم را ارائه و به تعهدات خود عمل می‌کنند، فردای آن روز توافق قابل‌دسترسی است، ولی اگر این‌گونه اظهارات برای بازی‌های رسانه‌‌‌‌‌‌ای و اطلاعاتی در فضای عمومی باشد ایران به این ضرب‌‌‌‌‌‌الاجل‌‌‌‌‌‌های ساختگی فکر و توجه نمی‌کند.» به گفته خطیبزاده، زمان رسیدن به توافق را دو چیز مشخص می‌‌‌‌‌‌کند؛ پاسخ آمریکا به سوالات مطرح‌شده و انجام تعهدات از سوی این کشور و همچنین سرعت طرفهای مقابل در میز مذاکرات برای آنچه که باید به‌سرعت انجام دهند.
نظر سخنگو درباره تمدید معافیت‌‌‌‌‌‌های تحریمی
سخنگوی وزارت‌خارجه در پاسخ به سوال دیگری در مورد تصمیم اخیر رئیسجمهور آمریکا در مورد تمدید برخی از معافیت‌‌‌‌‌‌های تحریمی در ارتباط با فعالیت‌های هستهای ایران گفت: «این‌‌‌‌‌‌ها اسقاطیه‌‌‌‌‌‌هایی است که دولت ترامپ در ادامه اقدامات ضدبرجامی خود و نقض تعهدات این کشور ملغی کرده بود. این اسقاطیه‌‌‌‌‌‌ها مرتبط با تعهدات هستهای است و آنچه که امروز انجام‌شده بخش بسیار کوچکی در حوزه خاص طرف آمریکایی بوده است.
تصمیم‌های سخت ایران
به گفته سخنگو، ایران و طرفهای برجامی تصمیمات سخت خود را همان زمانی گرفتند که در برجام ماندند و اجازه دادند که این توافق زنده بماند. وی افزود: «هیات مذاکراتی ایران با ظرفیت ملی، تمامی اجازه‌‌‌‌‌‌های لازم و توان خود از روز اول به وین رفته است و امیدواریم که این تصمیمات از سوی طرف مقابل اتخاذ شود.»
لزوم تضمین آمریکا
در ادامه سخنگوی وزارت‌خارجه در پاسخ به این سوال که مقامات آمریکایی اعلام کرده‌‌‌‌‌‌اند که در حوزه تضمین‌‌‌‌‌‌ها، نمی‌توانند این تضمین را بدهند که دولت بعدی آمریکا از برجام خارج نشود، توضیح داد: «همین موضوع بهترین دلیل است که ایران و۱+۴ به‌درستی اصرار داشته باشند که آمریکا باید تضمین‌‌‌‌‌‌های لازم را برای اجرای تعهداتش در آینده بدهد. ما نمی‌توانیم شاهد این باشیم که بار دیگر آمریکا با عدم‌انجام تعهداتش نظام بین‌المللی را به تمسخر بگیرد، از مکانیزم‌‌‌‌‌‌های داخل برجام به ضرر برجام استفاده کند و شرکت‌هایی که می‌خواهند با ایران همکاری و تجارت داشته باشند مورد تهدید آمریکا قرار بگیرند.» خطیبزاده همچنین در این نشست در پاسخ به سوال دیگری در مورد مذاکره مستقیم با آمریکا گفت: «هیات مذاکرهکننده ایران برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و فراسرزمینی آمریکا در وین حاضر بوده است و به مذاکرات ادامه می‌دهد؛ خطوط قرمز و چارچوب ما کاملا روشن است و از آن چارچوب خارج نمی‌‌‌‌‌‌شویم.»
توصیه به اروپا
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین با بیان اینکه اروپایی‌‌‌‌‌‌ها نیز در حوزه برجام بی‌‌‌‌‌‌عملی‌‌‌‌‌‌های مفصل و مکرری داشته‌‌‌‌‌‌اند، گفت: «تنها راه این است که به تعهدات خود عمل کنند و از بی‌عملی مطلق عبور کنند و برای یک‌بار نشان دهند که از اراده و توان لازم برای انجام تعهداتشان برخوردار هستند و کنشگران قابل‌اتکایی در نظام بین‌الملل هستند.»
حصول توافق در وین به ایران بستگی دارد!
