دستگاه دیپلماسی به جمعبندی شورای وزرای خارجه اتحادیه اروپا واکنش نشان داد
مانیفست ۱۱ مادهای وزارت خارجه
حقوق بشر
در این بیانیه آمده است: جمهوری اسلامی ایران بدون توجه به کلیشههای دوگانه و منفی که به عنوان بخشی از کارزار برخی از دولتها طی دهههای گذشته برای بدنام کردن ایران ساخته شده، در حمایت و ارتقای حقوق بشر ثابتقدم است. حقوق زنان و تکتک آحاد ملت همواره مورد احترام قرار داشته و در بسیاری از جنبهها مانند حق دسترسی زنان به آموزش، برابری حقوق و احترام به حقوق انسانی، جمهوری اسلامی ایران یکی از حاکمیتهای پیشرو است. در این بیانیه تاکید شده است: جمهوری اسلامی ایران دستورکارهای ساختگی را که بهعنوان بخشی از کارزار سیاسی سازماندهیشده برای تحت فشار قرار دادن حداکثری حاکمیت و ملتی در حال رشد که در برابر دو چالش همزمان یعنی منزویسازی خارجی و جنگ اقتصادی ایالاتمتحده مقاومت میکنند نمیپذیرد و به شدیدترین وجه ممکن این سوءاستفاده از فرآیندها و آیینهای بینالمللی -چه در شورای حقوق بشر و چه جمعبندی شورای وزیران اتحادیه اروپا- را محکوم میکند.
این بیانیه میافزاید: پلیس و حافظان امنیت ایران، در اغتشاشات و مقابله با برخی اقدامات تروریستی مطابق با ضوابط و قواعد رفتاری بسیار دقیق و مشخص که برگرفته از قوانین و آییننامههای روشن و همچنین آموزههای دینی و اعتقادی ما بر اساس احترام به حقوق انسانی و تکتک آحاد مردم است، اقدام به کنترل خشونت افسارگسیخته کرده است. بهرغم خشونت و نفرتپراکنی که توسط برخی افراد و نهادهای فعال در قلمرو دولتهای مدعی حقوق بشر ترویج و علیه شهروندان به اجرا گذاشته میشود، نیروهای امنیتی و انتظامی، در کمال مدارا، شهدای بسیاری برای کنترل ناامنی، تامین امنیت و نظم عمومی تقدیم کردند.
استانداردهای دوگانه غرب
در بند دوم این بیانیه آمده است: جمهوری اسلامی ایران ضمن رد هرگونه استفاده ابزاری و گزینشی از حقوق بشر که به ابزاری برای پیشبرد منافع سیاسی برخی دولتهای اروپایی و آمریکا تبدیل شده، استاندارد دوگانه و وقیحانه آن دولتها را در برابر کشورهای همپیمان آنها و همچنین اراضی اشغالی فلسطین که شاهد نقضهای حقوق بشر به شدیدترین شکل ممکن است، یادآوری میکند سکوت کرکننده مدعیان جهانشمولی حقوق بشر در برابر این جنایات، نمونه بارز قربانی شدن حقوق انسانی در برابر منافع سیاسی است. بر این اساس، این کشورها فاقد صلاحیت اخلاقی برای تجویز رعایت حقوق بشر به دیگران هستند. این بیانیه میافزاید: طبق یافتههای گزارشگر ویژه سازمان ملل، این کشورها به سبب همراهی با تحریمهای ضد بشری و غیرقانونی آمریکا علیه ملت ایران از جمله زنان، جوانان، کودکان و اقلیتهای قومی و مذهبی، ناقض حقوق بشرند و باید پاسخگو باشند. در حالی که کمیته حقیقتیابی برای رسیدگی به آثار غیربشری این سیاستها تاسیس نشد، در مقابل هماهنگ با کارزار فشار حداکثری علیه ایران، اقدام به تاسیس کمیتهها و همچنین طرح ادعاهای واهی برای به انزوا کشاندن ایران میکنند؛ طرحهایی که پوچ بودن آنها از قبل روشن است.
