منبع قدرت رئیس‌جمهوری ترکیه چیست؟
سخنران محبوب در آنکارا
اردوغان دموکراسی را حامی غارتگران می‌داند. وزیر امورخارجه آلمان را یک مصیبت می‌داند. او به زبان عامیانه سخن می‌گوید، آنچنانکه ممکن است شعر هم نقل کند. او دشمنان خود را به‌طور علنی اسم می‌برد و از حالت زاهدانه به یک آدم مستبد می‌تواند در نوسان باشد. او در ۱۵ سالی که سکان هدایت ترکیه را در دست داشته و به‌رغم اینکه سخنور خوبی است و دشمنانش نیز به آن اذعان دارند، هر اقدامی را برای خود یک تهدید می‌شمرد و از کوچک‌ترین اعتراض‌ها نیز نمی‌گذرد و علیه آن سخنرانی می‌کند. او همچنان معروف‌ترین سیاستمدار این کشور است و برای انتخاب مجدد تقلا می‌کند. آمارها نیز نشان می‌دهد او فعلا حمایت ۴۰ درصدی مردم را پشت‌سر خود دارد.
او در رسانه‌ها حضور مداوم دارد و در همه‌جا دیده می‌شود. نوع سخنرانی‌اش و هورا کشیدن طرفدارهایش الهام‌بخش است و از سیاست تفرقه‌اندازی و فرافکنانه استفاده می‌کند. اردوغان توانسته یک شبکه تار و پودی با طبقه کارگر ایجاد کند. در این راستا، اردوغان در رویه‌های جهانی‌اش با خودکامه‌ها و تکروها ارتباط مناسب‌تری دارد، کسانی که برای مدت‌های مدیدی است مردمانشان را نادیده انگاشته‌اند. وقتی اردوغان سخنرانی می‌کند، چندین شبکه تلویزیونی سخنرانی وی را به‌طور مستقیم پخش می‌کنند و عمدتا اینها شبکه‌های جهانی طرفدار حکومت هستند که در همه وقایع برای فیلمبرداری حضور پیدا می‌کنند. دستورالعمل مورد علاقه او نیز از این قرار است: حمله به کسانی که طرفدارانش از او نفرت دارند و گستره حملات او شامل مقامات آمریکایی و رهبران اتحادیه اروپا و نخبگان لیبرال است.
بیشتر طرفداران او بر این باورند که اردوغان با آنها مانند یک پدر، برادر یا دست‌کم یک همسایه دلسوز صحبت می‌کند. طرفداران او می‌گویند اردوغان درباره چیزهایی صحبت می‌کند که خود به آن باور دارد ولی این سخنان را به زبان آنها ادا می‌کند. او در تابستان گذشته در دنیزلی که سخنرانی داشت، گفت: «و آنها (آلمانی‌ها) یک وزیر امورخارجه دارند و او چه فاجعه‌ای است. او سپس سخنرانی خود را ادامه می‌دهد: او هیچ جایگاه خود را نمی‌داند. تو کی هستی؟ هان، که با رئیس‌جمهوری ترکیه اینگونه صحبت می‌کنی؟ تو با وزیر امورخارجه ترکیه صحبت می‌کنی؟ قد و قواره خودت را بدان.» رئیس‌جمهوری ترکیه سپس سخنان خود را تندتر می‌کند و ادامه می‌دهد: «او می‌خواهد به ما درس سیاست بدهد. کشور تو در تاریخ سیاست چه جایگاهی داشته است. کل عمر ما در سیاست گذشته است.»
علی آیدین تاش‌باش، روزنامه‌نگار سابق و یکی از اعضای ارشد شورای اتحادیه اروپا در روابط خارجی می‌گوید: «او به طرز ماهرانه‌ای پر از شگفتی است. هر چند که او مردم را شوکه نمی‌کند و استادانه با مردم در ملأعام سخن می‌گوید.» این کارشناس می‌افزاید: او مردمی را ناراحت می‌کند که عمدتا طرفدارانش دوستش ندارند. او در استانبول به شیوه طرفداران زندگی لیبرالی می‌تازد و حتی نوع نوشیدنی‌های آنها را به استهزا می‌گیرد و می‌گوید: آنها به قدری می‌نوشند تا بالا بیاورند. او در آنکارا نیز به زنان فمینیست می‌تازد و می‌گوید که معلوم نیست آنها دخترند یا زن و عفت آنها را مورد تردید قرار می‌دهد.
اردوغان در سخنرانی‌هایش به‌طرز ماهرانه‌ای از شعر و داستان نیز استفاده می‌کند. او آنجایی که لازم باشد لحن صدای خود را آرام می‌کند و در جایی که نیاز است صدای خود را به‌طور حماسی بالا می‌برد. آموزه‌های مذهبی بخش عمده‌ای از سخنان وی را تشکیل می‌دهد. اردوغان در یک مدرسه مذهبی درس خوانده است و با دروس اسلامی آشنایی دارد. سکولارها و لیبرال‌ها عمدتا اصلی‌ترین منتقدان وی هستند و از اینکه از مذهب در جهت اهداف سیاسی خود سوءاستفاده می‌کند، ناخشنودند. آیدین تاش‌باش می‌گوید: «او اما برای محافظه‌کاران کسی است که از سبک زندگی آنها دفاع می‌کند.»
ارسال نظر