روسیه می خواهد جنگ را تشدید کند
دیدار غیردوستانه صدراعظم اتریش با پوتین
به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، صدراعظم اتریش روز دوشنبه با ولادیمیرپوتین، رئیسجمهوری روسیه دیدار کرد. او اولین رهبر غربی است که از زمان حمله به اوکراین بهصورت حضوری با او ملاقات کرده است و میگوید که او نه تنها نسبت به چشماندازهای صلح بدبین شده، بلکه میترسد پوتین قصد تشدید جنگ و خروج از مذاکرات را داشته باشد. کارل نهامر، صدراعظم اتریش با توصیف پوتین بهعنوان کسی که جنایات جنگی در اوکراین را نادیده گرفته است، گفت واضح است که نیروهای روسیه برای یک حمله گسترده در منطقه دونباس در شرق اوکراین بسیج میشوند. مرحله بعدی جنگی است که اکنون در هفتمین هفته خود قرار دارد. نهامر در یک کنفرانس خبری، پس از نشست ۷۵ دقیقهاش با پوتین، در خارج از مسکو شرکت کرد و او این دیدار را صریح و تند توصیف کرد و گفت نمیتوان نبردی که هر آن در حال افزایش خشونت است، دستکم گرفت. صدراعظم اتریش تصریح کرد که به رئیسجمهوری روسیه گفته است تا زمانی که مردم در اوکراین می میرند، تحریمها علیه روسیه پابرجا خواهند ماند و تشدید خواهند شد.
کرملین اما با کماهمیت جلوه دادن اهمیت این نشست در بیانیهای کوتاه، تنها گفت که مطابق با استانداردهای اخیر چندان طولانی نبود. حتی زمانی که نهامر در حال بازدید بود، نیروهای روسیه در حال بمباران شهرها و شهرک های اوکراین بودند و ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین گفت که در ماریوپل، شهر جنوبی محاصرهشده که صحنه شدیدترین تخریبها بوده است، دهها هزار نفر کشته شدهاند. پوتین با وجود اشتباهات نظامی روسیه در جنگ و با وجود تمام تلاشهای غرب برای ایزوله کردن او، همچنان کنترل بحران را در دست دارد. او بهشدت هرگونه مخالفت را سرکوب کرده و از حمایت گسترده داخلی، ادامه درآمد حاصل از فروش نفت و گاز به اروپا، حمایت ضمنی چین و امتناع بیشتر کشورهای جهان از پیوستن به تحریمها علیه روسیه بهره برده است.
بسیاری از مفسران در غرب از صدراعظم اتریش - کشورش عضو اتحادیه اروپا اما عضو ناتو نیست - انتقاد کردهاند که بههیچ وجه نباید از مسکو دیدار میکرده است و ظاهرا این با روایت پوتین همخوان میشود که تلاشهای آمریکا برای منزوی کردن روسیه لزوما پایان خواهد یافت. نهامر اما به خبرنگاران گفت که تلاش کرده است تا جنایات جنگی که سربازان روسی متهم به ارتکاب آنها در حومه کییف در بوچا و جاهای دیگر شدهاند، پوتین را با آن مواجهه و سرزنش کند. او همچنین گفت که به پوتین درباره تانکهای منهدمشده روسی که در سفر اخیرش به اوکراین دیده، گفته و به او هشدار داده است که تلفات جانی زیادی را روسیه متحمل شده است. نهامر گفت که پوتین اتهامات جنایات جنگی را متوجه اوکراین کرده است و آنها را ساختگی دانست. نهامر تصریح کرد که پوتین در آخر جلسه به او گفته که اگر جنگ تمام شود، بهتر است؛ اما برای او اینکه حرفها را از از ته دل زده باشد، روشن نیست؛ چراکه پوتین در عین حال که سیگنال برای مذاکرات صلح ارسال میکند، همزمان در حال تدارک یک حمله بزرگ به دونباس است.
