رای منفی مردم شیلی به قانون اساسی چپ‌گرایانه

دنیای‌اقتصاد : در سه سال گذشته مردم شیلی برای یک مسیر جدید مبارزه کردند؛ مسیری که قانون اساسی این کشور را از اساس تغییر می‌‌داد و جامعه شیلی را به شکل دیگری درمی‌‌آورد؛ به‌‌گونه‌‌ای‌که آزادتر از هر کشور دیگری می‌‌شدند. اما وقتی به پای رای‌‌گیری و رفراندوم رسید، مردم آن کشور قاطعانه به آن رای منفی دادند. به نوشته روزنامه نیویورک‌‌تایمز، تغییرات پیشنهادی به نظر می‌‌رسید یکی از محافظه‌‌کارترین کشورهای آمریکای لاتین را به یکی از چپ‌‌گراترین جوامع جهان تبدیل کند؛ اما شیلیایی‌‌ها تصمیم گرفتند که خیلی زیاده‌‌روی نکنند. تقریبا با شمارش تمام آرا، ۶۲درصد از رای‌دهندگان این پیشنهاد را رد کردند.

رد قاطعانه ناگهانی، به یک روند طولانی و گاه دردناک پایان داد؛ درحالی‌که تغییر قانون اساسی شیلی نوید یک انقلاب سیاسی را برای این کشور ۱۹میلیون نفری آمریکای جنوبی می‌‌داد، اما در مقابل شیلی را به‌‌شدت درباره آینده‌‌اش دچار اختلاف می‌‌کرد. شیلی در حال حاضر با همان سیستم قوانین باقی‌مانده از دیکتاتوری وحشیانه ژنرال آگوستو پینوشه ادامه حیات می‌‌دهد. حالا با رد چپ‌‌ترین قانون اساسی پیشنهادی شبهاتی به‌وجود آمده است.گابریل بوریک، رئیس‌‌جمهوری شیلی یکشنبه‌شب در یک سخنرانی خطاب به ملت گفت که از روز دوشنبه با رهبران کنگره دیدار خواهد کرد تا روند جدیدی را به سوی بازنویسی قانون اساسی آغاز کند. بوریکِ چپ‌‌گرا که روی تغییر قانون اساسی بسیار حسب باز کرده بود، در ادامه تصریح کرد: «تصمیم مردم شیلی این بود که نهادها و رهبران سیاسی کوشاتر، با گفت‌وگو، احترام و مراقبت بیشتر کار کنند تا به پیشنهادی برسیم که نظرات همه ما را منعکس کند.» وی افزود: «من به‌عنوان رئیس‌‌جمهور این پیام را با تواضع فراوان می‌‌پذیرم. ما باید به صدای مردم گوش دهیم.»تصمیم شیلی برای جایگزینی قانون اساسی این کشور در سال۲۰۱۹ آغاز شد و اعتراضات سراسری ابتدا با افزایش ۴سنتی کرایه مترو آغاز شد. این ناآرامی‌‌ها در نهایت ۳۰کشته بر جای گذاشت. در پی خشونت، رهبران سیاسی موافقت کردند که قانون اساسی کشور را به همه‌‌پرسی بگذارند و در سال۲۰۲۰، تقریبا چهار نفر از هر پنج شیلیایی به لغو آن رای دادند. اما چشم‌‌اندازی که توسط یک گروه ۱۵۴نفری برای تحول‌‌آفرینی در نظر گرفته شده بود، توسط مردم شیلی رد شد و مردم شیلی با رای خود نشان دادند که این اصلاحات بیش از حد شدید است. این ۱۵۴نفر حتی کسانی بودند که خارج از دایره سیاسی بودند و قصد آنها اصلاح جامعه شیلی بود. اکنون، تشکیلات سیاسی شیلی باید درباره گام‌‌های بعدی تصمیم‌گیری کند و به نظر می‌‌رسد که رد گسترده روز یکشنبه به محافظه‌‌کاران شیلی اجازه کنترل بیشتر داده است. ایزابل آلنده، سناتور چپ‌‌گرا و دختر سالوادور آلنده، رئیس‌‌جمهور سابق سوسیالیست این کشور می‌‌گوید: «شکی نیست که قانون اساسی ۱۹۸۰ مرده است.» وی افزود: «این حق محفوظ است که در صورت رد این پیشنهاد، قانون اساسی جدیدی مطرح شود. بنابراین امیدوارم که آنها به قول خود عمل کنند.»  خیمنا رینکون، یک سناتور میانه‌‌رو که به رهبری کمپین مخالفان برای رد این رفراندوم کمک کرد، در یک سخنرانی در جمع هواداران گفت: «ما فرصت جدیدی داریم و نمی‌‌توانیم آن را از دست بدهیم.» رای روز یکشنبه شکست بزرگی برای بوریک بود. او که رهبر سابق اعتراضات دانشجویی بوده و خالکوبی‌‌های گل‌‌درشتی هم دارد، در سن ۳۶سالگی توانست در ماه مارس به قدرت برسد. او در بحبوحه افزایش تورم و جرم و جنایت به سرعت با کاهش محبوبیت روبه‌رو شده است. اکنون، به‌‌جای استفاده از قانون اساسی جدید برای تغییر کشور به سمت رویکرد چپ، او مجددا درگیر تغییر قانون اساسی این کشور خواهد شد و باید وقت زیادی را صرف یک قانون اساسی معقولی کند که نظر همه طیف‌‌های سیاسی و آحاد مردم این کشور را به خود جلب کند.