خشونت و تروریسم
در بیانیه وزارت امور خارجه همچنین عنوان شده است: جمهوری اسلامی ایران با یادآوری تعهدات کشورها ذیل استراتژی جهانی مبارزه با تروریسم سازمان ملل (قطعنامهA/ RES/ ۶۰/ ۲۸۸ ) و همچنین اعلامیه اصول حقوق بینالملل (قطعنامه A/ RES/ ۲۶۲۵)، اعلام میکند که کشورهای غربی مکلف هستند مانع ترویج خشونت، نفرت، تروریسم، قانونشکنی و اغتشاش توسط افراد و نهادهای ثبتشده در قلمرو خودشان یا تحت صلاحیتشان شوند. براین اساس، چنانچه آنها نمیتوانند یا نمیخواهند به تعهدات قانونی خود ذیل این کنوانسیونها عمل کنند، جمهوری اسلامی ایران با افراد و نهادهایی که به صورت نظاممند در ترویج خشونت و تروریسم دخیل بودهاند، مدارا نکرده و بدون مسامحهای از همه ظرفیتهای حقوقی و قضایی ملی و بینالمللی برای استیفای حقوق ملت ایران استفاده خواهد کرد.
مذاکرات برجام
در این بیانیه به موضوع برجام نیز اشاره و عنوان شده است: در جریان مذاکرات برای ازسرگیری اجرای کامل و موثر برجام، مطالبات جمهوری اسلامی ایران همواره در چارچوب برجام و مذاکرات وین بوده است. اما فهرست بلند نقضهای فاحش طرفهای اروپایی و آمریکا در زمان اجرای برجام، ایران را ناگزیر میسازد که نسبت به آینده واقعبین باشد. هدف جمهوری اسلامی ایران، انعقاد توافق پایدار و باثبات است، توافقی که در آن اولا انتفاع عملی ایران از لغو تحریمها تضمین شود؛ ثانیا تحتتاثیر سیاست داخلی دولتها بهسادگی نقض نشود. این بیانیه میافزاید: جمهوری اسلامی ایران براساس پیشنویس مذاکرات وین که نتیجه ماهها مذاکرات سخت و فشرده بوده، آماده جمعبندی مذاکرات است. اکنون طرفهای غربی مقابل هستند که با اتخاذ سیاستهای غیرواقعبینانه و محاسبات اشتباه، دچار سردرگمی هستند.
همکاری با آژانس
در بند پنجم این بیانیه اعلام شده است: جمهوری اسلامی ایران بهعنوان عضو مسوولیتپذیر معاهده عدماشاعه، همواره با آژانس بینالمللی انرژی اتمی براساس تعهدات بینالمللی خود و متناسب با شأن و جایگاه تخصصی و فنی آژانس همکاری داشته و مصمم به ادامه این همکاریهاست. به کشورهای غربی نیز توصیه میکنیم که با پرهیز از سیاسیکاری، فضای همکاریهای فنی بین ایران و آژانس را تخریب نکنند.
پهپاد
در این بیانیه همچنین عنوان شده است: موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در بحران اوکراین، حمایت از تمامیت ارضی اوکراین و ضرورت پایانبخشی به مخاصمه از طریق راهحلهای سیاسی است. همانطور که مکررا از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران تاکید شده است ما پهپادی برای استفاده در جنگ اوکراین در اختیار طرفی قرار ندادهایم. همه همکاریهای دفاعی و تسلیحاتی ایران با سایر کشورها نیز همسو با حقوق و تعهدات بینالمللی ایران بوده است.
جنایات جنگی غرب
وزارت امور خارجه در این بیانیه اعلام کرده است: جمهوری اسلامی ایران ضمن یادآوری تعهدات قانونی و الزامآور دولتهای ایالاتمتحده آمریکا، بریتانیا و فرانسه تحت «معاهده تجارت تسلیحات» تاکید میکند که طبق این معاهده، دولتهای یادشده به صورت آگاهانه تسلیحات مرگبار را در اختیار ائتلاف تحت رهبری عربستانسعودی برای استفاده در جنگ یمن قرار دادهاند. براساس گزارش کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، این تسلیحات در حملات به غیرنظامیان با اهداف غیرنظامی و ارتکاب جنایات جنگی نقش اصلی داشتند. از این رو، ایالاتمتحده، بریتانیا و فرانسه با تسلیح و حمایت از ائتلاف در جنگ علیه یمن، در ارتکاب جنایات جنگی احتمالی مشارکت داشتهاند.
