اولین سال کاری بلنیکن چگونه گذشت؟

وزیر خارجه کسل‌کننده

دنیای‌اقتصاد : نخستین سال کاری آنتونی جی.بلینکن به‌عنوان وزیر امور خارجه را می‌‌توان به دو دوره متمایز تقسیم کرد: قبل و بعد از افغانستان. پیش از اینکه طالبان کنترل پایتخت افغانستان را در ماه آگوست به دست بگیرند، آمریکا مجبور به بستن سفارت ایالات متحده و تخلیه آشفته بیش از ۱۲۴ هزار نفر شد؛ درحالی‌که به نظر می‌‌رسید تا قبل از آن تلاش‌‌های آنتونی بلینکن برای بازگرداندن رهبری آمریکا در جهان نتیجه داده است. به نوشته نیویورک‌‌تایمز، متحدان آمریکا پس از بدرفتاری‌‌های دوران دونالد ترامپ از توجه مجدد آمریکا به مسائل جهانی استقبال کردند. به‌‌کارگیری شماری از دیپلماسی‌‌های رفت و برگشت به سرکوب جنگ ۱۱روزه بین اسرائیل و حماس کمک کرد. حتی یک مناظره عمومی داغ با نمایندگان چین به لحظه‌‌ای تاریخی تبدیل شد تا وزیر امور خارجه جدید آمریکا، اولویت اصلی سیاست خارجی دولت بایدن را برجسته کند. اما در صبح روز ۱۵آگوست، آنتونی بلینکن در برنامه‌های خبری یکشنبه درحالی‌که از تصمیم جو بایدن برای خروج از افغانستان و چگونگی خروج از افغانستان دفاع می‌‌کرد، کمی مبهوت و گیج به‌‌نظر می‌‌رسید. بلینکن در سی‌‌ان‌‌ان، با اشاره به گزارش‌هایی مبنی بر تهدیدهای مجدد طالبان علیه زنان و دختران افغان گفت: «این چیزها، دلخراش است.» مقامات فعلی و سابق وزارت امور خارجه و دیپلمات‌‌های خارجی می‌‌گویند که آنتونی بلینکن از آن زمان تاکنون چندین ماه را صرف تلاش برای بهبودی مجدد اوضاع کرده؛ اما اصلا آسان نبوده است.

اگرچه بلینکن عازم استرالیا و فیجی می‌‌شود تا به متحدانش علیه چین اطیمنان خاطر دهد، اما اخیرا بر سرکوب آخرین بحران جهانی- حمله نظامی احتمالی روسیه به اوکراین- متمرکز شده است. در بسیاری از دیدارها و تماس‌‌های تلفنی با رهبران خارجی، او تلاش کرده است تا برای یک پاسخ واحد در برابر یک دشمن آشنا کمک کند. اما باید دید که آیا او با ورود به دومین سال ریاست‌‌جمهوری بایدن می‌‌تواند آمریکا را به‌عنوان یک شریک قابل اعتماد با یک استراتژی مستدل نشان دهد. باربارا کی.بودین، سفیر سابق ایالات متحده در یمن و نیروی کهنه‌‌کار ۳۰ساله سرویس خارجی که اکنون مدیر موسسه مطالعات دیپلماسی در دانشگاه جرج‌تاون است، می‌‌گوید: «خروج از افغانستان شاید برای مردم یک نقطه محوری بود تا بفهمند که همه چیز چقدر خراب است و بنابراین، چقدر غیرممکن است که بایدن بتواند واقعا همه‌‌چیز را به دوران رمانتیک قبل از ترامپ برگرداند.» او تصریح می‌‌کند: «این یک بررسی دقیق از واقعیت است.» کارشناسان می‌‌گویند که آنتونی بلینکن نباید درگیر فاجعه‌های از پیش برجامانده شود؛ چرا که او را از برنامه بلندمدت و کارهای اصلی منحرف می‌‌کند: «مهار پاندمی و گرمایش جهانی، تعیین استانداردهای بین‌‌المللی برای استفاده از فناوری و هموار کردن زمین بازی برای کارکنان آمریکایی.»

بلینکن فردی مودب و متین و سخنران بسیار دقیقی است که همواره اصل صحیح صحبت کردن را رعایت می‌‌کند. اما او جنبه سبک‌‌تری نیز دارد و گهگاه به شوخی هم متوسل می‌‌شود. او کار برای جو بایدن در سنا را در سال۲۰۰۲ آغاز کرد و در میان مشاوران امنیتی رئیس‌‌جمهور معتمدترین در میان افراد همتراز است. توماس ای.دونیلون که مشاور امنیت ملی کاخ سفید در دوران اوباما بود، گفت: «اگر با تونی بلینکن صحبت می‌‌کنید، در واقع در حال صحبت کردن با جو بایدن هستید؛ هرچند اگر خود رئیس‌‌جمهور در آنجا نباشد، بلینکن معاون است.»

بلنیکن به‌‌اندازه کافی در نزد عموم ناشناس است؛ به‌‌گونه‌‌ای‌که می‌‌تواند مانند بهار امسال بدون ایجاد هیاهو، به یک کافه با فضای باز پاریس برود؛ درحالی‌که پیشینیان وی اکثرا قصد داشتند با درخشش خود به دیپلماسی آمریکا کمک کنند. مثلا کاندولیزا رایس به‌عنوان اولین زن آفریقایی-آمریکایی که این شغل را بر عهده گرفت، توجه ویژه‌‌ای را به خود جلب کرد. در سفرهای خارجی هیلاری کلینتون، همه به‌‌دنبال این بودند که با وی عکس بگیرند یا اینکه جان کری یک سیاستمدار سلبریتی بود. بلینکن در عوض سعی کرده است خود را به‌عنوان یک صلح‌‌طلبِ آرام نشان دهد.