رایزنی چهارساعته بورل در ایران ختم به خیر شد
برجام احیا میشود؟
از سرگیری مذاکرات در روزهای آینده
پس از رایزنی چهار ساعته جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در محل وزارت خارجه تهران، طرفین بر این موضوع تاکید کردند که «مذاکرات وین به زودی از سر گرفته خواهد شد». امیرعبداللهیان در کنفرانس مطبوعاتی با جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد: «ما آمادگی داریم که در روزهای آینده مذاکرات وین را ازسر بگیریم.» جوزپ بورل نیز گفت: «برای من مهم است که بنبست برجام را از بین ببریم و قرار است مذاکرات برجام را در روزهای آینده و به سرعت آغاز کنیم.»
همچنین جوزپ بورل بعد از این نشست در توییترش نوشت: «در رایزنی با ایران بر ضرورت نهایی شدن مذاکرات وین در اسرع وقت تاکید کردیم. سفرم به تهران یک هدف عمده دارد؛ دادن نیروی محرکهای جدید به مذاکرات و بازگرداندن توافق هستهای (برجام) به مسیر خود.» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای نخستینبار در دولت ابراهیم رئیسی، جمعه شب وارد تهران شد و روز گذشته مورد استقبال حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران قرار گرفت. بورل همچنین با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار و گفتوگو کرد. در مذاکرات بورل و امیرعبداللهیان، علی باقری معاون سیاسی وزیر امورخارجه و مذاکرهکننده ارشد ایران در مذاکرات وین، رضا نجفی معاون حقوقی و بینالمللی وزیر امور خارجه، مرضیه افخم مشاور وزیر و مدیرکل زنان و حقوق بشر و انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین و...حضور داشتند. پس از گفتوگوی چند ساعته رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با دیپلمات اروپایی، امیرعبداللهیان این گفتوگوها را مفصل، عمیق و دقیق توصیف کرد و گفت: «درباره مطالبات ایران با نماینده عالی سیاست خارجی و امور امنیتی اتحادیه اروپا گفتوگوهایی داشتیم و آمادگی داریم در روزهای آینده مذاکرات را از سر بگیریم.» وزیر امور خارجه در عین حال بیان کرد: «آنچه برای جمهوری اسلامی ایران مهم است نفع کامل اقتصادی ایران از توافقی است که در سال ۲۰۱۵ حاصل شده است و هر موضوعی که نتواند نفع کامل اقتصادی ما را تحت تاثیر قرار دهد از نظر دولت آیتالله رئیسی و جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نخواهد بود.»
راه خروج از بنبست
به گفته وزیر خارجه از جمله موضوعاتی که در این نشست مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت، بحث تداوم مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و طرفهای دیگر برای لغو تحریمها بود. وی در این رابطه توضیح داد: آقای بورل چندی پیش از من در تماس تلفنی خواستند که چگونه میتوانیم با بنبست و توقفی که بعد از صدور قطعنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی حاصل شده کار را دنبال کنیم و از این بنبست خارج شویم. امیرعبداللهیان گفت: «من به ایشان گفتم جمهوری اسلامی ایران همیشه از مسیر دیپلماسی و مذاکره عزتمند و البته مبتنی بر نتیجه استقبال میکند و از شما دعوت میکنم سفری به تهران داشته باشید تا از نزدیک همه ابعاد مساله را یک بار دیگر با حضور تیمهای مشترک مذاکراتی ما و شما به عنوان هماهنگکننده در اتحادیه اروپا دنبال کنیم.»
آمریکا واقعبین باشد
امیرعبداللهیان با تاکید بر این موضوع که ما سعی میکنیم مشکلات و نقاط افتراق موجود در مسیر گفتوگوهایی را که به زودی از سر گرفته خواهد شد برطرف کنیم، ابراز امیدواری کرد که بهطور مشخص طرف آمریکایی اینبار واقعبینانه برای رسیدن به توافق تعهدات خود را انجام دهد. از سوی دیگر وزیر امور خارجه، جوزپ بورل را در جریان گفتوگوی اخیرش با لاوروف قرار داد.