این در حالی است که اولاف شولتز، صدراعظم آلمان روز گذشته در سخنانی بدون اشاره به انفعال و کم‌‌‌‌‌‌کاری طرفهای اروپایی در مذاکرات وین، تلاش کرد توپ را به زمین ایران بیندازد و گفت: «حصول توافق در وین به ایران بستگی دارد.» به گزارش «ایسنا»، صدراعظم آلمان در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه واشنگتن‌پست در پاسخ به سوالی مبنی‌بر اینکه «چقدر تا حصول توافق در وین فاصله وجود دارد؟» مدعی شد: «به ایران بستگی دارد. ما به آنها پیامی شفاف مبنی‌بر این داده‌ایم که اکنون زمان تصمیم‌گیری و پیشرفت است و نه طولانی‌کردن این روند. ما توانایی ایران را در داشتن بمب اتم که قابلیت استفاده داشته باشد، نمی‌‌‌‌‌‌پذیریم. این، یک لحظه تعیین‌‌‌‌‌‌کننده است و امیدواریم که آنها از این فرصت استفاده کنند.»
مورا: به روحیه سازش نیاز است
همچنین انریکه مورا، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اعلام زمان از سرگیری مذاکرات وین از امروز سه‌‌‌‌‌‌شنبه تاکید کرد، برای بازگشت به اجرای کامل برجام به روحیه سازش نیاز است. به گزارش «ایسنا»، مورا در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «ما به روحیه سازش نیاز داریم تا ما را به اجرای کامل (برجام) بازگرداند. باتوجه به روندهای نامطلوب مختلفی که برجام را تضعیف می‌‌‌‌‌‌کند، لازم است که این مذاکرات به‌سرعت به نتیجه برسد.» پیش از این جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در یک توییت تاکید کرد: «برای پایان سریع مذاکرات و بازگشت به اجرای کامل برجام به تلاش‌‌‌‌‌‌هایی مبتنی بر حسن‌نیت و روحیه سازش از سوی تمام طرف‌‌‌‌‌‌ها نیاز داریم.»
جزئیات از سرگیری مذاکرات در وین
همزمان روز گذشته اتحادیه اروپا در بیانیه‌‌‌‌‌‌ای جزئیات از سرگیری جلسات دور هشتم مذاکرات وین را اعلام کرد. به گزارش «ایسنا»، وبگاه سرویس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه‌‌‌‌‌‌ای درباره از سرگیری جلسات دور هشتم مذاکرات وین نوشت: «پس از وقفه‌‌‌‌‌‌ای کوتاه، دور هشتم مذاکرات در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سه‌‌‌‌‌‌شنبه، هشتم فوریه از سر گرفته می‌شود.» در ادامه این بیانیه آمده است: «مشارکت‌‌‌‌‌‌کنندگان مذاکرات پس از مشورت با دولت‌‌‌‌‌‌هایشان در پایتخت‌‌‌‌‌‌ها به مذاکرات درباره چشم‌‌‌‌‌‌انداز بازگشت احتمالی آمریکا به برجام و چگونگی اطمینان یافتن از اجرایی‌شدن کامل و موثر توافق توسط تمامی طرفین، ادامه خواهند داد.»
مالی: باید برجام را احیا کنیم
در عین حال رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رئیس هیات مذاکرهکننده آمریکا در مذاکرات وین در گفت‌‌‌‌‌‌وگویی با شبکه ام‌‌‌‌‌‌اس‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌بی‌‌‌‌‌‌سی ضمن اعلام خبر بازگشت تیم آمریکایی به وین، تاکید کرد که رئیسجمهور بایدن هنوز از ما می‌خواهد در وین مذاکره کنیم. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبر‌گزاری رویترز، مالی افزود: «ما هفته بعد بازمی‌‌‌‌‌‌گردیم. این نماد یا نشانه‌‌‌‌‌‌ای از باور ما بر این است که [این توافق] یک جسد بی‌‌‌‌‌‌جان نیست و ما باید آن را احیا کنیم چون به نفعمان است.»
تلاش‌‌‌‌‌‌های ضدبرجامی تل‌‌‌‌‌‌آویو
در حالی که نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی روز یکشنبه طی یک تماس تلفنی با جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در ارتباط با موضوع ایران گفت‌‌‌‌‌‌وگو کردند، ایال هولاتا، مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی نیز همان روز، در جلسه کابینه درخصوص ایران و توافق هستهای اظهاراتی را مطرح کرد. به گزارش خبر‌گزاری فارس به نقل از پایگاه خبری «اکسیوس» هولاتا در این جلسه مدعی شد که تل‌‌‌‌‌‌آویو مخالف هر توافقی با ایران نیست اما از پارامترهای توافقی نگران است که مانند پارامترهایی باشد که در حال‌حاضر ظاهرا در برجام وجود دارد.