امنیت و ثبات منطقهای
در این بیانیه همچنین با بیان اینکه ایران لنگرگاه امنیت و ثبات در منطقه است، آمده است: ایران هرگز در طول تاریخ به همسایگان حمله نکرده اما مورد حمله قرار گرفته است. در عین حال، رویه ثابت ایران در چند دهه گذشته نشان داده است که تسلیم فشار، تهدید و تحریم نخواهد شد، به عهدی که میبندد وفا میکند و در مقابل متجاوز میایستد. جنگ ۸ساله صدام علیه ایران که با پشتیبانی همهجانبه برخی در اروپا، منطقه غرب آسیا و آمریکا همراه بود، لزوم توسعه توانمندیهای دفاعی را برای ما ضروری ساخته است که این موضوع قابل مذاکره نخواهد بود. در بیانیه مذکور تصریح شده است: اروپا باید پاسخگوی نقش خود در بیثباتی منطقه از طریق تداوم صادرات جنگافزارهای پیشرفته و دستکاری امنیتی در نظم منطقه، ائتلافسازی برای ارعاب و فشار، دخالت در امور داخلی کشورها به بهانه ایجاد دموکراسیهای گلخانهای که همزیستی دولتها را مختل میکند، باشد.
نقش ایران در مبارزه با تروریسم
در بند نهم این بیانیه با ذکر این نکته که تجربه تلخ جنایات داعش، همچنان مردم منطقه غرب آسیا را متاثر میسازد، عنوان شده است: بهرغم ادعاهای آمریکا و متحدان آن، اگر نقش ایران و قهرمان بزرگ مبارزه با تروریسم، شهید سردار سلیمانی و همت ملتهای عراق و سوریه در مبارزه، مهار و شکست موج تروریسم داعش نبود، نهتنها امنیت و ثبات منطقه، بلکه صلح و امنیت بینالمللی به طور جدی تحتالشعاع قرار میگرفت.
روابط با همسایگان
در بیانیه وزارت امور خارجه آمده است: ما به امنیت، ثبات و رفاه درونزا و فراگیر در منطقه معتقد هستیم. دست برادری به سوی تمامی همسایگان خود از جمله کشورهای منطقه غرب آسیا دراز کردهایم و در طول بیش از یکسال گذشته دامنه همکاریهای ایران و همسایگان گستردهتر و متنوعتر شده است.
تنها با مشارکت خود کشورهای منطقه، پایداری، امنیت، ثبات و رفاه فراگیر تضمین میشود. ما به سیاست مهم همسایگی، با هدف نیل به امنیت دستهجمعی در منطقه ادامه میدهیم و اتهامات بیاساس ما را از این مسیر باز نخواهد داشت.
تحریم ها
در بند ۱۱ و پایانی این بیانیه همچنین اعلام شده است: جمهوری اسلامی ایران ضمن اعتراض شدید به وضع تحریمهای غیرقابل قبول و بیمبنا از سوی اتحادیه اروپا، معتقد است که تعامل و گفتوگو با این اتحادیه و اعضای آن، تنها از مسیر احترام، اعتماد و منافع متقابل و مشترک میگذرد. بر این اساس، درهای تعامل و گفتوگو را باز گذاشتهایم و در عین حال از بیان مطالبات و مواضع انتقادی خود نیز بازنمیمانیم. طبیعتا در صورت عدمتوقف فضاسازیهایی که در بستر ایرانهراسی صورت میپذیرد، فرصتها برای پیشبرد منافع متقابل، به شکل قابلتوجهی متاثر خواهد شد.
بیانیه ضدایرانی شورای اروپا
شورای اروپا روز دوشنبه 21 آذر در پایان نشست وزرای خارجه این اتحادیه در بیانیهای از مقامات ایران خواست تا به تعهدات خود ذیل قوانین بینالمللی عمل کنند. همچنین در این بیانیه شورای اروپا توقف آنچه را که «دستگیریهای خودسرانه» معترضان عنوان کرده خواستارشده است. این اتحادیه مدعی شد که از تمامی روشهای موجود برای حسابرسی به اعمال مقامات ایرانی استفاده خواهد کرد. اتحادیه اروپا همچنین از ایران خواست تا زندانیان دوتابعیتی در این کشور را آزاد کند. شورای اروپا با تکرار ادعای ارسال پهپاد ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین، خواستار توقف ارسال این پهپادها به روسیه شده است. در این بیانیه آمده که اتحادیه اروپا از تدابیر محدودکننده برای پاسخدهی به اقدامات ایران در حمایت از روسیه استفاده خواهد کرد. وزرای خارجه اتحادیه اروپا در ادامه این بیانیه تعهد خود را نسبت به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای ابراز کردند. اتحادیه اروپا ضمن ابراز نگرانی از گزارشهای اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ایران پایبندی فوری ایران به آنچه را که «تعهدات قانونی ذیل پیمان عدم اشاعه هستهای و همکاری کامل با آژانس اتمی» عنوان کردند، خواستار شدند. شورای اروپا در انتها از ایران خواست تا از آنچه فعالیتهای بیثباتکننده و همچنین به خطر انداختن آزادی کشتیرانی میخواند، خودداری کند.