هیولای گرسنگی زیر گهواره کودکان یمنی
ممکن است تعداد قربانیان جنگ در یمن در کنار قربانیان بیماریها و قحطی در این کشور به صدها هزار نفر برسد. اوضاع فاجعه آمیز کودکان یمنی نیازمند افزایش تلاشها برای ارائه کمکهای اضطراری برای مقابله با این بحران و نجات جان میلیونها کودک است. نهادهای بینالمللی اعلام کردهاند که ۱۱میلیون کودک یمنی نیازمند حمایت و کمک فوری هستند و بیش از ۲میلیون نفر از این تعداد، از سوءتغذیه شدید رنج میبرند. کودکان بیشترین قربانیان این وضعیت وخیم بهشمار میروند که در این چند سال با مرگ، گرسنگی، آوارگی معلولیتهای جسمی، مشکلات بهداشتی و بیماریهای ناشی از کمبود غذا یا تغذیه غیرسالم، نبود سیستم درمانی، آب غیر سالم و اوضاع بد اقتصادی دست و پنجه نرم کردهاند. کودکان یمنی در شرایط بسیار سخت و دشوار جسمی و روحی به سر میبرند، نبود بهداشت، قتل و کشتار، آوارگی، پناهندگی و نقض همه حقوق آنها در پی محاصره یمن، این شرایط را بر آنها تحمیل کرده است.
بهرغم مشکلات و کمبودهای موجود، کمکهای بینالمللی در حال کاهش است. سازمان ملل نیز صرفا توانسته بودجه یکچهارم از کمکهای مورد نیاز را برای یمن در سال جاری فراهم کند. تخمین زده میشود حدود پانصد هزار کودک یمنی زیر ۵سال با سوءتغذیه حاد روبهرو هستند. یونیسف نیز تخمین زده حدود ۱۰میلیون کودک یمنی دسترسی کافی به مراقبتهای درمانی را نداشته است و حدود ۸۰درصد جمعیت کشور به کمک نیاز دارند. از ۲۲میلیون یمنی که به این کمکها نیاز دارند، ۱۱میلیون نفر کودک هستند.
آوارگی اجباری مردم یمن از دیگر مشکلات این کشور است. سازمان نظارت بر اردوگاههای آوارگان در یمن اعلام کرد که طی نیمه اول سال۲۰۲۳ میلادی بیش از ۲۶هزار نفر در یمن از محل زندگی خود آواره شدند. در بازه زمانی یک ژانویه تا ۳۰ژوئن۲۰۲۳ شمار ۴۷۰۰خانوار به تعداد ۲۶هزار نفر از مناطق مسکونی خود به مکانی دیگر در یمن آواره شدهاند. این خانوارها از ۲۰استان یمن بوده و در ۱۰استان غیر از محل سکونت خود مستقر شدند. فقط در ماه ژوئن گذشته ۵۴۱خانواده با تعداد ۲۶۹۳نفر از منازل خود آواره شده که ۴۵۸خانواده برای اولینبار و ۸۳خانواده دیگر برای دومینبار اقدام به جابهجایی کردهاند. سازمان ملل بارها درباره خطر مرگ میلیونها کودک یمنی به سبب گرسنگی هشدار میدهد. کاهش واکسیناسیون باعث افزایش شیوع حصبه و سایر بیماریها شده است و ارائه اطلاعات نادرست درخصوص انجام واکسیناسیون عامل مهمی در ایجاد موانع در مسیر واکسیناسیون است.
میزان بالای سوءتغذیه شرایط مساعدی را برای گسترش بیشتر حصبه و عفونتهای شدیدتر ایجاد کرده است که باعث افزایش مرگومیر در میان کودکان میشود. طی سال جاری ۲۵۹کودک در تمام استانهای یمن بر اثر حصبه جان خود را از دست دادند و ۲۵۹۳۵مورد مشکوک گزارش شده که از این تعداد ۱۴۰۶مورد تایید آزمایشگاهی تا ۲۲ژوئن بوده است. این میزان، ۹۶درصد بیشتر از تعداد موارد گزارش شده در سال۲۰۲۲ است که بهعلت عدم اقدام سریع ضد بیماری رخ داده است. ارائه دو یا سه دوز واکسن حصبه از وخامت اوضاع جلوگیری میکرد؛ چراکه ۸۸درصد کودکان مبتلا به حصبه، هیچ دزی از واکسن دریافت نکردهاند.
با استفاده از واکسن میتوان از حصبه، فلج اطفال و سایر بیماریهای در حال گسترش در یمن که بدترین بحران انسانی در جهان را تجربه میکند، جلوگیری کرد. میزان بالای سوءتغذیه شرایط مساعدی را برای گسترش بیشتر حصبه و عفونتهای شدیدتر ایجاد کرده است که باعث افزایش مرگومیر در میان کودکان میشود. طبق اعلام سازمان ملل، قرار است کمپین واکسیناسیون علیه شیوع حصبه در سه ماه سوم سال جاری با مشارکت گسترده مقامات انصارالله برای تحت پوشش قرار دادن تمام استانها انجام شود و ۷/ ۵میلیون کودک بین ۶ تا ۵۹ماهه را دربرگیرد.
صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) هشدار میدهد که میلیونها کودک در یمن در معرض خطر گرسنگی قرار دارند مگر اینکه اقدامات فوری برای اطمینان از بودجه کافی برای ارائه کمکهایی انجام شود تا جان آنان را نجات دهد. حدود ۶میلیون کودک در یمن تنها یک قدم با گرسنگی فاصله دارند و نیازمند حمایت فوری هستند. برنامه جهانی غذا، نیاز فوری خود را به ۸۰میلیون دلار اعلام کرد تا بتواند به ارائه کمکهای غذایی نجاتدهنده به کودکان یمنی ادامه دهد.
یونیسف اوایل سال جاری نیاز خود را به حدود ۴۵۰میلیون دلار برای ادامه ارائه کمکهای بشردوستانه نجات بخش به کودکان یمنی اعلام کرده بود. همزمان با مذاکرات هیات اعزامی عربستان با انصارالله یمن در صنعا در ابتدای سال جاری، ریاض با صدور فرمانی اعلام کرده بود که ورود ۵۰۰قلم کالای ممنوعه را به یمن که از ٦سال پیش منع شده بود، برداشته و کشتیهای در حرکت بهسمت یمن بدون هیچگونه بازرسی میتوانند وارد بنادر یمن شوند؛ اما آنچه در عمل اتفاق افتاده است، محاصره این کشور هنوز بهطور کامل رفع نشده و یمن در فروش نفت و کسب درآمد آن برای رفع تامین نیازهای مردم همچنان دچار شرایط محاصره و تحریم است.
برنامه جهانی غذا در یمن فعالیتهای خود در زمینه جلوگیری از سوءتغذیه در این کشور را بهدلیل نقص شدید بودجه، در کنار قطع مستمر کمکها را از اول ماه اوت متوقف کرد. این اعلام در حالی صورت میگیرد که بیش از ۴/ ۲میلیون نفر از مردم یمن که اکثرا زن و کودک هستند و در معرض سوءتغذیه قرار دارند، از این برنامه استفاده میکردند. فعالیتهای پیشگیرانه با هدف ادامه اختصاص بودجه باقیمانده برای تقدیم بستههای غذایی به ۹۰۰هزار نفری است که در این کشور بهشدت در معرض گرسنگی قرار دارند، در عمل متوقف شده است.