نوبت تصمیم تهران و واشنگتن
بورل همچنین با بیان اینکه ما به عنوان هماهنگکننده برجام، در ماه مارس پیشنهادهایی را مطرح کردیم و یکسری متن و سوالاتی بود که قرار بود ایران و آمریکا آن را پاسخ بدهند، ادامه داد: «قرار شد مذاکرات متوقف شود تا این سوالات پاسخ داده شود اما قرار نبود سه ماه متوقف شود؛ لذا امروز باید مذاکرات از سر گرفته شود و این تصمیمی است که باید در تهران و واشنگتن گرفته شود.» نماینده عالی سیاست خارجی و امور امنیتی اتحادیه اروپا با اعلام خبر آغاز مذاکرات گفت: «بعد از سفر من، مذاکرات وین آغاز میشود و تیم من در آنجا خواهند بود؛ رسیدن به توافق برای کل دنیا و جهان مهم است چراکه ما از ماه فوریه در دنیای دیگری زندگی میکنیم و جنگی بین روسیه و اوکراین آغاز شده و اگر در چنین فضایی توافق تاریخی ما به نتیجه برسد، بسیار مهم است.» همچنین بورل تاکید کرد: «خوشحال خواهم شد که دوباره به تهران برگردم و درباره روابط ایران و اتحادیه اروپا به بحث و گفتوگو بنشینیم، چراکه ایران بازار بزرگی است و اقتصادهای ما میتوانند همدیگر را کامل کنند لذا برجام میتواند این ریل را کامل کند. ما درباره مسائل کنسولی نیز صحبت میکنیم.» جوزپ بورل پیش از این سفر در توییتی نوشته بود که دیپلماسی تنها راه بازگشت به اجرای کامل برجام و معکوس کردن تنشهای فعلی است.
دو موضوع حلنشده باقی مانده است
در حالی که بورل در تهران بهسر میبرد، خبرگزاری رویترز به نقل از دو مقام که یکی از آنها اروپایی و دیگری ایرانی بوده، مدعی شده است که «دو موضوع از جمله مساله تحریمها همچنان به صورت حلنشده باقی مانده است.» به گزارش خبرگزاری فارس، رویترز در این خصوص گزارش کرد، دو مقام آگاه قبل از سفر «جوزپ بورل» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران به این خبرگزاری گفتهاند که «دو موضوع از جمله درباره مساله تحریمها، همچنان به صورت حلنشده باقی مانده است» که البته وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نه این اظهارات را رد و نه تایید کرده است. همچنین راب مالی، نماینده آمریکا در امور ایران نیز با اشاره به گفتوگوی خود با مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره برجام تاکید کرد: «به مسیر دیپلماسی معنادار متعهد میمانیم.» به گزارش «ایسنا»، راب مالی با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر اعلام کرد که با جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و انریکه مورا معاون او دیدار کرده است.
مالی در پیام خود نوشت: «از جوزپ بورل و انریکه مورا به دلیل ادامه همکاری نزدیکشان با ایالات متحده قدردانی میکنم. ما با مشورت با شرکای اروپایی خود همچنان به مسیر دیپلماسی معنادار متعهد هستیم.» انریکه مورا نیز روز جمعه در توییتی اعلام کرد که با جوزپ بورل و راب مکالی یک شام کاری داشته و آنها درباره برجام و موضوعات منطقهای رایزنی کردهاند. وی در ادامه خاطرنشان کرد: «مالی بهطور جدی تاکید کرده که ایالات متحده متعهد به بازگشت به این توافق (برجام) است.» همچنین پیش از این سفر، وزارت امور خارجه فرانسه روز جمعه در بیانیهای از ایران خواست تا از سفر «جوزپ بورل» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران برای نهایی کردن و به نتیجه رساندن برجام استفاده کند. بنا بر گزارش وبگاه «Times Now»، وزارت امور خارجه فرانسه در بیانیهای اعلام کرد: «ما آمادهایم درباره این توافق به نتیجه برسیم و از ایران میخواهیم همین حالا که همچنان امکان دارد، از این فرصت دیپلماتیک برای نهایی کردن و به نتیجه رساندن آن استفاده کند. دیپلمات اتحادیه اروپا تلاش خواهد کرد ایران را برای احیای توافق هستهای متقاعد کند.» سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا هم روز پنجشنبه در بیانیهای درباره سفر بورل اعلام کرده بود: «جوزپ بورل به عنوان بخشی از تلاشهای جاری برای بازگرداندن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به اجرای کامل، به ایران سفر خواهد کرد.»