ادعای حمله شیمیایی
در حال حاضر، روسیه تمام تمرکز خود را مصروف به تسخیر شهر بندی ماریوپول کرده است. شهری که رئیسجمهوری اوکراین ادعا میکند بهدلیل محاصره سنگین آن از سوی نیروهای روسی دهها هزار غیرنظامی کشته شدهاند. همزمان ولادیمیر زلنسکی در آخرین سخنرانی خود از تهدید آشکار روسیه برای استفاده از سلاح شیمیایی علیه مدافعان باقیمانده ماریوپل گفته است؛ زیرا نیروهای روسیه برای آنچه که او آن را «مرحله جدیدی از ترور علیه اوکراین» خواند، آماده میشوند. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، اظهارات زلنسکی پس از آن بیان شد که ادوارد باسورین، سخنگوی جمهوری خلق دونتسک که مورد حمایت کرملین است، در تلویزیون روسیه گفت که روسیه باید «نیروهای ویژه حملات شیمیایی» را برای استفاده در ماریوپل، شهر جنوبی محاصرهشده وارد کند. او گفت که نیروهای اوکراینی باقیمانده در ماریوپول در یک کارخانه فولاد پناه گرفتهاند و باید آنها را به نحوی بیرون کشید. به نوشته نیویورکتایمز، زلنسکی در آخرین سخنرانی ویدئویی خود با اشاره به این اظهارات گفت: «ما تا حد امکان این موضوع را جدی میگیریم.» این ویدئو دوشنبه در ایالات متحده و اندکی بعد از نیمه شب سهشنبه در اوکراین به صورت آنلاین منتشر شد. در اوایل روز، یک واحد اوکراینی در ماریوپول در شبکههای اجتماعی مدعی شد که مهاجمان روس در آنجا از سلاحهای شیمیایی استفاده کردهاند. لسیا واسیلنکو، نماینده پارلمان اوکراین نیز اتهام مشابهی را مطرح کرد؛ اما این گزارشها بهطور مستقل تایید نشدند. جان اف کربی، سخنگوی پنتاگون گفت: «ما از گزارشهای رسانههای اجتماعی که ادعا میکنند نیروهای روسی یک انبار مهمات شیمیایی احتمالی را در ماریوپول اوکراین مستقر کردهاند، آگاه هستیم. ما در حال حاضر نمیتوانیم تایید کنیم و به نظارت دقیق اوضاع ادامه خواهیم داد. این گزارشها، در صورت صحت، عمیقا نگرانکننده و منعکسکننده نگرانیهایی هستند که ما درباره پتانسیل روسیه برای استفاده از انواع عوامل کنترل شورش، از جمله گاز اشکآور مخلوط با عوامل شیمیایی در اوکراین داشتهایم.»
چین؛ انعکاس صدای روسیه
هنگامی که توییتر یک پیام هشداردهنده را در بالای پست دولت روسیه منتشر کرد که در آن کشتار غیرنظامیان در بوچای اوکراین در هفته گذشته رد شد، رسانه دولتی چین به دفاع از ادعای روسیه پرداختند. فرانتلاین، یک حساب توییتر مرتبط با پخشکننده رسمی انگلیسی زبان چین، نوشت: «بیانیه حساب کاربری رسمی دولت روسیه درباره بوچا سانسور شد.» همزمان در یکی از روزنامههای حزب کمونیست چین، مقالهای منتشر شد که روسها شواهد قطعی ارائه کردهاند تا ثابت کنند که عکسهای مخوف اجساد در خیابانهای بوچا، حومه پایتخت اوکراین، کییف، فریبکاری است. یک ایستگاه تلویزیونی حزبی در شانگهای گفت که دولت اوکراین تابلوهای مملو از عکسهای ترسناکی را برای جلب همدردی غرب ترسیم کرده و به نمایش گذاشته است. در این گزارش آمده است: «بدیهی است که چنین شواهدی در دادگاه قابل قبول نیستند.» تنها یک ماه پیش بود که کاخ سفید به چین هشدار داد که کارزار روسیه برای افشای اطلاعات نادرست درباره جنگ در اوکراین را تقویت نکند. تلاشهای چین به هر حال تشدید شده و با سیاستهای پایتختهای ناتو در تضاد و مناقشه قرار گرفته است. این در حالی است که روسیه با محکومیت مجدد قتلها در بوچا و سایر جنایات در روزهای اخیر مواجه شده است.
نتیجه تلاشهای چین، ایجاد واقعیتی جایگزین از جنگ در اوکراین بوده است که نه تنها به خورد شهروندان چینی داده میشود، بلکه برای مخاطبان جهانی این روایت از جنگ در حال انتشار است. این پروپاگاندا، تلاشهای غرب را برای انزوای دیپلماتیک روسیه به چالش کشیده؛ بهویژه در خاورمیانه، آفریقا و آمریکای لاتین که زمینه مناسبی برای تئوریهای توطئه و بیاعتمادی به ایالات متحده بوده است.
برت شافر، تحلیلگری که اطلاعات نادرست را برای یک موسسه «اتحاد برای تامین دموکراسی» رصد میکنند، میگوید: «روسیه و چین مدتهاست که نسبت به غرب بیاعتماد و دشمنی مشترک دارند. درباره اوکراین، این یک سطح بالاتر از چیزی است که پیشتر میدیدیم.» کمپین چین پیشتر تلاش این کشور را برای نشان دادن خود بهعنوان یک بازیگر بیطرف در جنگ که مشتاق ترویج یک راهحل مسالمتآمیز است، تضعیف کرده است. در واقع، دیپلماتها و روزنامهنگاران رسمی آن به مبارزان جنگ اطلاعاتی تبدیل شدهاند تا ادعاهای روسیه را مشروع جلوه دهند و نگرانیهای بینالمللی را درباره آنچه جنایات جنگی به نظر میرسد، بیاعتبار کنند. از زمان شروع جنگ، چینیها، گفتههای روسیه و کرملین را مبنی بر جنگ با نئونازیها در اوکراین، طوطیوار تکرار کردهاند. بهعنوان مثال، در روز چهارشنبه، یکی از مقامات وزارت امور خارجه چین در توییتی عکسی را منتشر کرد که نشان میدهد نازیها پرچمی با صلیب شکسته در کنار پرچمهای اوکراین و ایالات متحده در دست دارند. لی یانگ، مقام رسمی درباره این تصویر که در واقع یک پرچم نئونازی در کنار پرچم آمریکا در عکس بود، نوشت: «در کمال تعجب، ایالات متحده در کنار نئونازیها ایستاده است.» خبرها هماکنون در روسیه از نقش برجسته آمریکا و متحدانش در جنگ با اوکراین دارد. در حال حاضر نیز حملات رسانههای چین به آمریکا و ناتو، شبیه حملات رسانههای روسی است که غرب را مسوول این جنگ میدانند. حتی برای مخاطبان انگلیسی زبان نیز، این اخبار بهطور مشابه با اخبار داخلیشان تنظیم میشود.
پس از اینکه یوتیوب دو کانال تلویزیونی روسی راشا تودی و اسپوتنیک را بهدلیل محتوای «بیاهمیت جلوه دادن رویدادهای خشونت آمیز مستند» ممنوع کرد، هم راشا تودی و هم فرانتلاین چینی این پلتفرم را به ریاکاری متهم کردند. آنها ویدئوهایی را ساختند که در آن جورج بوش پسر و هیلاری کلینتون را درباره وجود سلاحها در عراق به استهزا گرفتند. در نمونهای دیگر، همین گزارشها از ویدئویی استفاده کردند که در آن جوزف بایدن جونیور در سال ۱۹۹۷، زمانی که سناتور بود، هشدار داد که گسترش ناتو به سمت شرق میتواند واکنش «شدید و خصمانه» روسیه را برانگیزد تا نشان دهد که تصمیم پوتین به رفتن به جنگ موجه بوده است. تلاشهای چین به وضوح نشان داده است که هشدار کاخ سفید تاثیر چندانی بر پکن نداشته است. مبلغان چین در عوض تلاشهای خود را تشدید کردهاند و نه تنها دیدگاههای گسترده کرملین درباره جنگ، بلکه برخی از آشکارترین دروغها را نیز تقویت و منتشر کردهاند.